Agenezja nerki
Choroby

Agenezja nerki

Agenezja nerki to brak przynajmniej jednej nerki. Jeśli pacjent nie ma jednej nerki, rokowania nie są złe. W przypadku agenezji całkowitej, płód obumiera w czasie ciąży lub dziecko umiera po porodzie. Skąd bierze się ta wada wrodzona?

Agenezja nerki – charakterystyka

Agenezja nerki oznacza brak jednej lub dwóch nerek. Zazwyczaj do czynienia ma się z agenezją jednostronną. Wada ta objawia się już między 4. i 12. tygodniem życia płodu. Czasem pozostaje jednak nierozpoznana przez całe życie chorej osoby. 

Agenezja to wada wrodzona, która czasem towarzyszy innym wadom układu moczowego czy płciowego. Zazwyczaj dotyczy mężczyzn i lewej nerki. Eksperci szacują, że częstość jej występowania to 2-4% w przypadku noworodków. Odpowiada za wiele zgonów dzieci.

Agenezja nerki – przyczyny

Nie do końca udało się określić przyczynę agenezji nerki. Prawdopodobnie odpowiada za to genetyka. 

Powodem braku nerki jest nie uformowanie się jej zawiązka lub pączka moczowodowego. Ma to miejsce już w pierwszym trymestrze ciąży, bo to w tym czasie wykształcają się nerki. 

Agenezja nerki zazwyczaj wiąże się też z innymi problemami zdrowotnymi, na ogół związanymi z układem moczowym. Wymienić tutaj trzeba podmiedniczkowe zwężenie moczowodu, refluks pęcherzowo-moczowodowy czy przypęcherzowe zwężenie moczowodu. Z drugiej strony brak nerki występować może samodzielnie.

Brak obu nerek to wada letalna, a więc śmiertelna.

Agenezja nerki – objawy

Brak nerki w przypadku płodu rozpoznać można po małej ilości płynu owodniowego. Mowa tutaj o małowodziu lub wręcz bezwodziu. Może to, ale nie musi mieć związku z agenezją nerki. 

Na wadę wrodzoną wskazywać mogą też torbielowatość nerki czy poszerzenie moczowodów. Jeśli nie ma nerki tylko z jednej strony, drugi organ jest na ogół powiększony, bo przejmuje funkcję pierwszego. 

W przypadku dzieci z agenezją nerki dochodzi niekiedy do zniekształceń ciała  np. na twarzy. Mogą mieć także wykrzywione kończyny.

Jak rozpoznać brak nerki?

Najłatwiej zrobić to za pomocą badania USG. Wykonywana jest też dodatkowo scyntygrafia nerek. Agenezja nerek płodu wykrywana jest bardzo często na etapie życia płodowego. Coraz bardziej powszechne są bowiem badania prenatalne

Agenezji nerek często towarzyszy niewydolność nerek, białkomocz czy nadciśnienie tętnicze krwi. Osoba, która urodziła się bez nerki musi być pod kontrolą lekarza – urologa lub nefrologa.

Jak żyć bez nerki?

Dzieci, które nie mają nerki, muszą być w odpowiedni sposób odżywiane. Warto to skonsultować z lekarzem. Powinny szybko zacząć korzystać z nocnika. 

Także i osoby dorosłe z agenezją nerek wymagają ścisłej kontroli specjalistycznej. Rokowania w przypadku braku jednej nerki są dość dobre, o ile drugi organ jest sprawny i funkcjonuje prawidłowo. 

Jeśli ma miejsce brak obu nerek, płód obumiera jeszcze w brzuchu matki lub dochodzi do zgonu dziecka po porodzie. 

Najważniejsze informacje:

  • Agenezja to brak jednej lub dwóch nerek. Dotyczyć może zarówno dzieci, jak i osób dorosłych.
  • Brak dwóch nerek to wada letalna. Dziecko umiera wtedy zaraz po porodzie lub dochodzi do obumarcia płodu w brzuchu matki.
  • Da się żyć z tylko jedną nerką, o ile jest ona sprawna i zdrowa. Trzeba być jednak pod ścisłą kontrolą lekarską.
  • Agenezja nerki może być zdiagnozowana na podstawie standardowego badania USG.

FAQ - Najczęsciej zadawane pytania

Czym jest agenezja?
Agenezja oznacza brak jednej lub dwóch nerek. Częściej dotyka mężczyzn. W przypadku agenezji obustronnej dochodzi do śmierci dziecka po porodzie lub obumarcia płodu w łonie matki.
Jak wygląda proces diagnozowania agenezji?
Wadę wykryć można na podstawie badania USG. Często odbywa się to w trakcie badań prenatalnych. Zdarza się, że nie dochodzi do wykrycia agenezji i pacjent żyje z jedną nerką bez problemu do końca życia.