Badanie AspAT
Badania

Badanie AspAT

Wśród tak zwanych prób wątrobowych można wyszczególnić badanie AspAT. Dzięki niemu możliwa jest diagnostyka schorzeń wątroby, a także problemów związanych z funkcjonowaniem tego narządu.

Czym jest badanie AspAT?

Enzymy aminotransferazy znajdują się we krwi człowieka w niewielkich ilościach. Jednym z nich jest właśnie AspAT, czyli aminotransferaza asparaginowa. Wśród najważniejszych enzymów można także wyszczególnić ALAT, czyli aminotransferazę alaninową. ALAT badanie krwi co oznacza? Wzrost aktywności enzymów aminotransferazy może świadczyć o uszkodzeniu komórek wątroby lub o zaburzeniach w pracy tego narządu. Przygotowanie do badania Badanie AspAT i ALAT badanie umożliwiają diagnostykę schorzeń wątroby. Wykonywane mogą być również z innych przyczyn. Wśród nich wskazuje się następujące:

  • ocena syntezy białek,
  • wykrywanie zastoju żółci,
  • kontrola obciążenia wątroby lekami.

Na czym polega badanie AspAT?

Zaburzenia pracy wątroby oraz schorzenia tego narządu bardzo często nie dają jednoznacznych objawów. Dlatego badanie AspAT zalecane jest profilaktycznie, na przykład raz w roku. Wskazaniem do badań jest również występowanie objawów, które mogą być związane z nieprawidłową pracą wątroby. Wśród nich można wyszczególnić takie objawy jak:

  • ciemne zabarwienie moczu,
  • zażółcenie skóry,
  • skurcze mięśni,
  • brak apetytu,
  • utrata masy ciała,
  • nudności i wymioty,
  • biegunki,
  • wzdęcia i bóle brzucha,
  • zmęczenie,
  • świąd skóry,
  • zaburzenia miesiączkowania,
  • częste krwawienia.

Badanie AspAT profilaktycznie powinno być także wykonywane u pacjentów, u których z różnych przyczyn zwiększone jest ryzyko uszkodzenia wątroby. Są to następujące grupy pacjentów:

  • stosujące leki obciążające wątrobę,
  • przyjmujące środki antykoncepcyjne,
  • nadużywające alkoholu,
  • z podejrzeniem wirusowego zapalenia wątroby,
  • otyłe,
  • zmagające się z cukrzycą,
  • mające w rodzinie osoby ze schorzeniami wątroby.

Badanie AspAT wykonywane jest z krwi, a pacjent powinien stawić się na nie na czczo w godzinach porannych. Dlatego powinien powstrzymać się od spożywania posiłków od godz. 19 poprzedniego dnia. Warto również dzień przed badaniem unikać spożywania tłustych posiłków i picia alkoholu. Wyniki badań wątroby mogą fałszować również następujące czynniki:

  • kawa,
  • czekolada,
  • wysiłek fizyczny,
  • niektóre leki.

Badanie AspAT: cena

Badanie AspAT można wykonać za darmo w ramach kontraktu z NFZ. W tym przypadku wymagane jest uzyskanie skierowania od lekarza. Badania wątroby można również zrealizować prywatnie. AspAT cena wynosi od 8 do 20 zł, w zależności od oferty wybranego laboratorium. Koszt wykonania kompletu badań wątrobowych kształtuje się w zakresie od 25 do 40 zł.

Badanie AspAT: normy

Osoby z problemami zdrowotnymi mogą zadawać sobie pytanie, jaki wynik AspAT jest niepokojący. Badanie AspAT u kobiet nie powinno być wyższe niż 35 U/l. Natomiast u mężczyzn jest to 31 U/l. W przypadku dzieci od 1 do 15 roku życia norma AspAT wynosi poniżej 50 U/l.

Poziom prób wątrobowych najbardziej podwyższa się po zatruciu grzybami, a konkretniej muchomorem sromotnikowym. AspAT podwyższony występuje również w przebiegu wielu schorzeń. Wśród nich można wskazać następujące problemy zdrowotne:

  • zapalenie wątroby,
  • nowotwory wątroby,
  • marskość wątroby,
  • zapalenie trzustki,
  • niewydolność nerek,
  • zapalenie dróg żółciowych,
  • zatorowość płucna,
  • martwica mięśnia sercowego,
  • zawał,
  • zabiegi operacyjne serca,
  • niewydolność układu krążenia,
  • uszkodzenie mięśni szkieletowych,
  • mononukleoza zakaźna,
  • niedotlenienie.

W schorzeniach wątroby badanie AspAT może mieć podwyższony wynik nawet przez dwa miesiące. W niektórych przypadkach podwyższone próby wątrobowe odnotowuje się nawet po sześciu miesiącach. Podwyższone badanie AspAT może stanowić podstawę do dalszej diagnostyki, na przykład wykonania badania USG jamy brzusznej.

Interpretacja wyników badania AspAT

Podczas diagnozowania schorzeń wątroby duże znaczenie ma badanie AspAT, ale także ALAT. Dzięki oznaczeniu obu parametrów możliwe jest wyliczenie tzw. wskaźnika de Ritisa. Wskaźnik może mieć wartość poniżej 1 w przypadku następujących problemów zdrowotnych:

  • uszkodzenie komórek wątroby,
  • ostre i przewlekłe zapalenie wątroby,
  • stłuszczenie wątroby,
  • polekowe uszkodzenie wątroby,
  • toksyczne uszkodzenie wątroby,
  • celiakia,
  • choroba Wilsona.

Wskaźnik de Ritisa na poziomie ok. 1 może świadczyć o takich schorzeniach jak:

  • nowotwór wątroby,
  • przerzuty do wątroby,
  • marskość wątroby.
Wartość wskaźnika de Ritisa powyżej 1 może oznaczać poważne problemy zdrowotne.

Mogą być one następujące:

  • marskość wątroby,
  • hemoliza,
  • miopatia,
  • choroby tarczycy,
  • zawał serca,
  • choroba alkoholowa.

Badanie AspAT i ALAT w ciąży

Podwyższony poziom prób wątrobowych można odnotować także podczas ciąży, jeśli kobieta zmaga się z cholestazą ciążową. Jest to jedno z najczęściej spotykanych schorzeń wątroby w trakcie ciąży, które może się objawiać między innymi mdłościami i wymiotami, a także żółtaczką i powiększoną wątrobą. Cholestaza bezwzględnie musi być leczona, ponieważ może doprowadzić do przedwczesnego porodu lub obumarcia płodu. Dlatego badanie AspAT jest tak istotne.

Najważniejsze informacje:

  • AspAT (Aspartate Aminotransferase) to enzym, ważny wskaźnik funkcji wątroby oraz innych tkanek, takich jak mięśnie sercowe i nerki.
  • Badanie AspAT, znane również jako AST (Aspartate Transaminase), jest często wykorzystywane w diagnostyce medycznej w celu oceny zdrowia wątroby i innych narządów.
  • Badanie AspAT polega na pomiarze ilości enzymu AspAT w surowicy krwi.
  • Podniesiony poziom AspAT może wskazywać na uszkodzenie wątroby lub innych tkanek, w tym serca.

FAQ - Najczęsciej zadawane pytania

Co to jest badanie AspAT?
Badanie AspAT (Aspartate Aminotransferase), to test diagnostyczny wykorzystywany w medycynie do oceny zdrowia wątroby oraz innych tkanek, takich jak mięśnie sercowe, mięśnie szkieletowe i nerki.
O czym świadczy wysoki AspAT?
Wysoki poziom AspAT może świadczyć o różnych stanach i chorobach, takich jak uszkodzenie wątroby, zapalenie wątroby (wirusowe lub alkoholowe), marskość wątroby, stłuszczenie wątroby czy choroby autoimmunologiczne, może skutkować podwyższonym poziomem AspAT. Choroby mięśni, obrażenia mięśni szkieletowych czy uszkodzenie mięśnia sercowego, na przykład w wyniku zawału serca, mogą również wpływać na wzrost poziomu AspAT.
Jaki powinien być wynik AspAT?
Wynik badania AspAT zależy od laboratorium i jednostek miary używanych w danym kraju. Ogólnie rzecz biorąc, typowe wartości referencyjne dla poziomu AspAT wynoszą do 40 jednostek na litr (U/L) dla mężczyzn oraz do 32 U/L dla kobiet.
Za co odpowiada AspAT i ALAT?
Badanie poziomu tych enzymów pomaga w ocenie funkcji wątroby i może wykazać uszkodzenia tego narządu. ALAT (ALT) jest bardziej specyficznym wskaźnikiem uszkodzenia wątroby, natomiast AspAT (AST) może być związane także z uszkodzeniem innych tkanek, takich jak serce czy mięśnie.