Kręgozmyk to schorzenie kręgosłupa objawiające się silnym bólem pleców, który promieniuje do kończyn dolnych. Czy można je wyleczyć? Kiedy konieczna jest w tym przypadku operacja?
Co warto wiedzieć na temat kręgozmyku?
Kręgozmyk to poważna choroba kręgosłupa. Polega na patologicznym przesuwaniu się kręgów. Te znajdujące się wyżej wysuwają się w przód w stosunku do kręgów zlokalizowanych niżej. Schorzenie dotyczy na ogół dolnych kręgów odcinka lędźwiowego.
Kręgozmyk dotyczy 5-7% populacji – częściej mężczyzn niż kobiet. Jest to jednak ilość niedoszacowana, bo u 80% pacjentów choroba przebiega bezobjawowo, przynajmniej początkowo. U pozostałych osób ma związek z silnym bólem kręgosłupa, który promieniuje do nóg. Z czasem może on uniemożliwić normalne funkcjonowanie – utrudnia prawidłowe poruszanie się.
Kręgozmyk – stopnie choroby
Wyróżnia się rożne postaci schorzenia. Z uwagi na stopień zaawansowania według skali Meyerdinga wymienia się kręgozmyk:
- 1. stopnia z przesunięciem do 25%,
- 2. stopnia z przesunięciem 26-50%,
- 3. stopnia z przesunięciem od 51 do 75%,
- 4. stopnia z przesunięciem powyżej 76€,
- spondylolistezę całkowitą, gdy kręgi nie mają żadnej styczności i kręgosłup traci stabilność.
Klasyfikacja Wiltse’a dzieli z kolei schorzenie z uwagi na przyczyny jego występowania:
- typ 1, więc kręgozmyk wrodzony, który dotyczy dzieci i młodzieży, ma związek z niewłaściwym wykształceniem się łuków i stawów kręgowych połączenia lędźwiowo-krzyżowego,
- typ 2 (kręgozmyk cieśniowy), który stanowi 50% przypadków, dotyczy osób w wieku 30-40 lat i jest efektem przerwaniem węziny łuku na skutek osłabienia połączenia łuku kręgu z jego nasadami,
- typ 3 (kręgozmyk zwyrodnieniowy), który jest dość łagodny i stanowi 20% przypadków, jest typowy dla osób starszych, to efekt zwyrodnienia stawów kręgosłupa i krążka międzykręgowego,
- typ 4 urazowy i bardzo rzadki, który ma związek z urazem kręgosłupa,
- typ 5 (kręgozmyk patologiczny), który jest efektem zmian właściwości mechanicznych kości na tle infekcyjnym czy metabolicznym.
Kręgozmyk – objawy schorzenia
W 82% przypadków problem dotyczy połączenia lędźwiowo-krzyżowego. Objawy schorzenia są różne i zależą w dużej mierze od stopnia zaawansowania schorzenia.
- Kręgozmyk niskiego stopnia – ból kręgosłupa, a niekiedy i kończyn dolnych (rwa kulszowa, rwa udowa), drętwienie nóg.
- Kręgozmyk wysokiego stopnia – dodatkowo również zaburzenia chodu, osłabienie mięśni zwieraczy, deformacja ciała, osłabienie siły mięśniowej.
Kręgozmyk – rokowania i leczenie
U pacjentów z 1 i 2 stopniem choroby dobre efekty daje terapia zachowawcza, która ma za zadaniem łagodzenie objawów. To leczenie nieinwazyjne, które jednak nie usuwa wady. W pozostałych przypadkach konieczna jest operacja. Jej zadaniem jest powstrzymanie postępu choroby. Zabieg nie prowadzi do całkowitego wyleczenia, ale ogranicza postępy schorzenia.
Nieoperacyjne leczenie wykorzystywane jest u pacjentów, którzy nie wykazują objawów neurologicznych. Dolegliwości bólowe również nie są wówczas zbyt duże. Stosuje się wówczas leki przeciwbólowe, zwiotczające i przeciwzapalne. Bardzo duże znaczenie ma odpowiednia rehabilitacja. Wspomagająco wykorzystywane są blokady korzeni nerwowych i zewnątrzoponowe.
Operacje wykonywane są w tym przypadku przy pomocy różnych metod w zależności od przyczyny choroby, jej stopnia zaawansowania i lokalizacji.
- Naprawa uszkodzonej cieśni: metoda Buck’a (wkręcenie do trzonu kręgu specjalnej śruby), metoda Scotta (mocowanie wyrostka kolczystego do wyrostków poprzecznych z użyciem drutu) i metoda Morchera z użyciem haków, prętów i śrub przeznasadowych.
- Dekompresja metodą Gilla polegająca na usunięciu łuku kręgu.
- Spondylodazain situ.
- Spondylodezaz z wykorzystaniem stabilizatora wewnętrznego.
- Stabilizacja międzytrzonowa z dostępu przedniego ALIF.
Najważniejsze informacje:
- Kręgozmyk to schorzenie kręgosłupa objawiające się silnym bólem pleców, który promieniuje do kończyn dolnych.
- Problem dotyczy 5-7% populacji - częściej mężczyzn niż kobiet. Jest to jednak ilość niedoszacowana, bo u 80% pacjentów choroba przebiega bezobjawowo, przynajmniej początkowo.
- W aż 82% przypadków kręgozmyk dotyczy połączenia lędźwiowo-krzyżowego.
- U pacjentów z 1 i 2 stopniem choroby dobre efekty daje terapia zachowawcza, która ma za zadaniem łagodzenie objawów. To leczenie nieinwazyjne, które jednak nie usuwa wady. W trudniejszych przypadkach wykonuje się operacje.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Czy kręgozmyk jest niebezpieczny?
- Schorzenie to może mieć różne stopnie zaawansowania. W najbardziej skrajnych przypadkach nie pozwala na prawidłowe poruszanie się, a więc nie należy go nigdy bagatelizować.
- Czy da się wyleczyć kręgozmyk?
- W zasadzie zmian nie da się cofnąć, ale można rozpocząć terapię, która ma chronić przed dalszymi postępami choroby. U pacjentów z lekką postacią schorzenia stosuje się leczenie zachowawcze. W poważniejszych przypadkach konieczna jest operacja.
- Jakie są podstawowe objawy kręgozmyku?
- W wielu przypadkach schorzenie to nie daje w zasadzie żadnych charakterystycznych objawów, dlatego jest to choroba w dużej mierze niedoszacowana. Jej typowym symptomem jest silny ból kręgosłupa, który często promieniuje także do nóg.