Testy skórne alergologiczne 

Testy skórne alergologiczne pozwalają określić przyczyny uczuleń. Alergia jest reakcją nadwrażliwości organizmu na substancje, które dla większości ludzi są nieszkodliwe i nie wywołują negatywnych reakcji. Zapoznaj się z możliwościami identyfikacji alergii za pomocą skórnych testów alergicznych.

Co to są testy skórne alergologiczne?

Testy skórne alergologiczne stanowią podstawowe narzędzie w diagnostyce alergologicznej, służące do ustalenia, które substancje wywołują niepożądane reakcje immunologiczne, prowadzące do wystąpienia uciążliwych objawów.

W obiegu medycznym występują różne typy takich testów: śródskórne, punktowe i płatkowe. W ramach tych testów analizuje się reakcję na zestaw różnorodnych alergenów. Alergolog może zalecić wykonanie testu na szeroki zakres alergenów, w tym pokarmowych, wziewnych czy na jad owadów.

Kiedy warto wykonać testy alergiczne?

Zaleca się wykonanie testów alergicznych w przypadku wystąpienia objawów takich jak:

• z układu oddechowego – katar, świąd nosa, napady kichania, uczucie zatkania nosa, kaszel, duszności, chrypka, świst w klatce piersiowej;
• z układu pokarmowego – biegunka, wzdęcia, bóle brzucha o charakterze kolki, uczucie burczenia w brzuchu;
• związane z oczami – świąd, pieczenie, zaczerwienienie, łzawienie;
• zmiany skórne – pokrzywka, świąd, zaczerwienienie, pieczenie, rogowacenie skóry, plamy, pęcherze, nadżerki, strupy;
• ogólne symptomy – osłabienie, zmęczenie, senność. Zobacz też: Jakie są rodzaje testów na alergię i kiedy się je wykonuje?

testy skórne alergologiczne – jak przebiega badanie?

Testy skórne alergologiczne różnią się przebiegiem w zależności od ich typu. W testach punktowych na skórę przedramienia lub pleców aplikuje się krople zawierające alergeny i nacina się skórę lancetem, by substancje mogły wniknąć do środka. Kontrolnie stosuje się także roztwór soli fizjologicznej i histaminy. Testy punktowe są efektywne w diagnozowaniu alergii IgE-zależnych. Są one przydatne, gdy istnieje podejrzenie alergii atopowej, a także w przypadku alergenów pokarmowych i wziewnych.

Testy płatkowe polegają na umieszczeniu na skórze pleców bibułowych krążków nasączonych alergenem na okres 48 godzin. Po tym czasie krążki są usuwane, a reakcje skóry ocenia się po pierwszych 48 godzinach oraz 72 godzinach od nałożenia. Testy te pozwalają na wykrycie alergii kontaktowej i wziewnej.

Testy śródskórne polegają na iniekcji alergenu bezpośrednio pod skórę. Są one stosowane w celu weryfikacji wcześniejszych wyników badań, szczególnie w diagnostyce alergii na leki i jad owadów. W tym przypadku ocena wyników opiera się na obserwacji reakcji skóry, takich jak wielkość bąbla i nacieku.

Jak się przygotować do testów alergicznych?

Przygotowanie do testów skórnych jest ważne dla wiarygodności wyników. Pacjent powinien skonsultować się z alergologiem, który zaleci odstawienie:

• doustnych leków przeciwhistaminowych na 7–14 dni przed testem, które mogą wpłynąć na wyniki;
• miejscowych leków stosowanych na przedramionach i plecach, w tym przeciwhistaminowych i glikokortykosteroidów, także na 7–14 dni przed badaniem;
• doustnych glikokortykosteroidów na 7–10 dni przed testem;
• doustnych leków antyleukotrienowych, stosowanych w astmie, na 2 dni przed badaniem.

Nie ma potrzeby zaprzestawania stosowania leków podawanych przez oczy, nos czy drogi oddechowe przed wykonaniem testów alergicznych skórnych, ponieważ te środki nie wpływają na ich rezultaty. Nie trzeba również być na czczo przed badaniem. Jednakże, zaleca się unikanie spożycia pokarmów, które mogą być potencjalnymi alergenami, szczególnie jeśli istnieje podejrzenie, że mogą wywoływać reakcję alergiczną. Ważne jest również, aby przed testami alergicznymi nie wystawiać na działanie promieni UV obszaru skóry, który będzie poddany badaniu. Testy nie powinny być również przeprowadzane, jeśli w ciągu ostatnich 6 tygodni doszło do epizodu anafilaksji.

Choroby diagnozowane za pomocą testów alergicznych

Testy alergiczne skórne są przeprowadzane w celu identyfikacji alergenów, które mogą wywoływać różnorodne reakcje alergiczne, prowadzące do chorób takich jak:

• Alergiczny nieżyt nosa – objawiający się katar i zatokami;
• Astma oskrzelowa – charakteryzująca się trudnościami w oddychaniu;
• Kontaktowe zapalenie skóry – wywołujące zmiany skórne po kontakcie z alergenem;
• Pokrzywka – powodująca swędzące bąble na skórze;
• Atopowe zapalenie skóry – przewlekła choroba skóry z towarzyszącym świądem;
• Obrzęk naczynioruchowy – nagłe obrzęki skóry, tkanki podskórnej, błon śluzowych;
• Alergia pokarmowa – reakcja na spożyte pokarmy.

W bardzo rzadkich przypadkach, kontakt z alergenem może spowodować anafilaksję, czyli gwałtowną, potencjalnie śmiertelną reakcję alergiczną organizmu.