Choroba Alzheimera to schorzenie układu nerwowego, które powoduje zmiany w mózgu, a dokładniej w obszarach odpowiedzialnych za myślenie czy zachowanie. Dotyka osób starszych i jest niestety nieuleczalne. Można jednak spowolnić jego tempo.
Choroba Alzheimera – krótka charakterystyka
Choroba Alzheimera to skomplikowana choroba układu nerwowego. Polega na stopniowej utracie funkcji umysłowych. W korze mózgowej i podkorowej istocie szarej zaczynają pojawiać się blaszki starcze czyt kłębki neurofibralne zbudowane z białka tau.
Alzheimer powoduje zmiany w mózgu w częściach odpowiedzialnych za myślenie czy komunikację. Zaczynają się w nim bowiem gromadzić złogi A-beta-amyloidu. Powodują one śmierć komórek nerwowych. Dochodzi do niedoborów przekaźników nerwowych. Pojawia się upośledzenie pamięci, zaburzenia myślenia, problemy z pisaniem i czytaniem oraz brak logicznego łączenia faktów. W stadium zaawansowanym cholery nie jest w stanie samodzielnie funkcjonować. Mowa tutaj o otępieniu. Problem ten dotyczy nawet co 10 osoby w wieku powyżej 65 lat. W 50% przypadków odpowiada za to właśnie choroba Alzheimera.
Choroba Alzheimera – etapy
Choroba Alzheimera składa się z trzech faz.
- Łagodna demencja – chory zapomina gdzie jest, gubi się, nie ma zdolności do podejmowania trafnych decyzji. Staje się znacznie wolniejszy, bywa drażliwy.
- Umiarkowana demencja – pojawiają się problemy z rozpoznawaniem bliskich osób. Pacjent traci poczucie czasu, zaczyna być bardziej aktywny w nocy. Nie myśli logicznie i zapomina sporo słów. Zaczynają się problemy z pisaniem, liczeniem i czytaniem.
- Ciężka demencja – chory nie może samodzielnie funkcjonować, nie potrafi jeść i myć się. Zaczyna mieć problemy z chodzeniem. Dochodzą do tego trudności w połykaniu pokarmów. Typowe jest nietrzymanie stolca i moczu.
Choroba Alzheimera – przyczyny
Przyczyny tej choroby nie są do końca znane. Prawdopodobnie łączą się tutaj czynniki genetyczne i środowiskowe. U większości osób z chorobą Alzheimera, nie ma podobnych przypadków w rodzinie. Osoby, u których w rodzinie były takie zachorowania, są jednak na Alzheimera bardziej narażone.
Na ryzyko zachorowania wpływają:
- wiek, bo choroba dotyka osoby starsze,
- ilość lat nauki, gdyż dłuższy okres edukacji wpływa na mniejsze nasilenie objawów,
- samotność,
- predyspozycje genetyczne,
- zespół Downa.
Choroba Alzheimera – objawy
Podstawowymi objawami choroby Alzheimera są:
- problemy z pamięcią,
- zaburzenia orientacji,
- problemy z liczeniem
- brak zdolności abstrakcyjnego myślenia,
- depresja,
- problemy z dokonywaniem wyborów.
Pojawić się też mogą:
- apatia,
- drażliwość,
- płaczliwość,
- zmienność nastrojów,
- brak zainteresowań.
Chorzy stają się zależni od innych, potrzebują ich pomocy. Nie mogą samodzielnie o siebie zadbać.
Choroba Alzheimera – diagnostyka
W razie pojawienia się problemów z pamięcią czy orientacją, należy udać się do swojego lekarza rodzinnego. Zwykle objawy te są naturalne dla procesu starzenia, ale bywają też przyczyną poważnej choroby. Lekarz może więc zlecić konsultację neurologiczną i skierować na dalszą diagnostykę.
Podstawowe badania wykonywane w tym przypadku to:
- tomografia komputerowa, która pozwala na uzyskanie warstwowych zdjęć czaszki, wykorzystuje ona promieniowanie rentgenowskie,
- rezonans magnetyczny, który umożliwia uzyskanie dokładnych obrazów odpowiadającym przekrojom przez głowę, to badanie bezpieczne,
- badanie substancji krążących w płynie mózgowo-rdzeniowym,
- badanie obrazowania funkcjonalności mózgu,
- badania genetyczne w celu wykrycia mutacji niektórych genów, wykonywane u osób przed 65. rokiem życia.
Choroba Alzheimera – leczenie
To niestety choroba nieuleczalna. Nie znane są jej przyczyny, a więc nie można jej leczyć przyczynowo. Leczy się jedynie jej objawy. Celem jest poprawa jakości życia chorego.
W dużej mierze stosuje się w tym przypadku leczenie niefarmakologiczne. Mowa o ćwiczeniach, dzięki którym pacjent ma długo pozostać sprawny. W tym celu chory powinien czytać książki, rozwiązywać krzyżówki czy grać w szachy. Wskazane są też ćwiczenia fizyczne i stosowanie zdrowej, zbilansowanej diety.
Chorymi na Alzheimera zajmują się neurolodzy i psychiatrzy. Początkowo stosuje się leki, które poprawiają pamięć i funkcje poznawcze. Są to np. inhibitor cholinoesterazy, donepezil, galantamina, rywastygmina, memantyna. Wskazane jest też stosowanie leków spowalniających postęp choroby – karnityny, pentoksyfiliny. Należy spożywać produkty bogate w antyoksydanty. Dodatkowo w leczeniu depresji stosuje się sertralinę, citalopram i wenlafkasynę.
Jeśli choroba jest zaawansowana, pacjent wymaga często stałej opieki. Nawet w tej fazie nie można zapominać o aktywności w postaci treningu czynności codziennych. Bardzo ważna jest profilaktyka przeciwodleżynowa.
W zaawansowanym stadium choroby wskazana jest opieka paliatywna. Opiera się ona na poprawie jakości życia pacjenta.
Najważniejsze informacje:
- Choroba Alzheimera dotyka przede wszystkim osoby starsze i wiąże się z uszkodzeniem mózgu. Chory zaczyna mieć problemy z pamięcią i funkcjami poznawczymi.
- Choroba Alzheimera jest nieuleczalna, ale dzięki odpowiedniemu leczeniu można spowolnić jej przebieg i poprawić jakość życia pacjenta.
- W przypadku Alzheimera bardzo duże znaczenie ma zdrowa, zbilansowana dieta i aktywność fizyczna oraz umysłowa np. rozwiązywanie krzyżówek.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Jak wygląda leczenie choroby Alzheimera?
- Nie są do tej pory znane przyczyny tej choroby, a więc można ją leczyć jedynie objawowo. Pacjent powinien znajdować się pod kontrolą psychiatry lub neurologa. Ten dobiera odpowiednie leki. Wskazana jest też aktywność fizyczna i umysłowa.
- Jakie są objawy choroby Alzheimera?
- Typowymi objawami tej choroby są problemy z pamięcią, zaburzenia orientacji czy kłopoty z logicznym myśleniem. Nie zawsze muszą jednak oznaczać Alzheimera. Czasem związane są po prostu z procesem starzenia.