Fibromialgia

Fibromialgia to schorzenie, które objawia się przewlekłym bólem mięśni, a także zmęczeniem i zaburzeniami snu. Dotyka częściej kobiety niż mężczyzn. Jak wygląda leczenie tej choroby?

Fibromialgia – przyczyny

Fibromialgia to przewlekła choroba, która cechuje się bólem mięśni, ścięgien, więzadeł oraz zmęczeniem psycho-fizycznym. Na ciele obecne są punkty uciskowe, które pod wpływem nacisku dają uczucie bólu. U chorego nie ma jednak żadnych powodów, dla których pojawiają się dane dolegliwości. 

Fibromialgia dotyczy około 4% populacji. Znacznie częściej chorują kobiety niż mężczyźni. Szczyt zachorowań przypada między 35. i 55. rokiem życia. 

U podłoża schorzenia na ogół leżą urazy fizyczne lub psychiczne. Są jednak sytuacje, gdy nie ma żadnego istotnego wydarzenia, które mogło wywołać chorobę. Być może na fibromialgię wpływ mają:

• zaburzenia genetyczne,
• infekcje,
• stres psychiczny i fizyczny, 
• zaburzenia w równowadze neuromediatorów.

Jedna z teorii mówi, że osoby chore na fibromialgię mają niższy próg odczuwania bólu, gdyż ich centralny system nerwowy jest bardzo czuły.

Fibromialgia – objawy

Objawy fibromialgii są różne – zależą w dużej mierze od pogody, ciśnienia atmosferycznego czy pory roku. Na ogół są to:

• przewlekły, tępy ból mięśni i stawów,
• bolesność w 18 punktach uciskowych (m.in. na szczytach ramion, u podstawy szyi, między łopatkami, w dołach łokciowych czy pod obojczykami),
• zaburzenia snu,
• zmęczenie po przebudzeniu i bez większego powodu,
• depresja, lęk,
• poranna sztywność, która trwa do kilkunastu minut. 

Dodatkowo pojawić się mogą:

• bóle głowy,
• zespół jelita drażliwego, 
• zespół przewlekłego zmęczenia,
• reumatoidalne zapalenie stawów,
• zespół niespokojnych nóg,
• choroba zwyrodnieniowa stawów,
• toczeń rumieniowaty układowy.

Fibromialgia – diagnostyka

Fibromialgia w praktyce jest trudna do zdiagnozowania. Nie ma jednego badania, które pozwala na jej wykluczenie lub potwierdzenie. 

Zgodnie z American College of Rheumatology do zdiagnozowania fibromialgii potrzebne są:

• ból dotyczący obu stron ciała trwający ponad 3 miesiące,
• bolesność uciskowa w minimum 11 z 18 punktów uciskowych.

Wykonań można badania krwi i badania obrazowe, aby wykluczyć inne schorzenia. 

Do czynników zwiększających ryzyko zachorowania na fibromialgię zalicza się:

• płeć (częściej chorują kobiety),
• wiek (choroba zazwyczaj pojawia się między 35. i 55. rokiem życia),
• menopauza,
• stresujący tryb życia,
• inne schorzenia reumatyczne np. RZS,
• fibromialgia w rodzinie,
• zaburzenia snu.

Fibromialgia – leczenie

Fibromialgia jest trudna w leczeniu. Stosuje się w tym przypadku leczenie farmakologiczne, a także fizjoterapię czy psychoterapię. Celem jest minimalizacja objawów i poprawa ogólnego stanu zdrowia. Fibromialgii nie można w 100% wyleczyć.

Jeśli mowa o farmakoterapii stosuje się w tym przypadku:

• leki przeciwdepresyjne, które ułatwiają zasypianie i zmniejszają ból,
• leki przeciwdrgawkowe, które są pomocne w leczeniu bólu,
• leki przeciwbólowe, które zazwyczaj nie dają odpowiednich efektów, nieskuteczne są np. NLPZ.

U chorych z fibromialgią bardzo ważna jest odpowiednia fizjoterapia. Ćwiczenia wykonywane regularnie pozwalają na zachowanie siły mięśniowej i są pomocne w redukcji bólu. Bywają jednak trudne do wykonania dla wielu pacjentów. Wspomagać się można dodatkowo ultradźwiękami, okładami czy krioterapią. 

Niektóre osoby decydują się na wykorzystanie alternatywnych metod leczenia bólu:

• akupunktury, która polega na nakłuwaniu ciała igłami na różnej głębokości, 
• masażu, który pozwala na rozluźnienie mięśni i poprawia ich ukrwienie, zwalczając sztywność,
• medytacji. 

Fibromialgia sama w sobie nie postępuje. Może jednak doprowadzić do rozwoju innych schorzeń np. depresji czy przewlekłego zmęczenia.