Jersinioza

Jersinioza to zakaźna choroba wywoływana przez bakterie z gatunku Yersinia. Objawia się biegunką, bólem brzucha, wymiotami, bólami stawów i rumieniem guzowatym. Wiązać się może z poważnymi powikłaniami, nawet ze sepsą.

Jersinioza – krótka charakterystyka

Jersinioza to wywoływana jest przez bakterie Yersinia enterocolitica. Mają one wiele podgatunków. Najpopularniejsze są biotypy 2,3, 4 i serotypy O3, O8, O9 oraz O5,27. Schorzenie to dotyczy głównie dzieci do lat 5. Zakażenie rozwija się na skutek spożycia surowego mięsa wieprzowego, niepasteryzowanego mleka lub zanieczyszczonej wody. Rzadziej dochodzi do niego w efekcie kontaktu ze zwierzęciem czy przetoczeniem krwi od chorej osoby. 

Schorzenie to odnotowywane jest na całym świecie. W Polsce rocznie dotyczy średnio 20 osób. 

Jersinioza na ogół ma formę ostrą, ale może mieć też postać przewlekłą. Ta druga jest znacznie trudniejsza do rozpoznania. Wyróżnia się w praktyce jersiniozę:

• jelitową
• rzekomo wyrostkową, która przypomina zapalenie wyrostka robaczkowego,
• rumieniową ze zmianami skórnymi np. rumieniem guzowatym,
• stawową z reaktywnym zapaleniem stawów,
• posocznicową, która prowadzić może nawet do śmierci, 
• pozajelitową, która może dotyczyć także płuc, gałek ocznych czy szpiku kostnego. 

Czasem mówi się o jersiniozie odkleszczowej. Wbrew pozorom nie przenoszą jej kleszcze, ale występuje razem z boreliozą przenoszoną przez te pasożyty.

Jersinioza – objawy

Podstawowymi objawami jersiniozy są bóle brzucha, wymioty, biegunka, gorączka. Mowa tutaj głównie o małych dzieciach. Starsi pacjenci skarżą się na ból po prawej stronie brzucha, co może przypominać atak wyrostka robaczkowego. Pojawić się też mogą suchość w ustach czy tkliwość brzucha. 

Typowym objawem jersiniozy bywa ból w stawach – skokowym, nadgarstkowym i kolanowym. U niektórych osób rozwija się rumień guzowaty, a więc bolesne, czerwone, wypukłe wykwity skórne na tułowiu i kończynach dolnych. 

Najgorsza sytuacja jest wówczas, gdy bakterie dostają się do krwi. Wtedy dochodzi do posocznicy. Pojawiają się wysoka gorączka i szybsza akcja serca. Rozwinąć się może sepsa. 

Zdarza się, że jersinioza nie daje żadnych objawów lub są one lekkie i ignorowane przez pacjentów. Ostra jersinioza bez odpowiedniego leczenia może zmienić się w formę przewlekłą.

Jersinioza – diagnostyka

Zacząć należy od przeanalizowania wyników badania, które polega na wyizolowaniu bakterii z materiału pobranego od pacjenta np. moczu, krwi czy kału.  Zalecane jest też wykonanie badania serologicznego. 

Testy serologiczne analizują przeciwciała w klasie IgA, IgG i IgM. Przydać się też może tomografia, badanie USG czy kolonoskopia. 

Jersiniozę odróżnić trzeba np. od zapalenia wyrostka robaczkowego, zakażenia salmonellą, zapalenia jelita grubego czy choroby Leśniowskiego-Crohna. 

Jersinioza – leczenie

Okazuje się, że często leczenie jersiniozy nie jest konieczne. Objawy ustępują samoistnie po kilku tygodniach. Zwykle wystarcza leczenie naturalne – nawadnianie organizmu i stosowanie lekkostrawnej diety. Zdarza się, że stosuje się leczenie objawowe. 

Przy postaci ostrej konieczny jest antybiotyk. Skuteczne są w tym przypadku m.in. tetracykliny, penicyliny, fluorochinolony  czy  kolistyna. Ciężka jersinioza doprowadzić może do martwicy jelita. Wtedy konieczna jest operacja. 

Schorzenie to powodować może liczne powikłania. Mowa tutaj np. powiększeniu wątroby i śledziony, rumieniu guzowatym, zespole Reitera czy zespole hemolityczno-mocznicowym. Czasem rozwija się sepsa, gdy bakteria dostaje się do krwi i rozchodzi się  po całym organizmie, wywołując zapalenie kości czy szpiku kostnego, a także ropnie płuc. Rokowania są wtedy bardzo poważne. Dotyczy to przede wszystkim osób z chorobami współistniejącymi. Skończyć się to może śmiercią.