Hematokryt (HCT)

Hematokryt (HCT) to jeden z najważniejszych elementów morfologii krwi. Zarówno jego podwyższony, jak i obniżony poziom może świadczyć o licznych problemach zdrowotnych.

Co to jest hematokryt (HCT)?

Hematokryt (HCT) to stosunek erytrocytów do pozostałych elementów morfotycznych krwi. Wyrażany jest w procentach i badany jest podczas każdej morfologii krwi. Hematokryt wskazuje także na zagęszczenie erytrocytów w osoczu, czyli gęstość krwi. Na podstawie wartości hematokrytu możliwe jest diagnozowanie niektórych schorzeń.

Hematokryt (HCT) – wskazania do badania?

Badanie jest wykonywane jest w ramach tradycyjnej morfologii. Powinno się je realizować profilaktycznie raz w roku, jednak badanie jest zalecane również w przypadku podejrzewania niektórych problemów zdrowotnych. Za co odpowiada hematokryt? Poziom tego wskaźnika powinno się sprawdzić przy występowaniu następujących objawów:

• osłabienie i zmęczenie,
• bladość skóry,
• zmiany skórne,
• wypadanie włosów,
• kołatanie serca,
• uderzenia gorąca.

W morfologii krwi oprócz hematokrytu oznacza się również inne istotne parametry. Wśród nich wymienia się płytki krwi, hemoglobinę, poziom leukocytów, limfocytów, monocytów, granulocytów, a także prokalcytoninę oraz MCV i MCHC.

Przygotowanie do badania

Jak przygotować się do badania? Na badanie morfologii krwi pacjent powinien stawić się na czczo. Najlepiej realizować je w godzinach porannych, między godziną 7 a 9. Morfologia nie powinna być wykonywana u kobiet podczas miesiączki, a także kilka dni po niej. Przed badaniem warto powstrzymać się od intensywnego wysiłku fizycznego, a także palenia papierosów oraz spożywania alkoholu. Odpowiednie przygotowanie się daje gwarancję, że badanie pokaże prawdziwy wynik.

Norma hematokrytu

Wartość hematokrytu jest zróżnicowana w zależności od płci oraz wieku. Może się również różnić pomiędzy różnymi laboratoriami, dlatego zawsze warto kierować się podanymi wartościami referencyjnymi. Norma hematokrytu dla kobiet wynosi od 37 do 45%. Natomiast dla mężczyzn jest to od 40 do 54%. Poziom hematokrytu w przypadku dzieci kształtuje się następująco:

• od 44 do 64% u noworodków,
• od 37 do 49% u chłopców od 13 do 18 roku życia,
• od 36 do 46% u dziewczynek od 13 do 18 roku życia,
• od 35 do 45% u dzieci od 6 do 12 roku życia.

Obniżony hematokryt

Niski hematokryt i hemoglobina mogą wiązać się przede wszystkim z występowaniem niedokrwistości. Hematokryt (HCT) za niski może również świadczyć o licznych problemach zdrowotnych. Wśród nich można wskazać następujące:

• zaburzenia pracy nerek,
• choroby szpiku kostnego,
• schorzenia wątroby,
• krwawienie z przewodu pokarmowego,
• niedobory witamin i minerałów,
• przewodnienie,
• ciąża.

Podwyższony hematokryt

Wysoki hematokryt (HCT) i hemoglobina również mogą świadczyć o pojawieniu się pewnych schorzeń w organizmie, głównie związanych z nieprawidłowym funkcjonowaniem serca i płuc. Ponadto hematokryt za wysoki może sugerować występowanie następujących problemów zdrowotnych:

• schorzenia nerek,
• czerwienica prawdziwa,
• zapalenie otrzewnej,
• odwodnienie organizmu,
• palenie tytoniu,
• choroba wysokościowa.

Hematokryt w ciąży

Zmiana poziomu hematokrytu może pojawić się także podczas ciąży. Najczęściej parametr jest wtedy obniżony, jednak jest to stan fizjologiczny i nie wiąże się z żadnymi problemami zdrowotnymi. Jednak obniżenie hematokrytu wraz z jednoczesnym obniżeniem się poziomu hemoglobiny może świadczyć o pojawieniu się anemii, która powinna być podczas ciąży w odpowiedni sposób leczona.

Hematokryt u dzieci

Poziom hematokrytu u dzieci również może się różnić w stosunku do norm dla dorosłych. Może być zarówno obniżony, jak i podwyższony. Podwyższenie stężenia hematokrytu najczęściej wynika u dzieci z odwodnienia, ale może świadczyć także o nadkrwistości. Natomiast obniżony poziom hematokrytu może sugerować zbyt duże przewodnienie organizmu, a także anemię. W przypadku występowania nieprawidłowości w wyniku morfologii dziecka powinno się skonsultować z lekarzem.