Guz tyreotropinowy
Choroby

Guz tyreotropinowy

Guz tyreotropinowy powstaje z komórek, które wydzielają hormon TSH. Objawia się podobnie jak nadczynność tarczycy – zmęczenie, drżeniem kończyn, wypadaniem włosów czy kołataniem serca. Zazwyczaj leczony jest operacyjnie.

Guz tyreotropinowy – czym jest?

Guz tyreotropinowy to gruczolak przysadki. Zazwyczaj jest łagodną odmianą nowotworu. Tworzą go komórki przedniego płata przysadki mózgowej, które wydzielają hormon TSH, a więc tyreotropinę. 

Nadmiar TSH skutkuje wtórną nadczynnością tarczycy. Guz tyreotropinowy na ogół rozwija się u osób w średnim wieku. 

Gruczolaki przysadki podzielić można z uwagi na rozmiar na makrogruczolaki i mikrogruczolaki. Dzieli się je także ze względu na wydzielane hormony:

Guz tyreotropinowy to guz przysadki mózgowej, który wydziela TSH. Hormon ten odpowiada za pobudzenie komórek tarczycy do produkcji hormonów tarczycowych. 

Guz tyreotropinowy – przyczyny

Gruczolaki to popularne zmiany nowotworowe przysadki. Zwykle mają charakter łagodny, ale zdarzają się oczywiście wyjątki. Niewielka część gruczolaków ma podłoże genetyczne. Tworzyć się mogą natomiast na skutek promieniowania jonizującego. Być może na ich powstawanie wpływ mają pestycydy, herbicydy, chlorek poliwinylu, pola elektromagnetyczne, wirus Epstein-Barr czy przebyte urazy mózgu. 

Większość gruczolaków jest niema klinicznie. Dopiero po zwiększeniu swojej masy stają się aktywne hormonalnie. Guz tyreotropinowy objawia się tak jak nadczynność tarczycy:

  • zmęczeniem,
  • spadkiem masy ciała przy wzroście apetytu,
  • nietolerancją ciepła,
  • drżeniem kończyn,
  • kołataniem serca,
  • dusznościami,
  • wypadaniem włosów, 
  • biegunkami.

U kobiet zaniknąć moż miesiączka, a u mężczyzn zaobserwować często można spadek libido. 

Guzy przysadki to popularna przyczyna jej nadczynności. Praca gruczołu tarczycowego kontrolowana jest przez przysadkę mózgową. Nadczynność przysadki skutkuje nadczynnością tarczycy. Powodować też może gigantyzm, chorobę Cusinga, akromegalię czy zaburzenia miesiączkowania.

Guz tyreotropinowy – diagnostyka

Leczeniem chorób przysadki zajmuje się endokrynolog. Objawy nadczynności tarczycy mają różne nasilenie i zdarza się, że są przysłonięte przez objawy neurologiczne.  

Ból głowy to efekt wzrostu guza w czaszce, co skutkuje wzrostem ciśnienia śródczaszkowego. Ucisk guza na włókna nerwu wzrokowego prowadzi do ubytków w polu widzenia. W diagnostyce wykonuje się następujące badania:

  • badania laboratoryjne,
  • badania obrazowe.

Guz tyreotropinowy – leczenie

Leczenie guza tyreotropowego polega na jego usunięciu operacyjnym poprzez zatokę klinową. Wcześniej pacjentowi podaje się analogi somatostatyny, aby wyrównać stężenie hormonów tarczycy i zmniejszyć masę guza. 

Guz jest często spory i włóknisty. Zajmować może otoczenie przysadki. Dlatego skuteczność leczenia operacyjnego oceniana jest na maksymalnie 40%. 

Najważniejsze informacje:

  • Guz tyreotropinowy powstaje z komórek, które wydzielają hormon TSH. Objawia się podobnie jak nadczynność tarczycy - zmęczenie, drżeniem kończyn, wypadaniem włosów czy kołataniem serca.
  • Większość gruczolaków jest niema klinicznie. Dopiero po zwiększeniu swojej masy stają się aktywne hormonalnie.
  • Objawy nadczynności tarczycy mają różne nasilenie i zdarza się, że są przysłonięte przez objawy neurologiczne.
  • Leczenie guza tyreotropowego polega na jego usunięciu operacyjnym poprzez zatokę klinową.

FAQ - Najczęsciej zadawane pytania

Czy guz przysadki mózgowej jest groźny?
Zazwyczaj są to zmiany o charakterze łagodnym, ale zdarzają się niestety wyjątki.
Jakie są objawy guza przysadki?
Guz tyreotropinowy objawia się podobnie jak nadczynność tarczycy - zmęczenie, drżeniem kończyn, wypadaniem włosów czy kołataniem serca.
Jak wygląda leczenie guza tyreotropinowego?
Leczenie tego typu polega na jego usunięciu operacyjnym poprzez zatokę klinową. W praktyce skuteczność zabiegu nie jest duża, bo zmiany są spore i mogą obejmować także otoczenie przysadki.