Podstawowym badaniem diagnostycznym jest morfologia krwi, która najczęściej jest zlecana przez lekarzy na początku diagnostyki problemów zdrowotnych. Morfologia krwi obejmuje analizę poszczególnych jej składników.
Z artykułu dowiesz się:
Morfologia krwi – czym jest?
Głównym celem wykonania morfologii krwi jest zbadanie składników jej osocza. Analizuje się przede wszystkim białe i czerwone krwinki, ale także inne składowe krwi. W wyniku badania podane są takie parametry jak: MPV, PCT, MCH, LYM, RBC, HCT, WBC, EOS. Dzięki morfologii możliwe jest zdiagnozowanie wielu schorzeń, od stanów zapalnych aż po nowotwory.
Morfologia MPV
W morfologii krwi można znaleźć między innymi wskaźnik MPV, który określa średnią wielkość płytek krwi, czyli trombocytów. Norma dla MPV w morfologii różni się w zależności od wybranego laboratorium. Najczęściej jest to od 7,5 do 10 fl, ale wynik może także być w zakresie od 9 do 12 fl lub od 9 do 14 fl.
Poziom MPV może być obniżony z różnych przyczyn. Wśród nich wymienia się między innymi następujące problemy zdrowotne:
- białaczka,
- choroby nowotworowe,
- uszkodzenie szpiku kostnego,
- niewydolność wątroby,
- mocznica,
- choroba alkoholowa,
- niedobór witamin z grupy B,
- zatrucie substancjami toksycznymi,
- przyjmowanie antybiotyków.
MPV w morfologii może być również podwyższone. Przyczyny takiego stanu rzeczy mogą być następujące:
- ostre stany zapalne,
- zapalenie trzustki,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- białaczka,
- niedobór żelaza.
Morfologia LYM
Kolejnym wskaźnikiem krwi analizowanym w morfologii jest LYM, który określa poziom limfocytów, inaczej nazywanych białymi krwinkami. Morfologia krwi obwodowej OB wraz z poziomem limfocytów ma dość duże znaczenie diagnostyczne przy podejrzewaniu różnych schorzeń, a także stanów osłabienia odporności.
Optymalny poziom limfocytów w osoczu zależny jest od wieku pacjenta, dlatego podczas analizowania wyników warto zwrócić uwagę na podane wartości referencyjne. W przypadku osób dorosłych norma limfocytów to od 18 do 44 procent.
Zmniejszenie stężenia limfocytów we krwi może świadczyć o licznych problemach zdrowotnych. Mogą to być zakażenia wirusowe, takie jak wirusowe zakażenie wątroby, a także AIDS. Natomiast wśród przyczyn podwyższonego poziomu limfocytów można wskazać następujące:
- chłoniak,
- białaczka,
- szpiczak,
- toksoplazmoza,
- nadczynność tarczycy.
Morfologia RBC
Oprócz limfocytów morfologia krwi zawiera także poziom czerwonych krwinek, czyli erytrocytów, który określany jest jako RBC. Normy RBC zależne są od wieku oraz płci pacjentów. W przypadku kobiet norma czerwonych krwinek wynosi 4-5,5 mln/mm3. Natomiast dla mężczyzn jest to 4,7-6,1 mln/mm3.
Obniżenie poziomu czerwonych krwinek może świadczyć o występowaniu anemii. Natomiast erytrocyty powyżej normy mogą sugerować pojawienie się niedotlenienia, odwodnienia, a także schorzeń serca oraz nowotworów.
Morfologia WBC
Wskaźnik WBC w morfologii krwi umożliwia określenie poziomu białych krwinek. Morfologia krwi dla tego parametru powinna mieścić się w zakresie od 4,0 do 10,8 x 109/l, a jej normy są takie same u kobiet, jak i u mężczyzn.
Obniżony poziom WBC inaczej nazywany jest leukopenią. Taki stan zdrowia może być spowodowany chorobami wątroby, szpiku kostnego lub śledziony, a także białaczką. Natomiast podwyższone stężenie białych krwinek nazywane jest leukocytozą. Może mieć ono następujące przyczyny:
- choroby zakaźne,
- stany zapalne,
- oparzenia,
- stres.
Morfologia EOS
Wśród istotnych elementów morfologii można wskazać EOS, czyli eozynofile, które także są białymi krwinkami. Prawidłowy poziom EOS powinien wynosić od 35 do 350 na mm3.
Podwyższony poziom eozynofilów nazywany jest eozynofilią. Taki stan rzeczy może świadczyć o pojawieniu się następujących problemów zdrowotnych:
- choroby alergiczne,
- zakażenia pasożytnicze,
- białaczka,
- zapalenie płuc.
Natomiast morfologia krwi z obniżonym poziomem eozynofilów sugeruje nadmiar stresu oraz zmęczenie, jednak może także sugerować poważniejsze schorzenia.
Morfologia BASO
W morfologii analizowane są także bazofile, oznaczane jako BASO. Norma dla tego wskaźnika to 0-0,13 x 109/l, zarówno dla kobiet, jak i dla mężczyzn. Podwyższony poziom bazofilów może świadczyć o następujących problemach:
- choroby alergiczne,
- stany zapalne,
- choroby tarczycy.
Natomiast wśród przyczyn obniżonego poziomu bazofilów można wskazać nadczynność tarczycy, a także zapalenie płuc.
Najważniejsze informacje:
- Morfologia krwi, zwana także pełną morfologią krwi lub rozmazem krwi, to podstawowe badanie laboratoryjne pozwalające ocenić skład komórkowy krwi.
- Badanie to analizuje liczbę i morfologię różnych typów krwinek, takich jak krwinki czerwone, krwinki białe i płytki krwi.
- Wyniki morfologii pomagają w diagnozowaniu i monitorowaniu wielu stanów zdrowotnych, takich jak anemia, infekcje, choroby krwi oraz inne zaburzenia.
- Badanie morfologii jest rutynowo przeprowadzane i dostarcza ważnych informacji o zdrowiu pacjenta oraz ewentualnych odchyleń od normy.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Co się bada w morfologii krwi?
- W morfologii krwi badane są różne parametry krwi, w tym liczba krwinek czerwonych (erytrocytów), krwinek białych (leukocytów) oraz płytek krwi, a także parametry związane z ich morfologią i rozmiarem.
- Na czym polega pełna morfologia?
- Pełna morfologia krwi to badanie, które analizuje skład komórkowy krwi, w tym liczbę i wygląd krwinek czerwonych, krwinek białych oraz płytek krwi. Wyniki morfologii dostarczają informacji o ewentualnych odchyleń od normy i mogą sugerować różne schorzenia.
- Kiedy badania krwi powinny zaniepokoić?
- Wyniki badań krwi powinny zaniepokoić, gdy poziomy różnych parametrów znacząco odbiegają od normy. Należy zwrócić uwagę na skrajnie niskie lub wysokie wartości, które mogą wskazywać na obecność chorób, takich jak niedokrwistość, infekcje, choroby autoimmunologiczne czy inne zaburzenia zdrowotne.
