Grypa to zakaźna choroba, która pojawia się głównie jesienią i zimą. Przenoszoną jest drogą kropelkową. Jej objawami są kaszel, gorączka, ból mięśni czy osłabienie. Jak można sobie z nią poradzić?
Z artykułu dowiesz się:
Grypa – krótka charakterystyka
Grypa to ostra choroba zakaźna układu oddechowego, którą wywołują wirusy grypy. Przenosi się drogą kropelkową, odpowiadając za pandemie i epidemie sezonowe. Przebieg grypy jest różny – od łagodnego po bardzo ciężki. W grupie ryzyka są małe dzieci, seniorzy czy osoby z pewnymi uwarunkowaniami zdrowotnymi. Najlepszym wyborem jest więc szczepienie się przeciwko grypie. Co roku pojawia się jednak nowy rodzaj wirusa, a więc szczepionki są aktualizowane.
Zdiagnozowanie grypy nie jest trudne, bo daje ona dość charakterystyczne objawy. Można ją dość łatwo odróżnić od chorób bakteryjnych.
Za grypę odpowiadają wirusy z rodziny Orthomyxoviridae. Dzielą się one na dwa rodzaje: wirusy typu A i B oraz wirusy typu C.
Wirusy typu A odpowiadają za zakażenia ludzkie, innych ssaków i ptaków. To dzięki nim co jakiś czas mają miejsce pandemie grypy. Wirusy typu B stanowią źródło zakażenia dla człowieka. Odpowiadają za infekcje sezonowe i duże epidemie. Wirusy typu C z kolei wywołują łagodne schorzenia układu oddechowego u ludzi. Nie są przyczyną epidemii. Jednocześnie w populacji krążyć może kilka typów wirusa jednocześnie.
Grypa rozprzestrzenia się drogą kropelkową. Drobne kropelki śluzu mogą się dostać głęboko do dróg oddechowych. Zakażenie następuje przez błonę śluzową dróg oddechowych. Wirusy grypy mogą dostać się też do układu krążenia i atakować różne narządy.
Okres wylęgania choroby jest krótki. Zazwyczaj trwa maksymalnie 72 godziny. Problemem jest jednak odróżnienie grypy od przeziębienia.
Grypa – objawy
Typowymi objawami grypy są:
- wysoka gorączka,
- katar,
- chrypka i ból gardła,
- rozbicie,
- kaszel, ból w klatce piersiowej,
- ból głowy,
- osłabienie,
- dreszcze,
- utrata apetytu,
- niekiedy objawy oczne np. nadwrażliwość na światło.
Warto wymienić kilka czynników ryzyka, które zwiększają szanse na zachorowanie na grypę:
- wiek powyżej 65 lat i wiek poniżej 5 lat,
- kiepska odporność organizmu,
- zakażenie wirusem HIV,
- choroby nowotworowe,
- przewlekłe choroby serca.
Grypa – diagnostyka
W diagnostyce grupy dokonuje się głównie oceny charakterystycznych objawów klinicznych. Metody laboratoryjne stosowane są rzadko.
Grypa – leczenie
Grypa jest infekcją wirusową, a więc stosowanie antybiotyków w jej przypadku nie ma większego sensu. Sprawdza się jedynie przy powikłaniach bakteryjnych. Stosuje się więc klasyczne środki łagodzące objawy choroby.
Rzadko lekarz zalecić może przyjmowanie leków przeciwwirusowych. W Polsce są trzy takie lekarstwa. Amantadyna stosowana jest rzadko. Ma bowiem wiele działań niepożądanych. Popularniejsze są zanamiwir i oseltamiwir. Kluczem do sukcesu jest szybkie wdrożenie leczenia – do 36 godzin od momentu zachorowania. Leki podawane są wlewnie, doustnie lub poprzez inhalacje.
Grypa – powikłania
Powikłania grypy bywają bardzo poważne. Mowa tutaj głównie o zapaleniu ucha, dolnych dróg oddechowych, zatok czy mięśnia sercowego. Rzadziej dochodzi do zapalenia mózgu.
Przyczyną powikłań są:
- patogenne działanie wirusa grypy, a więc niszczenie zainfekowanych tkanek i narządów
- nadkażenie bakteryjne na skutek obniżenia odporności.
Najczęściej dochodzi do zapalenia ucha, zatok czy płuc i oskrzeli. Rzadszymi powikłaniami są zapalenie mózgu, mięśnia sercowego, rdzenia kręgowego, opon mózgowo-rdzeniowych, oskrzelików, osierdzia, mięśnia czy zespół wstrząsu toksycznego.
Niekiedy grypa ma dramatyczny przebieg i prowadzi do śmierci na skutek zakażenia centralnego układ nerwowego, wstrząsu lub niewydolności oddechowej. Zdarza się to głównie u osób starszych z obniżoną odpornością.
Grypa – szczepienia
Zaszczepić przeciwko grypie należy:
- dzieci powyżej 6. miesiąca życia,
- osoby powyżej 50. roku życia,
- kobiety planujące ciąże,
- chorych przewlekle na choroby serca i schorzenia układu oddechowego,
- nosicieli wirusa HIV,
- pracowników służby zdrowia
W przypadku osób dorosłych stosuje się jedną dawkę, a u dzieci dwie w odstępie co 4 tygodnie. Odporność utrzymuje się do 6 miesięcy. Przeciwwskazaniami do szczepienia są infekcje z gorączką i uczulenie na kurze białko.
Najważniejsze informacje:
- Grypa to zakaźna choroba, która pojawia się głównie jesienią i zimą. Przenoszoną jest drogą kropelkową.
- Okres wylęgania choroby jest krótki. Zazwyczaj trwa maksymalnie 72 godziny.
- Grypa jest infekcją wirusową, a więc stosowanie antybiotyków w jej przypadku nie ma większego sensu. Sprawdza się jedynie przy powikłaniach bakteryjnych.
- Powikłania grypy bywają bardzo poważne. Mowa tutaj głównie o zapaleniu ucha, dolnych dróg oddechowych, zatok czy mięśnia sercowego. Rzadziej dochodzi do zapalenia mózgu.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Jakie są objawy grypy?
- Objawy grypy przypominać mogą przeziębienie. Są to m.in. wysoka gorączka, kaszel, katar, ból głowy, ból gardła, osłabienie czy rozbicie.
- Jak szybko wyleczyć się z grypy?
- Antybiotykoterapia nie ma sensu, gdyż nie jest ona skuteczna w przypadku wirusów, a jedynie bakterii. Zalecany jest odpoczynek i stosowanie standardowych preparatów na gorączkę, kaszel czy katar.