Kacheksja
Choroby

Kacheksja

Kacheksja to zespół silnego wyniszczenia organizmu, który na ogół pojawia się jako powikłanie po ciężkiej chorobie. Często jest skutkiem nowotworu. Jak objawiają się takie zmiany i jak można z nimi walczyć?

Kacheksja – krótka charakterystyka

Choroby onkologiczne nie są dla ludzkiego organizmu obojętnie. Ich leczenie wiąże się niestety z wieloma skutkami ubocznymi. Same nowotwory także osłabiają organizm. Często następuje utrata masy ciała i pojawiają się różne zaburzenia. Utrudnia to oczywiście leczenie. Dlatego trzeba łagodzić objawy kacheksji. 

Kacheksja to w zasadzie wyniszczenie organizmu. Powodem są choroby lub stosowanie niektórych leków. Wymienić tutaj należy takie schorzenia jak nowotwory przewlekłe zapalenie trzustki zespoły upośledzonego wchłaniania jelitowego, bulimię, anoreksję, przewlekłą niewydolność oddechową czy niektóre choroby płuc, serca i nerek. 

Przewlekłe choroby powodują osłabienie organizmu i jego wycieńczenie. Dochodzi do zaburzenia prawidłowej pracy wielu organów. Kacheksja może być też efektem długotrwałego, inwazyjnego leczenia. 

Kacheksja wynika ze wzrostu produkcji cytokin zapalnych. Są to białka, które wpływają na ludzką odporność. Im jest ich więcej, tym większy jest rozpad mięśni i dochodzi do większych zmian w metabolizmie.

Kacheksja – objawy

Okazuje się, że ponad 10% pacjentów z chorobą nowotworową umiera z powodu kacheksji, a nie rozwoju raka. Objawy są dość charakterystyczne:

  • jadłowstręt,
  • osłabienie,
  • wymioty,
  • nudności,
  • problemy z przełykaniem,
  • zanik tkanki mięśniowej,
  • zmiany grzybicze w jamie ustnej,
  • zanik tkanki tłuszczowej,
  • obniżenie odporności,
  • ubytek wagi. 

Na skutek niedożywienia dochodzi do podwyższenia parametrów zapalnych tkanek. Pacjent traci siły i maleje odporność organizmu. Na ciele pojawić się mogą brązowe plamy. Czasem kacheksji towarzyszą zaburzenia psychiczne  np. depresja.

Kacheksja nowotworowa – czym jest?

Kacheksja nowotworowa zwana charłactwem jest powikłaniem choroby nowotworowej. Wywołują ją zaburzenia metaboliczne. Na ogół dotyka pacjentów z nowotworem żołądka i trzustki. 

Podstawowymi objawami charłactwa są zaburzenia łaknienia, silne zmęczenie, duży spadek wagi, niska odporność organizmu, niedokrwistość, problemy z poruszaniem się czy bóle mięśniowe. 

Pierwsza faza kacheksji nowotworowej to prekacheksja. Cechuje się spadkiem masy ciała o 5%. Jeśli ten spadek utrzymuje się co najmniej 6 miesięcy, oznacza to fazę drugą. Jest to kacheksja właściwa. Kolejny etap to nieodwracalna kacheksja nowotworowa, w przypadku której rokowania są bardzo złe. Pacjent nie przybiera na wadze, bo traci białka i tłuszcze.

Kacheksja – leczenie

Zacząć trzeba od postawienia prawidłowej diagnozy, co należy oczywiście do lekarza. Przydatna jest tutaj morfologia krwi określająca poziom leukocytów, erytrocytów i stężenie białka całkowitego. 

Leczenie kacheksji nowotworowej opiera się głównie na stosowaniu odpowiedniej diety bogatej w białko. Tradycyjne żywienie to niestety często za mało. Czasami trzeba rozpocząć żywienie przez przetokę odżywczą lub specjalny zgłębnik wprowadzony do żołądka. 

Duże znaczenie ma także leczenie farmakologiczne. Pacjentowi podawane są preparaty, których zadaniem jest zwiększenie apetytu i masy ciała. Są to kortykosteroidy wzmagają łaknienie i poprawiające apetyt progestageny. 

Najbardziej niebezpieczna jest kacheksja nowotworowa nieodwracalna. Daje szanse przeżycia do 3 miesięcy. Celem leczenia jest zawsze poprawa stanu zdrowia chorego – niezależnie od rokowań.

Najważniejsze informacje:

  • Kacheksja to zespół silnego wyniszczenia organizmu, który na ogół pojawia się jako powikłanie po ciężkiej chorobie. Występuje też na skutek stosowania niektórych leków.
  • Ponad 10% pacjentów z chorobą nowotworową umiera z powodu kacheksji, a nie rozwoju raka.
  • Czasem kacheksji towarzyszą zaburzenia psychiczne np. depresja i stany lękowe.
  • Leczenie kacheksji nowotworowej opiera się głównie na stosowaniu odpowiedniej diety bogatej w białko.
  • Najbardziej niebezpieczna jest kacheksja nowotworowa nieodwracalna. Daje średnio szanse przeżycia do 3 miesięcy.

FAQ - Najczęsciej zadawane pytania

Co to jest kacheksja?
Jest to zespół silnego wyniszczenia organizmu, który na ogół pojawia się jako powikłanie po ciężkiej chorobie. Zazwyczaj jest to nowotwór. W 10% przypadków to właśnie kacheksja prowadzi do śmierci pacjenta, a nie rozwój raka.
Czy kacheksja jest uleczalna?
Najgorsze rokowania są w przypadku kacheksji nowotworowej nieodwracalnej. Lekarze jednak zawsze podejmują próbę poprawy jakości życia chorego. Podstawą jest zbilansowana dieta bogata w białko. Stosuje się też wspomagająco leczenie farmakologiczne.