Cholestaza ciążowa jest chorobą, która pojawia się w końcówce ciąży. Jej objawami są np. swędzenie stóp i dłoni. Schorzenia tego nie można bagatelizować, bo jest groźne dla płodu.
Cholestaza ciążowa – krótka charakterystyka
Cholestaza ciążowa to choroba, która uaktywnia się w trzecim trymestrze ciąży w efekcie wzrostu aktywności hormonów płciowych. W Polsce dotyczy 4% ciężarnych kobiet. Najwięcej osób cierpi na nią w krajach Ameryki Południowej.
Cholestaza ciążowa jest schorzeniem wątroby – tzw. zastojem żółci. Ma ścisły związek z utrudnionym wydzielaniem żółci do kanalika żółciowego. Zbiera się ona w komórkach wątroby, a więc hepatocytach.
Cholestaza wątrobowa ciążowa pojawia się tylko u kobiet w ciąży i to w trzecim trymestrze, gdy rośnie aktywność hormonów płciowych. Schorzenie to czasem występuje też wcześniej w okolicach 25. tygodnia ciąży.
Przebieg schorzenia jest łagodny i nie stanowi ono zagrożenia dla matki, ale inaczej jest w przypadku płodu. Dlatego nie należy go lekceważyć.
Cholestaza ciążowa – objawy
Na samym początku pojawia się przede wszystkim świąd na dłoniach i stopach, ale bez wysypki. Czasem przenosi się na inne części ciała np. plecy czy brzuch. Potem zaobserwować można problemy z zasypianiem czy bezsenność. Wynika to głównie z potrzeby ciągłego drapania. Kolejnym symptomem choroby są przeczosy – zmiany skórne.
Później cholestaza ciążowa objawia się żółtaczką. Skóra staje się żółta. Pojawić się mogą mdłości i wymioty. Dochodzi do powiększenia wątroby. Objawy te mijają po 3-4 tygodniach od porodu, ale powrócić mogą w kolejnej ciąży.
Cholestaza ciążowa – diagnostyka
Badania zlecić może tylko lekarz. Podstawą jest analiza stężenia kwasów żółciowych. O chorobie świadczy wynik, który przekracza 10 mikromoli na litr. Jeśli wynik jest wyższy niż 40 mikromoli na litr, ma miejsce ciężka cholestaza ciążowa.
Wykonać warto od razu inne badania np. ocenę aminotransferazy, fosfatazy alkalicznej, poziomu bilirubiny czy gammaglutamylotranspeptydazy.
Jeśli u kobiety stwierdzono cholestazę ciążową, płód należy monitorować, wykonując co jakiś czas USG, CPR czy KTG. Sama ciężarna musi też liczyć ruchy dziecka. Choroba ta prowadzić może bowiem do wewnątrzmacicznego obumarcia płodu lub wcześniejszego porodu.
Cholestaza ciążowa – leczenie
Leczenie cholestazy ciążowej opiera się na regularnej kontroli lekarskiej – obserwowaniu matki i dziecka. Niekiedy kobieta aż do porodu zostać musi w szpitalu.
Pacjentce podawane są leki likwidujące świąd skóry np. preparaty antyhistaminowe. Przyszłej mamie niekiedy zaleca się stosowanie witaminy K, która przyspiesza krzepnięcie krwi. Trzeba w tym czasie odpoczywać psychicznie i fizycznie.
Czasem konieczne jest przerwanie ciąży poprzez cesarskie cięcie lub sztuczne wywołanie porodu. Dojść do tego może między 36 i 38 tygodniem ciąży.
Cholestaza ciążowa – dieta
Oprócz odpowiedniego leczenia i postępowania przyszłej matki, kluczową rolę w skuteczności terapii cholestazy ciążowej odgrywa także dieta. W przypadku kobiet dotkniętych tym schorzeniem istotne jest wyeliminowanie z jadłospisu tłustych, ciężkich, pikantnych potraw oraz produktów wysokoprzetworzonych. Zaleca się unikanie słodyczy, napojów gazowanych, artykułów bogatych w węglowodany i tłuszcze nasycone. Zamiast tego, dieta powinna opierać się na warzywach, owocach oraz lekkostrawnych, zdrowych produktach.
Najważniejsze informacje:
- Cholestaza ciążowa, to jak sama nazwa wskazuje, choroba dotykająca kobiety w ciąży.
- Pierwszym objawem cholestazy jest świąd skóry dłoni i stóp. Przejść on z czasem może na inne części ciała.
- Cholestaza ciążowa nie jest groźna dla przyszłej matki, ale jest niebezpieczna dla dziecka. Trzeba więc nieustannie kontrolować jego rozwój.
- W Polsce cholestaza ciążowa dotyka około 4% ciężarnych kobiet. Znacznie częściej występuje np. w krajach Ameryki Południowej.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Czym objawia się cholestaza ciążowa?
- Jej pierwszymi objawami są świąd stóp i dłoni, ale bez wysypki. Z czasem pojawia się bezsenność, a potem żółtaczka.
- Czym grozi cholestaza w ciąży?
- Schorzenie to jest niebezpieczne dla dziecka. Może doprowadzić do jego śmierci jeszcze w łonie matki lub do przedwczesnego porodu.
- Jak cholestaza wpływa na dziecko?
- Choroba ta jest groźna dla płodu, który wymaga stałej kontroli aż do dnia porodu. Kobieta musi często aż do rozwiązania pozostawać w szpitalu.
