Glistnica

Glistnica to choroba, którą wywołuje glista ludzka, psia lub kocia. Najpopularniejsza jest w krajach o niskim poziomie higieny. Jakie są jej objawy i w jaki sposób wygląda leczenie glistnicy?

Glistnica – krótka charakterystyka

Glistnica  zwana askariozą to choroba, którą wywołuje na ogół glista ludzka, rzadziej kocia lub psia. Występuje w zasadzie na całym świecie. Najgorzej jest w krajach, w których do nawożenia roślin wykorzystywane są ludzkie odchody. W Polsce zakażenie glistą ludzką znajduje się na miejscu trzecim po owsikach i włosogłówkach. 

Glista ludzka to duży nicień pasożytujący w jelicie cienkim człowieka. Samice mają do 50 cm długości  i do 6 mm średnicy. Samce są mniejsze. Samica składa na dobę nawet 250 tysięcy jaj. Są one niewielkie, odporne na niskie temperatury. W wysokiej temperaturze giną błyskawicznie. Jaja bywają zapłodnione lub niezapłodnione. 

W przypadku spożycia jaj zostają one nadtrawione w przewodzie pokarmowym. Larwy opuszczają otoczki jajowe i przenikają ścianę jelit, wnikając do środka. Docierają do wątroby, a następnie do płuc i serca. W płucach przechodzą do światła pęcherzyków płucnych. Z czasem transportowane są nawet do gardła. Tam na skutek  połknięcia znowu trafiają do jelita. Tam dojrzewają i stają się zdolne do reprodukcji. Glista żyje do 1,5 roku. Część larw nie trafia do płuc, ale innych narządów. Tworzą tam guzki robacze.

Glistnica – przyczyny

Glistnica rozwinąć się może poprzez zakażenie zwierzęce. Do takich zakażeń dochodzi jednak rzadko. Najczęściej dotyczy to dzieci, które mają kontakt z młodymi psami i kotami. 

Oczywiście obecność pasożytów w jelitach sprawia, że część składników odżywczych z pożywienia pobierają właśnie one. Glisty zużywają np. sporo witaminy A i C. Dodatkowo pasożyty powodują mechaniczne uszkodzenie narządów i tkanek. Skłębione, liczne glisty wywołać mogą niedrożność jelit lub przewodów żółciowych. 

Do zarażenia glistą dojść może już w łonie matki i zazwyczaj jest to przyczyną poważnego uszkodzenia płodu.

Glistnica – objawy

Początkowo objawy zakażenia mają z wiązek z migracją larw. Część z nich ginie w wątrobie, a więc objawy bywają niezauważalne. Wśród nich wymieniać należy gorączkę, kaszel, świąd skóry, niekiedy pokrzywkę. W płucach rozwija się stan zapalny. W skrajnych przypadkach dochodzi do krwotoku z płuc. 

W momencie, gdy glisty pasożytują w jelicie w formie dorosłej pojawiają się kolejne objawy – bóle brzucha, brak apetytu, nudności, zaparcia, biegunki, zaburzenia snu, zgrzytanie zębami. Dzieci nie rozwijają się prawidłowo. W praktyce glistnica niekiedy wywołuje niedokrwistość, osłabienie, eozynofilię i spadek masy ciała. Pojawić się też mogą pewne reakcje alergiczne np. wysypka, nieżyt nosa czy łzawienie z oczu. 

Objawy zakażenia glistą psią i kocią mają cechy zakażenia wieloogniskowego. Pojawiają się wysoka gorączka, ból brzucha, nudności i wymioty. Zmiany zapalne dotykają płuc. Objawy ogniskowe widać też w mózgu i gałkach ocznych. Potem temperatura nieco spada.

Glistnica – diagnostyka

Podstawą jest bezpośrednio mikroskopowe badanie kału. Wykorzystuje się też sedymentacyjne zagęszczenie kału. Po zakończonym leczeniu konieczne jest badanie kontrolne – trzy razy co 2 tygodnie. 

Diagnostyka jest nieco łatwiejsza, gdy stwierdza się obecność glist w wymiotach lub widać je w wydalanym kale. Wskazane są dodatkowe badania serologiczne. Mają szczególnie duże znaczenie, gdy do zakażenia doszło od psa lub kota.

Glistnica – leczenie

W leczeniu glistnicy wykorzystuje się albendazol w jednej dawce. Lek ten nie jest jednak wskazany dla kobiet w ciąży i karmiących piersią. Nie podaje się go też dzieciom do lat 2. Wywoływać bowiem może nudności, wymioty, ból brzucha, niekiedy łysienie, rzadziej leukopenię. Stosuje się przy tym mebendazol – 2 razy dziennie przez 3 dni. Również i ten preparat nie jest wskazany dla małych dzieci i kobiet ciężarnych. Alternatywą jest iwermektyna  i nitazoksanid. 

Zdarza się że glistnica leczona jest w warunkach szpitalnych.