Glejak mózgu

Glejak mózgu to popularny pierwotny nowotwór złośliwym który stanowi 40% wszystkich nowotworów ośrodkowego układu nerwowego. Jakie rodzaje glejaków można wyróżnić? Jak wygląda leczenie tego nowotworu?

Glejak mózgu – krótka charakterystyka

Glejaki są nowotworami, które tworzą się z neurogleju – tkanki budującej zrąb mózgi. Występują pierwotnie w mózgu lub rdzeniu kręgowym. Poza nimi tworzą się w ośrodkowym układzie nerwowym również gruczolaki, rdzeniaki i oponiaki. Jednak to glejaki odpowiadają za 40% nowotworów mózgu. Każdego roku wykrywa się je u 7 na 100 tysięcy osób. Częściej chorują mężczyźni. 

Glejaki mózgu tworzą się z neurogleju. To komórki glejowe, które razem z komórkami erwywymi tworzą tkankę nerwową. Ich zadaniem jest odżywianie i ochrona neuronów. Istnieje kilka typów komórek glejowych – astrocyty, oligodendrocyty, mikroglej, ependymocyty, komórki Schwanna czy komórki satelitarne. 

Skąpodrzewiaki to glejaki, które tworzą się z oligodendrocytów. Z astrocytów wywodzą się gwiaździaki, a z eoendymocytów wyściółczaki. Od astrycytów i oligodendrocytów wywowdzą się  skąpodrzewiakogwiaździaki. 

Poza tym glejaki podzielić można z uwagi na stopień złośliwości. Stopień I to zmiana łagodna, a IV złośliwa. Glejaki stopnia I rosną wolno i nie są zazwyczaj trudne do wyleczenia. Rokowania są w ich przypadku dobre. Im stopień złośliwości jest wyższy, tym nowotwór szybciej się rozwija i atakuje kolejne tkanki. Glejak IV stopnia daje bardzo złe rokowania.

Glejak mózgu – charakterystyka gwiaździaków

Gwiaździaki nazywane są nowotworami gleju gwiaździstego. Powstają z astrocytów, które są największymi komórkami glejowymi. To one odpowiadają z a 80% glejaków mózgu. Tworzą się przede wszystkim w płacie czołowym – u osób między 30. i 50. rokiem życia. Podzielić je można na nowotwory łagodne i dobrze rokujące, a także złośliwe, kiepsko rokujące. Gwiaździakiem jest np. glejak mózgu wielopostaciowy  – stopień IV. 

Glejak mózgu – charakterystyka skąpodrzewiaków

Skąpodrzewiaki to nowotwory gleju skąpowypustkowego, które powstają z oligodendrocytów. Tworzą się  głównie w istocie białej mózgu. Są typowe dla osób w średnim wieku. Na ogół dotykają ludzi w przedziale wiekowym od 40 do 50 lat. Rosną dość wolno i są średnio złośliwe. Zalicza się je do glejaków stopnia II i III

Glejak mózgu – charakterystyka wyściółczaków

Wyściółczaki są nowotworami tworzącymi się z ependymocyty. Zlokalizowane są głównie  w komorze IV mózgu. Dlatego mogą uciskać drogi przepływu płynu mózgowo-rdzeniowego i powodować wodogłowie. Ten glejak często rozwija się u dzieci. Może mieć różne poziomy złośliwości. Wyściółczak śluzakowatobrodawkowy i podwyściółczak to nowotwory stopnia I, a wyściółczak anaplastyczny zaliczany jest do III stopnia złośliwości. 

Glejak wielopostaciowy mózgu – charakterystyka

Glejak mózgu wielopostaciowy jest bardzo inwazyjnym pierwotnym nowotworem pochodzenia glejowego. Ma IV stopień złośliwości. To gwiaździak, ale zbudowany z kilkunastu różnych typów komórek. 

Glejak wielopostaciowy rozwija się przede wszystkim u osób dorosłych w płacie czołowy, rzadziej dotyka dzieci. Pojawia się na ogół w wieku 50-60 lat, głównie u mężczyzn. Odpowiada za 17% pierwotnych nowotworów mózgu. Rokowania są niestety bardzo złe. Pacjenci żyją do 18 miesięcy.