Gangrena
Choroby

Gangrena

Gangrena jest martwicą tkanek, która wynika z zakażenia czy zaburzenia krążenia krwi. Jej najgorszą odmianą jest zgorzel gazowa, która rozwija się błyskawicznie i prowadzi do wielonarządowej niewydolności organizmu.

Gangrena – krótka charakterystyka

Gangrena to martwica tkanek miękkich, która jest efektem zakażenia lub nieodpowiedniego dopływu krwi do tkanek. Wiele osób utożsamia gangrenę z infekcją bakteryjną tkanek. Jednak nie jest to do końca prawda. W medycynie wyróżnia się gangrenę suchą  i mokrą. 

Gangrena sucha tworzy się na skutek niedostatecznego dopływu krwi do tkanek. Prowadzi to do ich stopniowego obumierania. Obszar zaatakowany przez zgorzel jest zimny i czarny. Z czasem wysycha i więdnie, a potem odpada. Nie ma tutaj zakażenia tkanek. Zgorzel sucha często pojawia się u osób z zaawansowaną miażdżycą lub jako powikłanie cukrzycy. 

Gangrena mokra z kolei to martwica tkanek, która jest efektem zakażenia bakteryjnego. Rozwija się przede wszystkim w ranach głębokich i źle oczyszczonych, czasem również w narządach wewnętrznych. Wyróżnia się tutaj tzw. zgorzel gazową. 

Zgorzel gazowa to odmiana mokrej gangreny. Wywołują ją bakterie z rodzaju Clostridium. Obecne są one w przewodzie pokarmowym ludzi i zwierząt oraz w glebie. Wytwarzają gazy i trujące toksyny. Wywołują trzy rodzaje infekcji:

  • namnażają się bez odczynu zapalnego,
  • infekcję bakteryjną połączoną z zapaleniem skóry i tkanek podskórnych,
  • martwicę mięśni.

Gangrena – przyczyny

Gangrena ma różne przyczyny – pośrednie i bezpośrednie. Bezpośrednimi przyczynami gangreny są zakażenia ran operacyjnych, uszkodzenia ciała wynikające z urazów, oparzenia, odmrożenia i działanie na skórę substancji chemicznych. Z kolei pośrednie jej przyczyny to cukrzyca, miażdżyca, rak jelita grubego, choroba Raynauda czy ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego.

Gangrena – objawy

Gangrena może mieć różne objawy. Sporo zależy od jej rodzaju. Sucha gangrena objawia się początkowo drętwieniem i uczuciem zimna. Z czasem zaatakowany obszar staje się brązowy i czarny. Potem kurczy się i wysycha. Bez odpowiedniego działania – odpada. Gangrena sucha na ogół atakuje kończyny. 

Gangrena mokra z kolei rozwija się głównie w ranach głębokich. Wycieka z nich surowiczo-krwawa treść. Pojawia się też nieprzyjemny zapach. Pacjenci mają gorączkę i odczuwają silny ból. Towarzyszyć im mogą niekiedy wymioty, biegunka czy spadek ciśnienia krwi. 

Gangrena gazowa objawia się wyciekiem z zainfekowanych tkanek wydzieliny krwisto-brunatnej. Charakterystycznym elementem jest uczucia trzaskania na skutek uciśnięcia danego obszaru. Pacjent odczuwa bardzo silny ból. Pojawić się mogą tachykardia i spadek ciśnienia krwi. Gangrena rozwija się wówczas bardzo szybko. Dochodzi do wielonarządowej niewydolności organizmu.

Gangrena – leczenie

Konieczna jest szybka interwencja chirurgiczna, aby wyleczyć zgorzel gazową. W wielu przypadkach niestety konieczna jest amputacja zainfekowanego obszaru ciała. Pacjentowi trzeba też podać odpowiedni antybiotyk np. penicylinę.  Poza tym zalecane jest leczenie tlenem hiperbarycznym.

Najważniejsze informacje:

  • Gangrena jest martwicą tkanek, która wynika z zakażenia czy zaburzenia krążenia krwi.
  • Gangrena sucha tworzy się na skutek niedostatecznego dopływu krwi do tkanek. Prowadzi to do ich stopniowego obumierania.
  • Gangrena mokra to martwica tkanek, która jest efektem zakażenia bakteryjnego.
  • Bezpośrednimi przyczynami gangreny są zakażenia ran operacyjnych, uszkodzenia ciała wynikające z urazów, oparzenia, odmrożenia i działanie na skórę substancji chemicznych.

FAQ - Najczęsciej zadawane pytania

Co to jest gangrena?
Gangrena jest martwicą tkanek, która wynika z zakażenia czy zaburzenia krążenia krwi. Wyróżnia się dwie jej odmiany - suchą i mokrą.
Czy gangrena jest wyleczalna?
Konieczne jest szybkie podjęcie leczenia, ale i tak często w przypadku zgorzeli gazowej konieczna jest amputacja zainfekowanego obszaru. Dodatkowo pacjentowi należy podać odpowiednie antybiotyki.
Czy gangrena jest zaraźliwa
Gangrena nie przenosi się między ludźmi. Nigdy nie należy jej lekceważyć. Wymaga błyskawicznej interwencji lekarskiej.