Hemoroidy to w zasadzie prawidłowa struktura anatomiczna, ale często to właśnie tak nazywa się choroby z nimi związane. Wciąż nie wiadomo do końca, jakie są przyczyny choroby hemoroidalnej.
Hemoroidy – krótka charakterystyka
Hemoroidy odbytu to guzki krwawnicze, które wyglądają jak poduszeczki wypełnione krwią. Znajdują się w obrębie odbytu. To naczynia tętniczo-żylne, które mają średnicę od 3 do 15 mm. Otacza je tkanka łączna.
Hemoroidy podzielić można na hemoroidy zewnętrzne i wewnętrzne. U dorosłego człowieka obecne są 3-4 wewnętrzne guzki krwawnicze.
Potocznie choroba hemoroidalna nazywana jest hemoroidalny, a są to tak naprawdę prawidłowe struktury anatomiczne, które uszczelniają kanał odbytu. Są potrzebne do prawidłowego formowania stolca i trzymania gazów.
Choroba hemoroidalna dotyczy kobiet i mężczyzn.
Hemoroidy – przyczyny
Nie do końca wyjaśniono przyczyny choroby hemoroidalnej. Istnieje na ten temat kilka teorii:
- zapalna, w której za żylaki odbytu odpowiada proces zapalny toczący się w obrębie guzka krwawniczego,
- hemodynamiczna, która wynika ze wstecznego odpływu krwi żylnej, gdy dochodzi do zwiększenia się ciśnienia śródbrzusznego np. na skutek ciąży,
- mechaniczna, w której przyczyną kłopotów jest wiotkość aparatów odpowiedzialnych za utrzymywanie hemoroidów w miejscu, problem ten rozwija się wraz z wiekiem.
Do rozwoju choroby hemoroidalnej prowadzić mogą siedzący tryb życia, częste zaburzenia jelitowe, ciąża, leki, długi czas defekacji. Po porodzie hemoroidy niekiedy pojawiają się również w pochwie. Są efektem niewydolności żylnej miednicy.
Co ciekawe, do powiększenia hemoroidów dochodzi również u dzieci, w tym niemowląt. To na ogół skutek diety ubogiej w błonnik.
Hemoroidy – objawy
Sporo zależy w tym przypadku od stadium choroby hemoroidalnej. Im jest bardziej zaawansowana, tym jej objawy są bardziej uciążliwe. Wymienić tutaj trzeba:
- dyskomfort,
- świąd i parcie na stolec,
- pieczenie,
- ból odbytu,
- ołówkowaty stolec.
Czasem pojawia się dodatkowo krwawienie z odbytu. Hemoroidy skutkują problemami z wypróżnianiem. Niekiedy dolegliwości odczuwane są także w czasie oddawania moczu.
Z drugiej strony krwawienie z odbytu bywa efektem urazów jelita, guzów złośliwych odbytu czy polipów. Czasami świadczy o wypadaniu odbytnicy czy chorobie Leśniowskiego-Crohna. Ból pojawia się, gdy chorobie towarzyszy wypadnięcie czy zakrzepica hemoroidów.
Wyróżnia się 4 stopnie zaawansowania choroby hemoroidalnej:
- Stopień 1 – guzki są powiększone, pacjent obserwuje krwawienie z odbytu.
- Stopień 2 – przy próbie parcia hemoroidy wypadają, a potem wracają na swoje miejsce. Pojawia się krwawienie i świąd.
- Stopień 3 – guzki wypadają poza odbyt i trzeba je ręcznie wsadzać na swoje miejsce.
- Stopień 4 – hemoroidów nie da się wsadzić na swoje miejsce. Pojawia się też ból.
Hemoroidy – diagnostyka
W celu postawienia prawidłowej diagnozy należy wykonać badanie przedmiotowe, w czasie którego lekarz ogląda okolicę odbytu. Konieczna bywa też kolonoskopia, anoskopia czy rektoskopia. Wykonać można poza tym test na krew utajoną w kale.
Czasami hemoroidy są mylone z kłykciami odbytu. To brodawki weneryczne, które powstają w wyniku zakażenia wirusem HPV.
Hemoroidy – leczenie
Hemoroidy leczy się zachowawczo, instrumentalnie i operacyjne. Zajmuje się tym proktolog.
Pacjent na pewno musi zmienić swój styl życia i stosować dietę przeciwzaparciową, która jest bogata w warzywa i owoce. Nie należy jeść z kolei białego pieczywa czy spożywać alkoholu. Bardzo ważne jest wypijanie dużej ilości płynów i spożywanie dużej ilości błonnika. Kluczowe znaczenie ma regularna aktywność fizyczna.
Jedną z metod zwalczania choroby hemoroidalnej jest gumkowanie. Polega ono na zakładaniu podwiązek gumowych metodą Barrona. Odbywa się to w znieczuleniu miejscowym. W ten sposób leczy się pacjentów niezależnie od stopnia zaawansowania choroby. Skuteczność tej metody sięga 90%.
Po zabiegu pacjent odczuwać może ból. Zniwelować go można poprzez leki przeciwbólowe lub nasiadówki w letniej wodzie z dodatkiem ziół.
W walce z hemoroidami z pomocą przychodzi także hirudoterapia, a więc przystawianie pijawek.
Szybka reakcja pozwala na pozbycie się hemoroidów w ciągu kilku dni. Im dłużej się zwleka, tym dłużej trwa potem leczenie.
W leczeniu farmakologicznym wykorzystuje się kremy i maści oraz leki doustne. Zawierają one wyciąg z kasztanowca, rutynę czy flawonoidy. Celem jest zwiększenie napięcia naczyń i zmniejszenie obrzęków. Stosuje się poza tym czopki propolisowe i ziołowe, które działają miejscowo.
Obfite krwawienia z odbytu prowadzić mogą nawet do niedokrwistości. Pęknięty hemoroid krwawi nawet kilka dni. W skrajnych przypadkach pacjent powinien trafić do szpitala.
Zdarza się, że w leczeniu choroby hemoroidalnej wykorzystuje się metody instrumentalne np. krioterapię i laseroterapię.
Z kolei leczenie operacyjne obejmuje np. operację hemoroidów sposobem Whiteheada, operację wycięcia hemoroidów sposobem Milligana-Morgana, hemoroidektomię sposobem Sokola czy hemoroidektomię zamkniętą sposobem Fergusona. Po zabiegu możliwe są powikłania – krwawienie, ból, nietrzymanie stolca, infekcje itd.
Najważniejsze informacje:
- Hemoroidy to w zasadzie prawidłowa struktura anatomiczna, ale często to właśnie tak nazywa się choroby z nimi związane.
- Do rozwoju choroby hemoroidalnej prowadzić mogą siedzący tryb życia, częste zaburzenia jelitowe, ciąża, leki, długi czas defekacji.
- W celu postawienia prawidłowej diagnozy należy wykonać badanie przedmiotowe, w czasie którego lekarz ogląda okolicę odbytu.
- Hemoroidy leczy się zachowawczo, instrumentalnie i operacyjne. Zajmuje się tym proktolog.
- Szybka reakcja pozwala na pozbycie się hemoroidów w ciągu kilku dni. Im dłużej się zwleka, tym dłużej trwa potem leczenie.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Jak leczyć hemoroidy?
- Stosuje się w tym przypadku leczenie zachowawcze, instrumentalne i operacyjne. Szybka reakcja pozwala na rozwiązanie problemu w ciągu zaledwie kilku dni.
- Po czym poznać że ma się hemoroidy?
- Hemoroidy objawiają się krwawieniami z odbytu, świądem, pieczeniem, problemami z wypróżnianiem się czy ołówkowatowymi stolcami.
- Czy hemoroidy same znikną?
- Hemoroidy nie znikają samodzielnie. Domowe sposoby walki z nimi są również mało skuteczne. Dlatego warto udać się od razu do lekarza. Zresztą podobne objawy daje np. rak odbytu.