Ciało obce w uchu

Ciało obce w uchu może mieć wiele form – waty, muchy, ziarna grochu czy resztek jedzenia. Jak należy je wyciągnąć? Czy trzeba się od razu udać do lekarza? Jakie grożą z tego tytułu powikłania?

Ciało obce w uchu – jak duży jest to problem?

Ciało obce w uchu to częsty powód wizyt u laryngologa czy u pediatry.  Niejednokrotnie wiąże się to z bólem ucha czy niedosłuchem. Wystąpić też mogą pewne powikłania.

Skąd w ogóle w uchu bierze się ciało obce? Jest tam często wprowadzone nieświadomie. Tak jest podczas czyszczenia uszu i stosowania zatyczek chroniących przed hałasem. Zazwyczaj ciała obce zalegają w zewnętrznych przewodzie słuchowym, który przekazuje dźwięki odbierane z otoczenia. Rzadziej problem ten dotyczy ucha środkowego, które odpowiada za przetwarzanie fal akustycznych i znajduje się znacznie głębiej. 

W przypadku dzieci słaby słuch może mieć związek z infekcjami czy wadami anatomicznymi.  Często problemem jest jednak ciało obce włożone do środka ucha. Okazuje się, że niemal 60% wszystkich przypadków zalegania niepożądanych przedmiotów w przewodzie słuchowym dotyczy dzieci do lat 5.  Dzieci są bowiem ciekawskie. Nie mają też świadomości, jak skończyć się może ich postępowanie.

Jakie ciała obce mogą się znaleźć w uchu?

Do ucha często wkładana jest m.in. wata. Problemem bywają robaki np. muchy, komary i karaluchy. Poza tym w przewodzie słuchowym znaleźć można zazwyczaj niewielkie zabawki, drobne kamyczki, kulki, koraliki, nasiona, pestki, groszek, kukurydzę, zapałki, wykałaczki itd. Warto też wspomnieć o czopach woskowinowych, które nie są wkładane z zewnątrz. Powstają na skutek nagromadzenia się i stwardnienia wydzieliny usznej.

Ciało obce w uchu – objawy

Diagnozę postawić można zwykle bez większego problemu. Pacjenci skarżą się na:

• szum uszny,
• upośledzenie słuchu,
• ból ucha,
• zawroty głowy, 
• swędzenie w uchu,
• krwistą lub ropną wydzielinę z ucha,
• obrzęk, zaczerwienienie,
• kaszel wynikający z podrażnienia nerwu błędnego,
• bezsenność,
• drażliwość. 

Starsze osoby są na ogół w stanie wskazać, że coś umieściły w uchu, ale w przypadku małych dzieci jest to problematyczne. 

Na własną rękę z ucha wyjąć można jedynie przedmioty miękkie i te o nieregularnych kształtach. Problemu nie powinno być z watą czy papierem. Jeśli przedmiotu nie widać lub jest wbity w ścianę ucha, nie należy go ruszać. Konieczna jest pomoc specjalisty. 

Ciało obce w uchu a pomoc lekarska

Lekarz wykorzystać w tym przypadku może wiele metod działania:

• płukanie ucha wodą w temperaturze 37 stopni Celsjusza z użyciem strzykawki,
• płukanie ucha olejem mineralnym z dodatkiem znieczulającej lidokainy,
• odsysanie ssakiem Fraizera,
• wykorzystanie cewnika Fogartiego,
• wykorzystanie narzędzi chwytnych różnego rodzaju,
• sięgnięcie po silny klej cyjanoakrylowy naniesiony na końcówkę sączka,
• wykorzystanie silnych magnesów w przypadku przedmiotów metalowych.  

Niekiedy trzeba sięgnąć po mikroskop operacyjny, gdy przedmioty są głęboko i istnieje ryzyko uszkodzenia błony bębenkowej. U osób dorosłych znieczulenie często nie jest potrzebne. Znieczula się natomiast dzieci. 

Ciało obce w uchu – powikłania

Ciało obce w uchu i próby jego usunięcia wiązać się mogą z pewnymi powikłaniami:

• uszkodzeniem błony bębenkowej,
• uszkodzeniem kosteczek słuchowych,
• zapaleniem ucha zewnętrznego,
• krwiakiem przewodu słuchowego, 
• skaleczeniem skóry,
• niedowładem nerwu twarzowego. 

Stan zapalny leczy się specjalnymi antybiotykami zaliczanymi do grupy penicylin. Sięgnąć też można po niesteroidowe leki przeciwzapalne. Rzadziej stosuje się leki rozrzedzające wydzielinę.