Kwasica mleczanowa jest schorzeniem, które polega na nadmiernym gromadzeniu przez organizm kwasu mlekowego. W surowicy krwi występuje zbyt dużego jego stężenie. To rzadkie powikłanie cukrzycy, które może być groźne dla zdrowia.
Kwasica mleczanowa – czym jest?
Kwasica mleczanowa to choroba, która wynika z zaburzeń metabolicznych. Kwas mlekowy to związek chemiczny powstający w mięśniach w czasie wysiłku przy niedoborze tlenu. Proces powstawania kwasu mlekowego to beztlenowa glikoliza – spalanie glukozy.
W sytuacji, gdy wysiłek jest intensywny, w mięśniach wzrasta poziom mleczanów. Powoduje ból zwany zakwasami. Organizm zdrowego człowieka odprowadza mleczany do wątroby i znowu przetwarza je w glukozę. Przy zaburzeniach tego procesu metabolicznego, kwas mlekowy gromadzony jest w surowicy krwi. Powstaje kwasica mleczanowa.
Kwasica mleczanowa – objawy
Kwasica mleczanowa to schorzenie rzadkie, ale niebezpieczne. W przypadku cukrzyków kwasica w 50% przypadków powoduje śmierć. Konieczna jest więc szybka reakcja.
Co ciekawe, objawy kwasicy mleczanowej są nagłe. Wymienić tutaj trzeba osłabienie, bóle brzucha, wymioty, biegunkę, oddech kwasiczy (przyspieszony i krótki), skąpomocz, spadek ciśnienia, odwodnienie, zaburzenia świadomości, a niekiedy śpiączkę (śpiączka mleczanowa). Symptomów tych nie można lekceważyć.
Kwasica mleczanowa – przyczyny
Istnieją dwa typy kwasicy mleczanowej. Kwasica typu A wynika z ostrego niedotlenienia komórek, do którego dochodzi na skutek sepsy, wstrząsu kardiogennego, zawału serca, udaru mózgu czy dużej utraty krwi. Kwasica mleczanowa typu B ma inne podłoże. Może być skutkiem zatrucia alkoholem metylowym lub etylowym, glikolem, tlenkiem węgla czy cyjankami.
Kwasica typu B bywa także ostrym powikłaniem cukrzycy. Pojawia się u diabetyków jako skutek uboczny stosowania leków przeciwcukrzycowych, gdy ich dawki są nieodpowiednie.
Kwasica mleczanowa u cukrzyków występuje rzadziej niż kwasica ketonowa zwana hiperglikemią.
Kwasica mleczanowa – diagnostyka
Podstawą w diagnostyce kwasicy mleczanowej są badania krwi, które określają poziom mleczanów w surowicy krwi. Stwierdza się w tym przypadku:
- obniżone pH krwi,
- podwyższone stężenie mleczanów,
- podwyższone stężenie potasu,
- obniżone stężenie wodorowęglanów,
- lukę anionową.
Bardzo ważne jest określenie wspomnianej luki anionowej. To różnica stężenia kationów i anionów w organizmie człowieka. U zdrowych osób wynosi od 8 do 12 mEq/l, a u osób chorych wzrasta powyżej 16 mEq/l.
Kwasica mleczanowa – leczenie
Kwasicę mleczanową zwykle leczy się w szpitalu. Terapia polega na nawodnieniu pacjenta, podawaniu mu tlenu, stosowaniu leków obkurczających naczynia krwionośne obwodowe czy wlewaniu glukozy razem z insuliną. Choremu podaje się też dożylnie wodorowlęœgan sodu, aby zobojętnić kwaśne pH krwi.
Są to działania, które mają charakter doraźny. Docelowo trzeba ustabilizować produkcję mleczanów w organizmie, a więc wyeliminować przyczynę zaburzeń.
Najważniejsze informacje:
- Kwasica mleczanowa jest schorzeniem, które polega na nadmiernym gromadzeniu przez organizm kwasu mlekowego.
- Kwasica mleczanowa to schorzenie rzadkie, ale niebezpieczne. W przypadku cukrzyków kwasica w 50% przypadków powoduje śmierć.
- Kwasica mleczanowa u cukrzyków występuje rzadziej niż kwasica ketonowa zwana hiperglikemią.
- Kwasicę mleczanową zwykle leczy się w szpitalu. Terapia polega na nawodnieniu pacjenta, podawaniu mu tlenu, stosowaniu leków obkurczających naczynia krwionośne obwodowe czy wlewaniu glukozy razem z insuliną.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Jakie są objawy kwasicy mleczanowej?
- Są to osłabienie, bóle brzucha, wymioty, biegunkę, oddech kwasiczy (przyspieszony i krótki), skąpomocz, spadek ciśnienia, odwodnienie, zaburzenia świadomości, a niekiedy śpiączkę (śpiączka mleczanowa).
- Jak sprawdzić czy ma się kwasicę?
- W diagnostyce kwasicy mleczanowej wykorzystywane są badania krwi.
- Jak pozbyć się kwasicy mleczanowej?
- Trzeba wyeliminować przyczynę zaburzeń. Gdy stoją za nimi stosowane nieodpowiednio leki, należy z nich zrezygnować i wykonać odtruwanie organizmu. Zajmuje się tym lekarz.
