Łożysko przodujące
Choroby

Łożysko przodujące

Łożysko przodujące to powikłanie ciąży, które polega na nieodpowiedniej lokalizacji łożyska w jamie macicy. Objawia się nagłym krwawieniem z dróg rodnych. Zwykle rozpoznaje się je w czasie badania USG. 

Łożysko przodujące – czym jest?

Łożysko to narząd przejściowy, który wytwarzany jest przez organizm kobiety w czasie ciąży. Zaczyna tworzyć się w chwili zagnieżdżenia się zarodka w macicy. Wykształca się w pełni w połowie ciąży. Łożysko tworzą tkanki matki i dziecka. 

Normalnie łożysko znajduje się we wnętrzu macicy – w jej dnie i na ścianach. Przodujące łożysko zlokalizowane jest przy ujściu szyjki macicy. To popularne powikłanie ciąży, które dotyczy około 1% porodów.

Łożysko przodujące – rodzaje

Istnieją cztery podtypy łożyska przodującego w zależności od jego umiejscowienia.

  1. Łożysko centralnie przodujące zlokalizowane w obrębie ujścia szyjki macicy.
  2. Łożysko przodujące częściowo, które pokryta tylko fragment ujścia szyjki macicy. 
  3. Łożysko przodujące brzeżnie, które styka się brzegami z ujściem szyjki macicy. 
  4. Łożysko przodujące bocznie, które zlokalizowane jest nisko, blisko ujścia szyjki macicy, ale się z nią nie styka. 

Wszystkie te podtypy na pewnym etapie ciąży powodować mogą niepożądane objawy.

Łożysko przodujące – przyczyny

Nie są dokładnie znane przyczyny łożyska przodującego. Są jednak pewne czynniki, które zwiększają wystąpienie tego zaburzenia:

  • obecność przodującego łożyska w poprzedniej ciąży,
  • przebyty zabieg łyżeczkowania macicy,
  • wielorództwo,
  • ciąża mnoga, 
  • porody przez cesarskie cięcie,
  • wady rozwojowe łożyska.

Łożysko przodujące – objawy

Krwawienia z dróg rodnych to najbardziej charakterystyczny objaw łożyska przodującego. Pojawiają się one zwykle w drugim, a nawet trzecim trymestrze ciąży. Pierwsze krwawienie bywa bezbolesne. Dopiero potem pojawia się ból. To właśnie łożysko przodujące odpowiada za 20% krwawień w okresie ciąży. 

Kobieta pierwsze ruchy dziecka odczuwa na ogół między 16. i 20. tygodniem ciąży. Ich nagły zanik lub duże nasilenie powinny zaniepokoić matkę. Łożysko przodujące nie ma jednak większego wpływu na ruchliwość płodu.

Łożysko przodujące – diagnostyka

Objawy łożyska przodującego pojawiają się pod koniec ciąży. Lekarz może je jednak dostrzec wcześniej za sprawą badania USG.  Jest on standardowo wykonywane kilka razy – to badanie obowiązkowe. Robi się je po raz pierwszy  około 13. tygodnia ciąży. 

Łożysko przodujące można potwierdzić lub wykluczyć w czasie drugiego badania, które wykonuje się w 20-21. tygodniu ciąży. 

Wykrycie łożyska przodującego w 16. czy 18. tygodniu nie oznacza, że do końca ciąży będzie ono zakrywać ujście szyjki macicy. Może się ono przesunąć. Macica w czasie ciąży znacznie zwiększa swoją objętość. Zwykle dopiero w 9. miesiącu lekarz ocenia szanse na poród naturalny. 

Łożysko przodujące – zalecenia

Łożysko położone nisko jest powikłaniem, którego nie można bagatelizować. Wiązać się może z ryzykiem przedwczesnego porodu czy poronienia, ale nie zawsze konieczne jest leżenie. 

Wiele kobiet z łożyskiem przodującym musi zrezygnować aż do porodu z pracy zawodowej. W celu podtrzymania ciąży przyjmuje się progesteron. Hormon te wspiera prawidłowy rozwój łożyska.  

Łożysko przodujące oznacza bezwzględną konieczność rezygnacji ze współżycia. Sporym zagrożeniem są zaparcia.

Łożysko przodujące – poród

W zasadzie łożysko przodujące jest zawsze wskazaniem do wykonania cesarskiego cięcia. Powikłanie to oznacza duże ryzyko pojawienia się w czasie porodu krwawienia, które jest groźne dla matki i dziecka. 

Cesarskie cięcie wykonywane z powodu łożyska przodującego oznacza spore ryzyko atonii macicy, a więc jej złego obkurczania się po porodzie. W skrajnych przypadkach konieczne jest usunięcie macicy. 

Łożysko przodujące – zagrożenia

Największym zagrożeniem jest poronienie lub śmierć dziecka w czasie porodu naturalnego. Na szczęście obecnie takie sytuacje zdarzają się bardzo rzadko. 

Dojść może również do odklejenia się łożyska w ciąży czy rozwoju sepsy. Przodujące łożysko nie jest przeciwwskazaniem do kolejnej ciąży.

Najważniejsze informacje:

  • Łożysko przodujące to powikłanie ciąży, które polega na nieodpowiedniej lokalizacji łożyska w jamie macicy.
  • Krwawienia z dróg rodnych to najbardziej charakterystyczny objaw łożyska przodującego. Pojawiają się one zwykle w drugim, a nawet trzecim trymestrze ciąży.
  • Zwykle dopiero w 9. miesiącu lekarz ocenia szanse na poród naturalny. 
  • W zasadzie przodujące łożysko jest zawsze wskazaniem do wykonania cesarskiego cięcia. Decyzja należy do lekarza.
  • Cesarskie cięcie wykonywane z powodu łożyska przodującego oznacza spore ryzyko atonii macicy, a więc jej złego obkurczania się po porodzie.

FAQ - Najczęsciej zadawane pytania

Czym grozi przodujące łożysko?
Dojść może do poronienia czy śmierci dziecka w czasie porodu naturalnego. Dlatego bezwzględnie należy się w tym przypadku stosować do zaleceń lekarza.
Do którego tygodnia ciąży łożysko może podnieść się?
W zasadzie jest to możliwe aż do samego końca. Lekarz dopiero na początku 9. miesiąca ciąży określa, czy potrzebne będzie cesarskie cięcie.
Kiedy cesarka jest konieczna przy łożysku przodującym?
W przypadku tego zaburzenia zawsze wykonuje się cesarskie cięcie. Poród naturalny oznacza bowiem duże ryzyko pojawienia się krwawienia groźnego dla matki i jej dziecka.