Czyrak wywoływany jest przez zakażenie gronkowcem złocistym. Objawia się zapaleniem mieszka włosowego i tworzeniem się guzka. Czyrak często dotyka seniorów i dzieci – osoby z obniżoną odpornością.
Z artykułu dowiesz się:
Czyrak – czym właściwie jest?
Czyrak to zakażenie bakteryjne skóry, które wywołuje gronkowiec złocisty. Dochodzi wówczas do procesu zapalnego mieszka włosowego i tkanek go otaczających. Powstaje ropna wydzielina i tworzy się czop martwiczy.
Zazwyczaj efektem jest samoistne pęknięcie czopa, a potem gojenie się i powstanie blizny. Czyraki zazwyczaj występują pojedynczo, ale zdarzają się również czyraki mnogie. Niekiedy są zlokalizowane w pewnej odległości od siebie (czyraczność), a czasem grupują się w jedną, dużą zmianę zapalną (czyrak gromadny).
Czyraki często dotyczą dzieci i seniorów, kobiet i mężczyzn jednocześnie. Na zachorowanie narażone są w szczególności osoby:
- z niedoborami odporności np. chorzy na AIDS,
- po przeszczepach narządów,
- z zaburzeniami metabolicznymi,
- z niedoborami witaminowymi,
- chorzy na nowotwory,
- uzależnione od alkoholu i narkotyków.
Czyrak – przyczyny
Za rozwój czyraka odpowiada infekcja gronkowcem złocistym. To drobnoustrój, który występuje u około 40% osób, ale na ogół nie wywołuje żadnych zmian chorobowych. Jednak przy uszkodzeniach skóry i spadku odporności bakterie te prowadzić mogą do infekcji.
Gronkowce aktywują układ odpornościowy. W okolicy mniejsza włosowego gromadzą się granulocyty obojętnochłonne. Wydzielają substancje, które uszkadzają bakterie i same granulocyty wraz z otoczeniem. Tworzy się treść ropna.
Podstawowymi przyczynami występowania czyraka są:
- nosicielstwo wirusa HIV i AIDS,
- stosowanie preparatów o działaniu immunosupresyjnym np. po przeszczepach,
- wrodzone niedobory immunologiczne,
- nieleczona cukrzyca i zaburzenia metaboliczne,
- przewlekła niewydolność nerek,
- rak jelita grubego, płuc, żołądka czy pęcherzyka żółciowego,
- niedobory witaminowe,
- nadużywanie alkoholu,
- zażywanie narkotyków.
Czyrak – objawy
Objawy czyraka na ogół ograniczone są do skóry. Najpierw pojawia się niewielka krosta, która zawiera ropę. Z czasem stan zapalny przechodzi na tkanki sąsiadujące. Guzek staje się czerwony i duży. Zmiana ta ma związek z obrzękiem. Dojść może do zapalenia okolicznych naczyń chłonnych.
Zmiany są zazwyczaj pojedyncze. Rzadko występują czyraki mnogie i to głównie u osób wyniszczonych np. chorobą nowotworową. Zmiana na ogół samoistnie pęka i tworzy się blizna. Chorzy dodatkowo odczuwać może osłabienie i mieć gorączkę.
Czyrak – diagnostyka
Diagnozę postawić może zazwyczaj lekarz rodzinny na podstawie wywiadu lekarskiego. Duże znaczenie ma także badanie fizykalne. Niekiedy dodatkowo wykonuje się wymaz bakteriologiczny i morfologię krwi.
Czyrak – leczenie
Kluczowe znaczenie ma w tym przypadku antybiotykoterapia. Stosuje się antybiotyki miejscowo np. w formie maści lub kremów przez około 2 tygodnie. Przez 7-14 dni konieczne jest też przyjmowanie antybiotyków ogólnych.
Leki podawane są doustnie. U osób z obniżoną odpornością i cierpiących na choroby przewlekłe dojść może do poważniejszych zmian. Wymagać one mogą hospitalizacji i leczenia dożylnego.
Czasami wskazane jest nacięcie i usunięcie czopa martwiczego oraz likwidacja treści ropnej. To metoda dość kontrowersyjna, bo pozostawia po sobie zmiany na skórze, ale pozwala na przyspieszenie procesu leczenia.
Najważniejsze informacje:
- Czyrak wywoływany jest przez zakażenie gronkowcem złocistym. Powoduje zapalenie mieszka włosowego i często dotyka seniorów i dzieci, a więc osoby z obniżoną odpornością.
- Na czyraka narażone są osoby po przeszczepach, uzależnione od alkoholu czy nosiciele wirusa HIV.
- Czyrak objawia się przede wszystkim na skórze. Dodatkowo zakażeniu towarzyszyć może gorączka czy osłabienie. Czyrak zazwyczaj występuje jako pojedyncza zmiana. Czyrak mnogi zdarza się rzadko.
- W leczeniu czyraka wykorzystywana jest antybiotykoterapia. Daje ona bardzo dobre efekty w ciągu maksymalnie kilkunastu dni.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Czy czyrak jest zaraźliwy?
- Czyrak jest infekcją bakteryjną, a więc można się nim zarazić. Ważna jest dlatego higiena i unikanie ropnej wydzieliny wypływającej ze zmian skórnych.
- Skąd się biorą czyraki?
- Czyrak na skórze to efekt zakażenia gronkowcem bakteryjnym. Objawia się zapaleniem mieszka włosowego i tworzeniem się guzka.
- Jak pozbyć się czyraków?
- Stosuje się w tym przypadku przede wszystkim antybiotykoterapię. Z pomocą przychodzą maści, kremy i leki przyjmowane doustnie. Rzadko konieczna jest hospitalizacja i leczenie dożylne.
