Dysbakterioza
Choroby

Dysbakterioza

Dysbakterioza jest jakościowym lub ilościowym zaburzeniem w składzie mikroflory bakteryjnej. Zazwyczaj dotyczy pochwy i jelit. Czym dokładnie się charakteryzuje i w jaki sposób można je wyleczyć?

Dysbakterioza – czym właściwie jest?

Dysbakterioza to zaburzenia polegające na zakłóceniu stosunków jakościowych i ilościowych mikroflory bakteryjnej – mikrobioty. Biota to zespół mikroorganizmów – bakterii i grzybów. 

W ludzkim organizmie naturalnie obecnych jest 1014 komórek bakterii. Florą fizjologiczną nie są oczywiście wirusy i pasożyty. Ich obecność zwiastuje chorobę. Mikrobiota obecna jest m.in. w jamie ustnej, jelitach, żołądku, pochwie czy na skórze. 

Dysbakterioza to niedobór bakterii probiotycznych lub nadmiar mikroorganizmów, które normalnie nie są obecne w danym miejscu. Zazwyczaj dotyka jelita i pochwę. 

Dysbakterioza jelitowa – krótka charakterystyka

Dysbakterioza jelitowa diagnozowana jest wtedy, gdy w początkowym odcinku jelita cienkiego, gdzie normalnie jest niewiele bakterii beztlenowych, jest ich bardzo dużo. Dysbakteriozę jelitową stwierdza się też w sytuacji, gdy do jelita cienkiego trafiają bakterie beztlenowe z jelita grubego. 

Powodem dysbakteriozy jelitowej są:

  • stosowanie antybiotyków,
  • spożywanie zanieczyszczonych pokarmów i wody,
  • zaburzenia odporności,
  • zaburzenia motoryki,
  • wrodzone i nabyte wady przewodu pokarmowego,
  • terapia inhibitorami pompy protonowej i H2-blokerami
  • przewlekły niedobór żelaza lub witaminy D. 

Dysbakterioza oznacza zaburzenia trawienia i problemy z wchłanianiem tłuszczów, białek oraz węglowodanów. Pacjenci odczuwają bóle brzucha i skarżą się na nieprzyjemny zapach z ust. Towarzyszą im wzdęcia, zaparcia czy zgaga. Dla dysbakteriozy jelitowej cechą charakterystyczną są częste przeziębienia czy schorzenia górnych i dolnych dróg oddechowych. W skrajnych przypadkach pojawić się może rumień skórny i zapalenie stawów.

Dysbakterioza pochwy – krótka charakterystyka

Dysbakterioza pochwy ma miejsce wówczas, gdy w mikroflorze dróg rodnych kobiety zaobserwować można mniejszą ilość bakterii z rodzaju Lactobacillus. Oznacza to wzrost pH do minimum 4,5. Dysbakteriozę pochwy stwierdza się też wtedy, gdy obecne w odbycie bakterie beztlenowe trafiają do pochwy. 

Powodami dysbakteriozy pochwy są:

  • antybiotykoterapia,
  • zaburzenia odporności,
  • nieodpowiednia higiena intymna,
  • regularne korzystanie z basenów czy saun.

Objawy dysbakteriozy pochwy to białe i szare upławy o brzydkim zapachu, świąd, pieczenie i podrażnienie okolic pochwy. Dysbakterioza pochwy nie jest równoznaczna z kandydozą. Ma ona miejsce wówczas, gdy w mikroflorze pochwy pojawiają się drożdżaki z gatunki Candida albicans. 

Dysbakterioza – objawy

Objawy dysbakteriozy zależą w dużej mierze od tego, gdzie doszło do wzrost ilości bakterii. Dysbakterioza pochwy oznacza dolegliwości w zakresie układu rozrodczego, a dysbakterioza jelit daje głównie objawy jelitowe. 

W przypadku przerostu bakteryjnego w drogach oddechowych, pojawić się mogą kaszel i duszności. Z kolei dysbakterioza skóry powoduje rumień i wysypkę.

W praktyce termin dysbakterioza utożsamiany jest ze zmianami w mikroflorze bakteryjnej jelit.  Zresztą inne dysbakteriozy są na ogół efektem nieleczonej dysbakteriozy jelitowej.

Dysbakterioza – diagnostyka

Podstawowym badaniem wykonywanym w tym przypadku jest posiew, a więc badanie mikrobiologiczne. Jego celem jest wykrycie i identyfikacja patogenów, które znajdują się w próbce materiału biologicznego. 

Przy diagnostyce dysbakteriozy wykonuje się posiew bakteriologiczny, a przy diagnostyce kandydozy znajduje zastosowanie posiew mykologiczny. Materiałem wykorzystywanym do posiewu bywa mocz, kał, krew czy wydzielina z pochwy.

Dysbakterioza – leczenie

W przypadku zdiagnozowania dysbakteriozy konieczne jest rozpoczęcie leczenia farmakologicznego. Razem z posiewem na ogół wykonuje się antybiogram, który pozwala na ocenę wrażliwości danych patogenów na antybiotyki. Dzięki temu można wybrać najskuteczniejszy lek. 

Przy dysbakteriozie pochwy wykorzystuje się antybiotyki miejscowe np. metronidazol. Z kolei do odbudowy prawidłowej flory bakteryjnej pochwy przeznaczone są specjalne probiotyczne globulki dopochwowe zawierające żywe kultury bakterii kwasu mlekowego.  

Podobnie jest w przypadku dysbakteriozy jelitowej. Podstawą leczenia jest antybiotykoterapia, a potem stosuje się odpowiednie suplementy diety. Warto też stosować dietę, która jest oparta na produktach zawierających żywe kultury bakterii.

Najważniejsze informacje:

  • Dysbakterioza jest jakościowym lub ilościowym zaburzeniem w składzie mikroflory bakteryjnej. Zazwyczaj dotyczy pochwy i jelit.
  • Dysbakterioza jelitowa diagnozowana jest wtedy, gdy w początkowym odcinku jelita cienkiego, gdzie normalnie jest niewiele bakterii beztlenowych, jest ich bardzo dużo.
  • Dysbakterioza pochwy ma miejsce wówczas, gdy w mikroflorze dróg rodnych kobiety zaobserwować można mniejszą ilość bakterii z rodzaju Lactobacillus.
  • Przy diagnostyce dysbakteriozy wykonuje się posiew bakteriologiczny, a przy diagnostyce kandydozy znajduje zastosowanie posiew mykologiczny.

FAQ - Najczęsciej zadawane pytania

Czym jest dysbakterioza?
Tym mianem określa się ilościowe i jakościowe zaburzenia w składzie mikroflory bakteryjnej np. jelit czy pochwy.
Jak wygląda leczenie dysbakteriozy?
Podstawą jest antybiotykoterapia. W czasie diagnostyki wykonuje się antybiogram, który jest pomocny w wyborze odpowiedniego antybiotyku. Stosuje się też suplementy diety, aby doprowadzić florę bakteryjną do prawidłowego stanu. Wskazane jest spożywanie np. kiszonek czy nabiału.