Krwiak nadtwardówkowy tworzy się w efekcie urazu głowy, gdy krew pojawia się między czaszką i oponą twardą. Cechą dla niego typową jest dwukrotna utrata przytomności. Krwiak ten stanowi zagrożenie dla życia i wymaga pomocy lekarskiej.
Krwiak nadtwardówkowy – przebieg
Krwiak nadtwardówkowy charakteryzuje się dwukrotną utratą przytomności. Po urazie głowy pacjent traci na chwilę przytomność po raz pierwszy. Potem ją odzyskuje. Uraz spowodować może wstrząśnienie mózgu, które objawia się bólem, zawrotami głowy, nudnościami czy wymiotami.
Krew wypływająca poza naczynia gromadzi się między czaszką i oponą twardą. Następuje wzrost ciśnienia śródczaszkowego i pojawiają się objawy ogniskowe np. porażenie połowicze. Po kilku godzinach pacjent znowu traci przytomność.
Bardzo niebezpieczny jest przede wszystkim wzrost ciśnienia śródczaszkowego. Krew uciska bowiem mózg. Mózg, który otoczony jest przez kości czaszki, przemieszczać się może w bok i w dół w kierunku rdzenia kręgowego. Wtedy następuje wgłobienie – zatrzymanie oddechu, zaburzenia krążenia i śmierć.
Krwiak nadtwardówkowy – przyczyny
Bezpośrednią przyczyną krwiaka nadtwardówkowego jest uraz głowy. Dochodzi do złamania kości czaszki i uszkodzenia naczyń, które biegną po ich powierzchni wewnętrznej. Efektem jest wynaczynienie krwi tętniczej tętnic oponowych. Rzadziej za krwiak odpowiada krew żylna. Tak dzieje się przy uszkodzeniu żył śródkościa.
Krwiak nadtwardówkowy – objawy
Po urazie głowy i utracie przytomności trzeba zgłosić się do lekarza np. na szpitalną izbę przyjęć. Konieczna jest tomografia głowy. W sytuacji, gdy najpierw miała miejsce utrata przytomności, a potem upadek i uderzenie w głowę, może być to objawem niedokrwienia mózgu.
Zawroty głowy, zaburzenia równowagi są niekiedy objawem schorzeń neurologicznych, zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego i zaburzeń funkcji błędnika.
Krwiak nadtwardówkowy – występowanie
Normalnie opona twarda przylega ściśle do kości czaszki i nie zawiera żadnego płynu. Na jej powierzchni znajdują się tętnice oponowe. Na skutek urazu głowy i pęknięcia kości może dojść do rozerwania naczyń. Krew wydostaje się do przestrzeni nadtwardówkowej i powoduje odwarstwienie opony twardej.
Co ciekawe, krwiaki nadtwardówkowe rzadko występują u osób starszych. Wraz z upływem lat bowiem opona twarda ściślej łączy się z kośćmi czaszki. U dzieci z kolei rowki na wewnętrznej powierzchni kości nie są dobrze wykształcone. Na skutek urazu nie dochodzi do rozerwania tętnic i powstawania krwiaków. Krwiak nadtwardówkowy u dzieci to zjawisko rzadkie.
Krwiak nadtwardówkowy – diagnostyka
W diagnostyce krwiaka nadtwardówkowego pomocna jest głównie tomografia komputerowa głowy. Pozwala ona na zlokalizowanie ogniska krwiaka. Ma on kształt soczewkowaty i jego gęstość odpowiada gęstości krwi. Czasem widać szczelinę złamania kości czaszki.
Krwiak nadtwardówkowy – leczenie
Możliwe są dwa typy leczenia w zależności od stanu pacjenta, objętości krwiaka i tempa jego narastania.
Gdy stan pacjenta jest dobry, a krwiak nie przekracza 15 mm stosuje się leczenie zachowawcze. Chory jest poddawany obserwacji.Dzieje się tak do chwili, aż krwiak ulegnie upłynnieniu. Wtedy można go usunąć poprzez otwór trepanacyjny.
U pacjentów, których stan szybko się pogarsza, konieczne jest leczenie operacyjne. Często nie wykonuje się nawet tomografii głowy.
Najważniejsze informacje:
- Krwiak nadtwardówkowy tworzy się w efekcie urazu głowy, gdy krew pojawia się między czaszką i oponą twardą.
- Krwiak nadtwardówkowy charakteryzuje się dwukrotną utratą przytomności.
- Po urazie głowy i utracie przytomności trzeba zgłosić się do lekarza np. na szpitalną izbę przyjęć. Konieczna jest tomografia głowy.
- Krwiaki nadtwardówkowe rzadko występują u osób starszych. Wraz z upływem lat bowiem opona twarda ściślej łączy się z kośćmi czaszki.
- Gdy stan pacjenta jest dobry, a krwiak nie przekracza 15 mm stosuje się leczenie zachowawcze. Chory jest poddawany obserwacji.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Po jakim czasie od uderzenia w głowę może powstać krwiak?
- W zasadzie krwiak tworzy się od razu, ale w różnym tempie. Gdy doszło d utraty przytomności, trzeba jak najszybciej zgłosić się do lekarza np. na SOR.
- Czy krwiak nadtwardówkowy boli?
- Podstawowym objawem krwiaka jest dwukrotna utrata przytomności. Oczywiście już sam uraz głowy jest przyczyną silnego bólu.
- W jaki sposób leczy się krwiaka nadtwardówkowego?
- Sporo zależy od stanu pacjenta czy wielkości krwiaka. Niekiedy wystarczające jest leczenie zachowawcze, ale w ciężkich przypadkach trzeba wykonać zabieg operacyjny.
