Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych
Choroby

Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych

Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych to efekt zastoju żółci w drogach żółciowych, co wynika z nieprawidłowego składu żółci. Objawia się np. bólem po spożyciu tłustego, ciężkostrawnego posiłku. Konieczne jest w tym przypadku wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych – czym jest?

W około 10% przypadków kamienie w pęcherzyku żółciowym są wykrywane przypadkowo. Częstotliwość ich występowania rośnie z wieie. ⅔ chorych nie odczuwa żadnych objawów złogów. 

Z uwagi na lokalizację kamieni żółciowych  istnieje podział na kamicę pęcherzyka żółciowego lub kamicę przewodową. Złogi w drogach żółciowych pochodzić mogą z pęcherzyka żółciowego (złogi wtórne) lub mogą w nich powstawać (złogi wtórne). Kamica pęcherzykowa jest  możliwa nawet przy usuniętym pęcherzyku żółciowym. Ze względu na różny skład kamieni wyróżnia się kamienie mieszane, barwnikowe i cholesterolowe.

Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych – objawy

Wymienić tutaj trzeba ból kołowy pod żebrami, który promieniuje do pleców. Pojawia się po spożyciu tłustego, ciężkostrawnego posiłku. Towarzyszyć mu mogą nudności i wymioty. Napady nie zawsze są regularne. 

Ból ma miejsce wówczas, gdy dochodzi do zablokowania przez kamień wypływu żółci. Jeśli pojawiają się dodatkowo gorączka, żółtaczka i dreszcze, wiąże się to z powikłaniem w postaci zapalenia pęcherzyka żółciowego, ostrego zapalenia trzustki czy zapalenia dróg żółciowych. 

Prz kamicy w przewodach  żółciowych poza bólem brzucha stwierdza się  żółtaczkę i świąd skóry. Pojawić się też mogą ciemny mocz i jasne stolce. 

Czynnikami ryzyka w przypadku kamicy żółciowej są otyłość, wiek, stosowanie estrogenów, mukowiscydoza, wahania masy ciała, zaburzenia lipidowe, marskość wątroby czy choroba Leśniowskiego-Crohna

Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych – diagnostyka

Lekarz na ogół stwierdza bolesność przy palpacji brzucha poniżej żeber i powiększony pęcherzyk żółciowy. Podstawowym badaniem diagnostycznym jest USG. Daje dobre efekty w 95% przypadków. Pozwala też na określenie szerokości dróg żółciowych. U około 20% pacjentów złogi widoczne są też na RTG. Zdjęcie rentgenowskie umożliwia też zróżnicowanie charakteru dolegliwości. Przy kamicy przewodowej stosuje się ECPW – endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna

W przypadku kamicy bezobjawowej w badaniach laboratoryjnych nie ma żadnych odchyleń. Przy powikłaniach stwierdza się jednak wyższy poziom transaminaz i wzrost wartości bilirubiny.

Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych – leczenie

Przy ataku kamicy żółciowej stosuje się leczenie objawowe – leki przeciwbólowe, leki rozkurczowe i nawadnianie. Duże znaczenie ma z punktu widzenia zapobiegania atakom odpowiednia dieta. Trzeba unikać potraw tłustych i ciężkostrawnych.

U pacjentów z kamicą pęcherzyka żółciowego stosuje się leczenie zachowawcze i operacyjne. Spore znaczenie mają tutaj wielkość, ilość i rodzaj złogów. 

Przy niewielkich kamieniach skuteczne jest leczenie zachowawcze. Polega ono na podawaniu substancji, które rozpuszczają kamienie żółciowe. Jest to kwas ursodeoksycholowy. Przeciwwskazaniami do tego leczenia są duże złogi, ciąża, otyłość, schorzenia wątroby czy brak poprawy. 

Przy kamicy objawowej i jej powikłaniach stosuje się leczenie operacyjne. Usuwanie pęcherzyka żółciowego to cholecystektomia. Wykonywana jest metodą klasyczną lub laparoskopową. Preferowana jest ta druga, bo nie wiąże się ze zbyt dużą inwazyjnością. Nie wymaga też długotrwałej hospitalizacji. Przeciwwskazaniem do laparoskopii jest np. rozlane zapalenie otrzewnej. 

Przy kamicy przewodowej stosuje się ECPW. To metoda diagnostyczna i lecznicza, która  pozwala na usunięcie złogów. 

Czasem mówi się o profilaktycznym usunięciu pęcherzyka żółciowego, co budzi spore kontrowersje. Wskazaniami do zabiegu przy bezobjawowej kamicy są cukrzyca, duża otyłość, zwapniały pęcherzyk żółciowy itd. 

Możliwe powikłania przy kamicy żółciowej to zapalenie dróg żółciowych, zapalenie pęcherzyka żółciowego, ostre zapalenie trzustki czy pęcherzyk porcelanowy.

Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych – dieta

Przyczyną kamicy żółciowej jest zastój żółci w drogach żółciowych, co wynika z jej nieprawidłowego składu. W jej skład wchodzą lecytyna, cholesterol i kwasy żółciowe. Jeśli człowiek odżywia się prawidłowo, ich proporcje są odpowiednie. W przeciwnym wypadku kryształki cholesterolu łączą się z solami wapnia i tworzą złogi. Nadmiernej podaży cholesterolu sprzyja więc dieta bogata w kwasy tłuszczowe nasycone.

Najważniejsze informacje:

  • Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych to efekt zastoju żółci w drogach żółciowych, co wynika z nieprawidłowego składu żółci.
  • Z uwagi na lokalizację kamieni żółciowych istnieje podział na kamicę pęcherzyka żółciowego lub kamicę przewodową.
  • Podstawowym badaniem diagnostycznym kamicy pęcherzyka żółciowego jest USG. Daje dobre efekty w 95% przypadków.
  • Przy ataku kamicy żółciowej stosuje się leczenie objawowe - leki przeciwbólowe, leki rozkurczowe i nawadnianie.

FAQ - Najczęsciej zadawane pytania

Czym jest kamica żółciowa?
To efekt zastoju żółci w drogach żółciowych, co wynika z nieprawidłowego składu żółci. Objawia się np. bólem po spożyciu tłustego, ciężkostrawnego posiłku.
Jakie są objawy zatkanych przewodów żółciowych?
Pojawia się przede wszystkim ból po spożyciu tłustego, ciężkiego posiłku. Nie jest on jednak obecny zawsze. Czasem towarzyszyć mu mogą nudności czy wymioty.