Depresja poporodowa dotknąć może nie tylko kobiety, ale i mężczyzn. Dla młodych rodziców narodziny dziecka to ogromna radość i stres jednocześnie. Doprowadzić to może do wystąpienia pewnych zaburzeń psychicznych. Objawami są obniżony nastrój i niechęć do malucha.
Depresja poporodowa – przyczyny
Ciąż to szczególny czas dla całej rodziny. Jest 9 miesięcy, aby przygotować się na przyjście na świat malucha. To wydarzenie zmienia życie ludzi. Oznacza ogromną radość i stres jednocześnie. Z tego powodu dojść może do rozwinięcia się depresji poporodowej. Dotyczy to aż 20% kobiety, które urodziły dziecko. Depresji poporodowej nie można lekceważyć.
Nie ma jednej przyczyny depresji poporodowej. Spore znaczenie mają tutaj czynniki biochemiczne, społeczne i osobowościowe. Kobietom w ciąży i po porodzie towarzyszy burza hormonów. Nie pozostaje to bez wpływu na ich samopoczucie.
W grupie ryzyka są kobiety, które już przed ciążą miały epizody obniżonego nastroju. Dotyczy to kobiet, które:
- często mają poczucie winy,
- mają niskie poczucie własnej wartości,
- są skryte i nieufne w stosunku do ludzi,
- nie radzą sobie ze stresem.
Depresji poporodowej sprzyjają też problemy związane z utrzymaniem ciąży i porodem.
Czynniki społeczne mają związek z brakiem wsparcia ze strony innych osób i trudną sytuacją materialną. W trudnej sytuacji są kobiety, których ciąża była nieplanowana lub takie, które nie mają stałego partnera. Sporo zależy od reakcji najbliższej rodziny i ich wsparcia. Kobiety bez odpowiedniej opieki są narażone na stres, co odbija się na ich zdrowiu psychicznym i fizycznym.
Depresja poporodowa – objawy
Objawy depresji poporodowej są zawsze podobne i takie same jak przy innych rodzajach depresji. Można je dość łatwo rozpoznać. Depresja poporodowa rozwija się od 3 do 12 miesięcy po urodzeniu dziecka i trwa do roku. Jej cechami charakterystycznymi są smutek, irytacja, poczucie winy, rozdrażnienie czy spadek nastroju. Kobieta ma poczucie, że jest kiepską matką. Dziecko budzi w niej mieszane uczucia. Problemy pojawiają się również w relacjach z partnerem czy rodziną. Kobieta nie chce wychodzić z domu i zaniedbuje swoje potrzeby.
Oczywiście depresji poporodowej towarzyszyć mogą również objawy somatyczne. Przykładem są zaburzenia snu – senność, uczucie zmęczenia. Dojść może do spadku lub wzrostu masy ciała. Normą są migreny i bóle brzucha. Zaobserwować można spadek libido.
Depresja poporodowa to nie jednodniowe pogorszenie nastroju, ale stan długotrwały, który odbija się na całym otoczeniu. Normalne jest jednak to, że matka przez kilkanaście godzin po porodzie nie chce widzieć swojego dziecka. To zazwyczaj mija. Depresja poporodowa rozwija się nieco później.
Depresja poporodowa u ojca
Nie wszyscy wiedzą, że depresja poporodowa dotknąć może także mężczyzn. Zazwyczaj są to panowie, którzy po raz pierwszy zostali ojcami.
Depresja poporodowa u mężczyzn przebiega w podobny sposób, ale jej przyczyny są nieco inne. Ojciec musi stawić czoła nowej sytuacji, gdy to dziecko i matka są najważniejsze. Mężczyźni często czują brak zainteresowania ich osobą. Tęsknią za dawnymi czasami. Nie spędzają jednak czasu w domu, ale uciekają w pracę.
Depresja poporodowa – leczenie
W ciężkich przypadkach konieczna jest farmakoterapia. Problem pojawia się wówczas, gdy kobieta karmi dziecko piersią. Wtedy nie może stosować silnych antydepresantów, które mogłyby zaszkodzić dziecku. Stosuje się więc mniejsze dawki leków. Najbezpieczniejsze są inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny SSRI.
Kluczowe znaczenie ma indywidualna psychoterapia. Jest ona znacznie bezpieczniejsza. Czasami wskazana bywa terapia par, zwłaszcza gdy depresja poporodowa towarzyszy mężczyznom.
Depresja poporodowa a baby blues
Depresja poporodowa jest często mylona z baby blues, a więc wahaniami nastroju, które występują po porodzie. Wynikają one z hormonalnych zmian zachodzących w ciele kobiety, która urodziła dziecko. Dotyczą 80% kobiet. Objawami baby blues są apatia, zmęczenie, irytacja. Wahania nastroju trwać mogą aż 6 tygodni. W tym czasie nie trzeba stosować żadnych leków czy uczęszczać na terapię.
Depresja poporodowa a syndrom stresu pourazowego
Po porodzie kobietom towarzyszyć też może syndrom stresu pourazowego. Sprzyjają temu słaba odporność na stres, lękowa osobowość matki, trudny poród i samotność. PTSD po porodzie objawia się obniżeniem nastroju, koszmarami sennymi, poczuciem krzywdy czy występowaniem napadów lękowych. Może sam minąć, ale niekiedy konieczna może być pomoc psychologa.
Depresja poporodowa a psychoza poporodowa
Bardzo niebezpieczna jest psychoza poporodowa, która niekiedy jest mylona z depresją poporodową.
Psychoza pojawia się po kilku lub kilkunastu dniach od porodu. Cechuje ją bezsenność i obniżenie nastroju, ale dodatkowo pojawia się lęk o życie dziecka. Jest on wręcz obsesyjny. Psychoza poporodowa wymaga terapii i wdrożenia odpowiednich leków. Wtedy ustępuje, ale konieczne jest tutaj szybkie działanie.
Najważniejsze informacje:
- Depresja poporodowa, jak sama nazwa wskazuje, pojawia się po narodzinach dziecka. Dotyczyć może nie tylko kobiety, ale i mężczyzn.
- Szacuje się, że depresja poporodowa dotyka aż 20% kobiet po urodzeniu dziecka.
- Depresja poporodowa rozwija się od 3 do 12 miesięcy po urodzeniu dziecka i trwa do roku.
- Depresja poporodowa objawia się przede wszystkim spadkiem nastroju, irytacją i smutkiem. Towarzyszą temu objawy somatyczne.
- W ciężkich przypadkach depresji poporodowej wykorzystywana jest farmakoterapia
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Co to jest depresja poporodowa?
- Depresja poporodowa dotyczyć może mężczyzn i kobiet. Pojawia się po narodzinach dziecka. Jej objawami są spadek nastroju, bezsenność, smutek czy irytacja.
- Kiedy mija depresja poporodowa?
- W trudnych przypadkach konieczna jest farmakoterapia. Zwykle jednak dobre efekty daje psychoterapia. Im wcześniej rozpocznie się działanie, tym lepiej.
- Jak częsta jest depresja poporodowa?
- Okazuje się, że dotyka ona nawet 20% wszystkich kobiet po urodzeniu dziecka.
- Jak odróżnić baby blues od depresji poporodowej?
- Objawami baby blues są apatia, zmęczenie, irytacja. Zazwyczaj wahania nastroju mijają samoistnie w ciągu kilku tygodni. Pojawiają się niemal od razu po porodzie.
