Bezsenność to koszmar wielu ludzi. Polega na problemach z zasypianiem, przedwczesnym budzeniu się czy na przerywanym śnie. To zaburzenie ilości lub jakości snu, które bywa niezwykle uciążliwe.
Czym jest bezsenność?
Bezsenność to nieprawidłowości związane ze snem. Szacuje się, że nawet 45% dorosłych osób doświadcza w ciągu swojego życia bezsenności przez okres minimum roku. 10% ludzi dotyka tzw. bezsenność przewlekła.
W łagodnych przypadkach bezsenności nie trzeba leczyć. Niektórzy lekarze przepisują leki na sen, ale jedynie tymczasowo. Przyczyną przewlekłej bezsenności są emocje, które nie pozwalają zasnąć.
W przypadku bezsenności człowiek nie czuje się wypoczęty i zregenerowany, co przekłada się na jego późniejsze funkcjonowanie. Jest mniej aktywny i wydajny, a także rozdrażniony.
Przyczyny i objawy bezsenności
Często za bezsennością stoją stresujące wydarzenia, infekcje, zmiana trybu życia czy różne choroby somatyczne. W przypadku sporadycznych problemów sięgnąć można po środki nasenne dostępne w aptekach bez recepty. Jeśli objawy się nasilają lub utrzymują przez dłuższy czas, konieczna jest konsultacja lekarska.
Podstawowe objawy bezsenności to:
- senność i zmęczenie w ciągu dnia,
- budzenie się w nocy lub wcześnie rano,
- kłopoty z zasypianiem,
- depresja, drażliwość,
- trudności z koncentracją,
- zamartwianie się snem,
- napięciowe bóle głowy,
- bóle brzucha i wzdęcia.
Sporo zależy od czasu trwania, częstotliwości i nasilenia tych dolegliwości. Jeśli trwają dłużej lub 6 miesięcy i pojawiają się minimum cztery razy w tygodniu, mówi się o ciężkiej bezsenności.
Diagnostyka i leczenie bezsenności
Najpierw trzeba się oczywiście zgłosić do lekarza pierwszego kontaktu, który może rozpocząć leczenie lub wysłać na specjalistyczne badania.
Ludzie cierpiący na bezsenność często się zamartwiają i kiepsko radzą sobie ze stresem. W praktyce bezsenność dotyka dwa razy częściej kobiet niż mężczyzn. Eksperci szacują, że niemal 50% osób w wieku starszym cierpi na bezsenność.
Leczenie bezsenności w dużej mierze oparte jest na leczeniu jej przyczyn. Czasem wystarczająca jest zmiana higieny snu – unikanie obfitych posiłków wieczorem, kładzenie się do łóżka o tej samej porze czy unikanie wysiłku przed snem.
Niekiedy dobre rezultaty dają techniki behawioralne. Mają one na celu zmianę nawyków związanych ze snem. Dopiero potem przechodzi się do leczenia farmakologicznego. Wiele leków nasennych to pochodne benzodiazepin. Leki tego typu mają oczywiście pewne działania niepożądane np. zmiany nastroju czy zaburzenia równowagi. Lekarze zazwyczaj zalecają stosować je maksymalnie kilka tygodni.
Bezsenność – higiena snu
Podstawą jest przestrzeganie podstawowych zasad higieny snu:
- należy kłaść się do łóżka o stałej porze,
- w ciągu dnia trzeba zrezygnować z drzemek,
- bóle, które powodują problemy z zasypianiem należy leczyć,
- z łóżka należy korzystać jedynie do spania, a nie do czytania, oglądania filmów czy jedzenia,
- warto zrezygnować z picia dużych ilości kawy, herbaty i alkoholu,
- przed snem należy wykonywać czynności relaksujące np. kąpiel czy masaż,
- przed położeniem się do łóżka nie można spożywać zbyt obfitych posiłków,
- ćwiczenia fizyczne są oczywiście bardzo wskazane, ale nie zaraz przed zaśnięciem.
Najważniejsze informacje:
- Bezsenność to różnego rodzaju zaburzenia snu. Szacuje się, że przynajmniej raz w życiu dotykają aż 45% dorosłych ludzi.
- Farmakologiczne leczenie bezsenności to ostateczność. Najpierw należy zadbać o odpowiednią higienę snu.
- Bezsenność częściej dotyka kobiety niż mężczyzn. Jej objawami są kłopoty z zasypianiem, przerywany sen, osłabienie, napięciowe bóle głowy czy kiepskie samopoczucie.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Jak wygląda leczenie bezsenności?
- Zacząć trzeba od zadbania o odpowiednią higienę snu. Stosuje się też różne techniki behawioralne. Leczenie farmakologiczne jest ostatecznością. Leki nasenne i tak zaleca się stosować przez maksymalnie kilka tygodni.
- Czym jest i jak objawia się bezsenność?
- Bezsennością nazywa się różne zaburzenia związane ze snem np. trudności z zasypianiem czy przerywany, niespokojny sen. Problem ten dotyczy dużej liczby osób, przede wszystkim w starszym wieku.
- Dlaczego bezsenność należy leczyć?
- Sen odgrywa bardzo ważną rolę w życiu każdego człowieka. Ludzie, którzy są niewyspani, są mało wydajni, pozbawieni energii i rozdrażnieni. Mają problemy z normalnym funkcjonowaniem.
