Migrena

Migrena to bardzo uciążliwe schorzenie, które ma formę pulsującego, silnego i długotrwałego bólu głowy. Pojawić się też mogą dodatkowo wymioty, nudności i nadwrażliwość na światło oraz dźwięki. Migrena na ogół dotyka kobiety, ale cierpią na nią także dzieci.

Migrena – przyczyny

Przyczyny powstawania migreny nie są znane. Na pewno spore znaczenie mają tutaj czynniki genetyczne. 

Tętnice mózgowe mogą się rozszerzać lub zwężać w zależności od potrzeb. Kontrolują to ośrodki mózgowe połączone z tętnicami nerwami. Nerwy te przewodzą impulsy nerwowe z ośrodków do tętnic. Tam za pośrednictwem neuroprzekaźników pobudzany jest receptor. Następuje ruch jonów do komórki ściany naczynia i skurcz tętnicy. 

Przy napadzie migreny ma miejsce patologiczny skurcz mózgowych naczyń tętniczych. Dochodzi do zmniejszenia przepływu krwi – powstaje tzw. aura. Potem następuje nagły rozkurcz tętnic – ból głowy. Uwalniane są substancje wywołujące i podtrzymujące ból. Przyczyna tego zjawiska nie jest do końca znana. 

Migrena – rodzaje

Są dwa najpopularniejsze rodzaje migreny.

1. Migrena z aurą – rzadsza, którą poprzedzają zaburzenia widzenia i czucia. 
2. Migrena bez aury – bez żadnych objawów towarzyszących. 

Okazuje się, że migrena dotyczyć może aż 20% osób. Jednak nie wszyscy udają się z tym problemem do lekarza. Częściej chorują kobiety. Migrena dotyczy także dzieci – chorują głównie chłopcy. 

Migrena u około połowy chorych zaczyna się jeszcze w dzieciństwie i trwa do końca życia. Może jednak samoistnie minąć po okresie pokwitania lub przekwitania. U osób starszych schorzenie to rozpoznawane jest rzadko. 

Są też inne rodzaje migren, ale dość rzadkie:

1. Migrena okoporaźna – z porażeniem nerwów poruszających gałką oczną i powiekami. 
2. Migrena podstawna – z dwojeniem wzroku, zawrotami głowy, zaburzeniami czucia, drętwieniem kończyn, utratą świadomości. Ból znajduje się w potylicy. 

Zgodnie z zaleceniami międzynarodowymi migrenowy ból głowy:

• trwa od 4 do 72 godzin o ile jest nieleczony lub leczony nieskutecznie,
• ma charakter pulsujący,
• jest silny lub umiarkowany,
• nasila się w czasie aktywności, 
• towarzyszą mu nudności lub wymioty,
• nie ma innej przyczyny. 

To ból, który nie pozwala choremu na normalną aktywność.

Migrena – objawy aury migrenowej

Sama aura migrenowa wyglądać może różnie. Zwykle objawia się:

• mrowieniem i drętwieniem,
• mroczkami przed oczami,
• niedowładami warg, twarzy lub dłoni.

Objawy trwają kilkanaście minut. Ból głowy rozpoczyna się od razu lub w ciągu kolejnej godziny. 

U niektórych osób przed aurą pojawiają się jej zwiastuny: duży apetyt, trudności z koncentracją, sztywność karku itd.

Migrena – objawy u dzieci 

W zasadzie objawy migreny u dzieci są podobne jak u osób dorosłych. Ból głowy może być jednak dwustronny, ściskający i rozpierający. Może także trwać nieco krócej. Poza tym u najmłodszych zaobserwować dodatkowo można biegunkę, ból brzucha, suchość w ustach. 

Istnieje również migrena brzuszna. Ból dotyczy wtedy nie głowy, ale brzucha. Jest to zjawisko bardzo rzadkie.

Napad migreny

Napad migreny zazwyczaj wiąże się ze światłowstrętem oraz nadwrażliwością na dźwięki i zapachy. Zwykle kończy się snem. Chory budzi się bez bólu lub jedynie z lekkim bólem głowy. Liczba napadów bywa różna. Czasem jest ich kilka tygodniowo, a niekiedy rocznie. 

Jest wiele czynników, które wywołać mogą napad migreny. Wymienić tutaj trzeba alkohol, stres, brak lub nadmiar snu, niektóre pokarmy, zmęczenie, miesiączkę, zmianę pogody, głód, niektóre leki itd.

Migrena – diagnostyka

Są sytuacje, gdy trzeba od razu udać się do lekarza. Tak jest, gdy migrena jest bardzo silna, nie ustępuje lub pojawia się po raz pierwszy u osoby starszej. 

Leczeniem migreny zajmuje się neurolog. Diagnozę postawić można na podstawie wywiadu lekarskiego. W badaniu neurologicznym między napadami nie stwierdza się żadnych objawów chorobowych. 

Nie ma zazwyczaj potrzeby wykonywania badania obrazowego. Migrena nie powoduje zmian w strukturach anatomicznych mózgu. Wykonać natomiast można badanie krwi, jonogram czy próby wątrobowe. Badania obrazowe są wskazane, gdy pojawią się inne niepokojące objawy.

Leczenie migreny

Celem leczenia migreny jest przerywanie jej napadów, eliminacja czynników wywołujących napady i zmniejszenie częstotliwości napadów. 

W celu przerywania napadów stosuje się:

• dihydroergotaminę w rozpylaczu do nosa,
• kwas acetylosalicylowy, ibuprofen, naproksen, paracetamol, kofeinę,
• tryptany, które poprawiają przekaźnictwo serotoninowe w mózgu, czasem opioidy. 

Przy nudnościach stosuje się leki przeciwwymiotne. 

Z kolei czas i częstotliwość trwania napadów zmniejszać mają:

• leki z grupy B-blokerów,
• blokery kanału wapniowego,
• amitryptylina, a więc lek przeciwdepresyjny, 
• leki przeciwpadaczkowe,
• metysergid. 

Leki te na ogół stosuje się przy migrenach silnych i częstych. Na efekt trzeba poczekać 2-3 miesiące.