Chrzęstniakomięsak

Chrzęstniakomięsak to złośliwy nowotwór kości zlokalizowany w kości ramiennej, udowej, żebrach oraz na powierzchni miednicy. Jedyną skuteczną formą jego leczenia jest całkowite usunięcie, co niekiedy kończy się niestety amputacją.

Chrzęstniakomięsak – krótka charakterystyka

Chrzęstniakomięsak to złośliwy nowotwór produkujący tkankę chrzęstną. To popularny nowotwór kości. Wyróżnia się dwa jego typy. 

Pierwotny chrzęstniakomięsak rozwija się rzadko – głównie u dzieci, na kościach zdrowych. Jego wtórna postać rozwija się na zmianach łagodnych np. chrzęstniakach czy kostniakochrzęstniakach. Do rozwoju nowotworu dochodzi po 50. roku życia. Nieco częściej chorują mężczyźni niż kobiety. Nowotwór ten zlokalizowany jest na ogół na kości udowej, kości ramiennej, żebrach lub powierzchni miednicy, ale zdarzają się też wyjątki. Guz rośnie powoli.

Chrzęstniakomięsak – przyczyny

Przyczyny powstawania tego nowotworu nie są znane. Rozwijać się on może na chrzęstniakach i kostniakochrzęstniakach, ale wcale nie musi. To nowotwór złośliwy, który produkuje tkankę chrzęstną. 

Chrzęstniakomięsaka odróżnić trzeba od chrzęstniaka czy kostniakochrzęstniaka, gdyż są to nowotwory łagodne. Nie dają one przerzutów do innych narządów i nie są mięsakami. Nie stanowią zagrożenia dla życia. Leczone są chirurgicznie. 

Chrzęstniakomięsak rozwija się w wielu kościach. Bardzo rzadko powstaje w narządach wewnętrznych. Daje przerzuty np. do płuc. 

Nie ma obecnie żadnego skutecznego sposobu, aby zapobiec zachorowaniu. Są za to pewne czynniki, które zwiększają ryzyko zachorowania na ten nowotwór. Wymienić tutaj należy:

• czynniki genetyczne np. chorobę Olliera czy zespół Maffucci’ego,
• mnogie i pojedyncze mutacje w kodzie genetycznym, 
• choroby koci np. chorobę Pageta. 

Chrzęstniakomięsak – objawy

Choroba ta nie wpływa na cały organizm. Objawy zależą w dużej mierze od tempa wzrostu nowotworu. Gdy rośnie szybko, pojawia się intensywny ból. Zazwyczaj jednak rozwija się powoli. Objawia się to stałym bólem, ale o mniejszym nasileniu. Czasem towarzyszyć mu może obrzęk. 

Ból pojawia się w miejscu zmiany. Sam guz wyczuwalny jest zwykle dość późno. W sytuacji, gdy rośnie w okolicy miednicy i uciska na narządy, może skutkować zmianą rytmu oddawania moczu. Złamania patologiczne wynikające z chrzęstniakomięsaka pojawiają się raczej rzadko.

Chrzęstniakomięsak – diagnostyka

Najpierw udać się trzeba do lekarza rodzinnego. W przypadku podejrzenia nowotworu powinien on skierować pacjenta do onkologa lub ortopedy. 

Podstawowe badania diagnostyczne wykonywane w tym przypadku to:

• badanie fizykalne,
• wywiad lekarski,
• badanie krwi,
• zdjęcie RTG,
• tomografia komputerowa,
• rezonans magnetyczny,
• biopsja otwarta,
• scyntygrafia kości.

Chrzęstniakomięsak – leczenie

Niestety chrzęstniakomięsak jest odporny na chemioterapię i radioterapię. Dlatego podstawową metodą leczenia jest w tym przypadku operacja. Przy niskiej złośliwości guza, jest duża szansa na całkowite wyleczenie. 

Celem operacji jest całkowita resekcja nowotworu. Czasami wiąże się to z amputacją kończyny lub innej części ciała. Dzieje się tak przy rozległym nowotworze. 

W przypadku usunięcia samego guza, ubytek kostny jest uzupełniany metalową protezą lub specjalnym wszczepem kostnym z banku kości. Pierwsza metoda powoduje mniejsze ryzyko powikłań. 

Zdarza się, że guz znajduje się w takim miejscu, w którym nie można wyciąć go w całości. Resztę zmian wypala się fenolem lub za pomocą krioterapii. 

Gdy chrzęstniakomięsak znajduje się w miednicy, konieczna jest jego hemipelwektomia. Polega ona na usunięciu połowy zajętej przez nowotwór z miednicy. Czasem nie udaje się przy tym uratować kończyny dolnej znajdującej się po tej stronie. 

Radioterapia lub terapia protonowa stosowana jest jedynie u dzieci, przy przerzutach lub gdy nie można wykonać operacji bez zmniejszenia masy guza. 

W przypadku nowotworów mniej złośliwych 5 lat od momentu postawienia diagnozy przeżywa około 90% pacjentów. Rokowania są gorsze przy nowotworach bardzo złośliwych. Po operacji trzeba regularnie wykonywać badania kontrolne.