Chrypka może mieć wiele przyczyn. Często wywołana jest zwykłym przeziębieniem, ale oznaczać też może raka krtani. Dlatego jeśli utrzymuje się przez dłuższy czas, wymaga konsultacji lekarskiej.
Chrypka – czym właściwie jest?
Chrypka to zmiana głosu. Jest efektem wielu czynników zaburzających prawidłową funkcję strun głosowych. Fałdy głosowe zlokalizowane są w krtani, a dokładniej w głośni. Powietrze, które tamtędy przechodzi wprawia struny w drgania i dochodzi do emisji głosu.
Przyczyną chrypki często bywa zapalenie krtani. Odpowiada wówczas za nią wirus. Chrypkę poprzedzać może nieżyt nosa. W tej sytuacji zaleca się odpoczynek, unikanie czynników drażniących, rzucenie palenia czy inhalacje parą wodną. Tabletki czy płukanie gardła są tutaj często nieskuteczne.
Chrypka może być też efektem obrzęku fałdów głosowych na skutek reakcji alergicznej lub ukąszenia owada. Czasami jest skutkiem napromieniowania lub przewlekłego drażnienia przez nasilony refluks żołądkowo-przełykowy. W przypadku reakcji alergicznej należy sięgnąć po glikokortykosteroidy.
Zdarza się, że za chrypkę odpowiada porażenie lub ucisk nerwów, które zaopatrują krtań. To efekt guza śródpiersia, operacji wola tarczycy, operacji tętniaka aorty, udaru mózgu, choroby móżdżku czy stwardnienia rozsianego. Przy porażeniach obustronnych pojawia się też silna duszność. Zachodzi wówczas konieczność wykonania tracheotomii. Nie bez znaczenia jest rehabilitacja głosowa.
Chrypkę powodować mogą pewne schorzenia mięśni np. miastenia czy miopatie w przebiegu chorób autoimmunologicznych. Przewlekła chrypka to także objaw guzów w obrębie krtani. Zaleca się wówczas oszczędzanie głosu. W trudniejszych przypadkach wdraża się leczenie chirurgiczne.
Chrypka u dzieci pojawia się niekiedy w przebiegu brodawczakowatości krtani. Zmiany to efekt infekcji wirusowej. Mogą powracać i stanowić podłoże do rozwoju choroby nowotworowej.
Chrypka – jak sobie z nią radzić?
Trzeba zacząć od wizyty u lekarza i poznania przyczyny chrypki. Na samym początku wykluczyć należy zmiany nowotworowe. W zapaleniach ostrych i przewlekłych krtani stosuje się leczenie objawowe. Przy chorobach układu nerwowego chrypka nie jest zazwyczaj najbardziej niebezpiecznym objawem. Poza tym zwykle zaleca się rehabilitację głosową i oszczędzanie głosu.
W przypadku leczenia domowego warto unikać czynników drażniących, dbać o odpowiednie nawilżanie pomieszczeń (głównie zimą), oszczędzać głos i spożywać duże ilości płynów.
Do lekarza trzeba się udać, gdy chrypka nie ustępuje przez 2-3 tygodnie lub dodatkowo pojawiają się trudności w oddychaniu czy połykaniu. Może to być rak krtani – zwłaszcza u palaczy i osób nadużywających alkohol. Sposób leczenia zależy od stopnia zaawansowania choroby. Czasem usunięcie fałdu głosowego, ale niekiedy konieczne jest wycięcie całej krtani.
Najważniejsze informacje:
- Chrypka może mieć wiele przyczyn. Często wywołana jest zwykłym przeziębieniem, ale oznaczać też może raka krtani.
- Chrypka to zmiana głosu. Jest efektem wielu czynników zaburzających prawidłową funkcję strun głosowych.
- Chrypkę powodować mogą pewne schorzenia mięśni np. miastenia czy miopatie w przebiegu chorób autoimmunologicznych. Przewlekła chrypka to także objaw guzów w obrębie krtani.
- W przypadku leczenia domowego warto unikać czynników drażniących, dbać o odpowiednie nawilżanie pomieszczeń, oszczędzać głos i spożywać duże ilości płynów.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Czego objawem jest chrypka?
- Ciągła chrypka i chrząkanie mogą mieć wiele przyczyn, mniej lub bardziej groźnych. Gdy nie ustępują przez 2-3 tygodnie, trzeba zgłosić się do lekarza.
- Co robić gdy jest chrypka?
- Jeśli jest to efekt infekcji, warto zadbać o nawilżenie pomieszczenia i spożywanie dużej ilości płynów. Lepiej zrezygnować z alkoholu i palenia papierosów. Gdy chrypka nie ustępuje, trzeba się udać do lekarza.