Cholesterol całkowity jest jednym z elementów lipidogramu. Oprócz niego w tym badaniu oznacza się również poziom dobrego i złego cholesterolu, a także trójglicerydów.
Co to jest cholesterol całkowity?
Pytanie wydaje się dość powszechne. Co to jest cholesterol całkowity? Otóż jest to jeden z najważniejszych składników budulcowych komórek. Jednak nie powinno go być w ustroju zbyt dużo, ponieważ może się to wiązać ze zwiększonym ryzykiem występowania różnych schorzeń.
Poziom cholesterolu całkowitego uwzględnia zarówno substancje dostarczane organizmowi z zewnątrz, jak i produkowane wewnątrz. Jego skład obejmuje zarówno cholesterol HDL i LDL, jak i trójglicerydy. Przy okazji cholesterol dzieli się na tzw. dobry i zły.
Dobry cholesterol
Dobry cholesterol to lipoproteiny o dużej gęstości (HDL), które pomagają usuwać nadmiar złego cholesterolu z krwi do wątroby, gdzie jest przetwarzany i wydalany z organizmu. Wysoki poziom HDL jest korzystny dla zdrowia serca.
Zły cholesterol
Zły cholesterol zaś to lipoproteiny o niskiej gęstości (LDL), które transportują cholesterol do tkanek. Nadmiar LDL może osadzać się na ściankach naczyń krwionośnych, prowadząc do tworzenia blaszek miażdżycowych i zwiększając ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Wysoki poziom LDL jest niekorzystny dla zdrowia.
Kontrolowanie poziomu HDL i utrzymanie niskiego poziomu LDL jest istotne dla zdrowia serca i zmniejszenia ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego.
Badanie cholesterolu całkowitego – cholesterol całkowity norma
Oznaczenie poziomu całkowitego cholesterolu realizowane jest w ramach badania nazywanego lipidogramem. Powinno być ono wykonywane w sposób profilaktyczny, najlepiej raz do roku, zwłaszcza u osób po 45 roku życia. Wskazaniem do regularnego oznaczania poziomu cholesterolu jest także występowanie niektórych schorzeń. Wśród nich można wymienić następujące:
- cukrzyca,
- choroba wieńcowa,
- choroby naczyń mózgowych,
- schorzenia tarczycy.
Lipidogram to badanie realizowane z próbki krwi. Pacjent powinien się na nie stawić na czczo, a najlepszym czasem jego wykonania są godziny poranne. Przed badaniem warto zastosować dietę lekkostrawną oraz unikać spożywania tłustych pokarmów.
Cholesterol całkowity – Interpretacja wyników
Poziom cholesterolu całkowitego u zdrowej osoby nie powinien przekraczać 190 mg/dl. Jednak warto zwrócić uwagę na fakt, iż wynik całkowitego cholesterolu powinien być analizowany razem z innymi wartościami oznaczanymi w lipidogramie, czyli frakcją HDL oraz LDL. Cholesterol LDL nie powinien być wyższy niż 115 mg/dl, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Natomiast poziom cholesterolu HDL powinien być wyższy niż 45 mg/dl u kobiet oraz 40 mg/dl.
Wysoki cholesterol
Podwyższony poziom całkowitego cholesterolu może wynikać z dość zróżnicowanych przyczyn. Wśród nich wskazuje się predyspozycje genetyczne, stosowanie nieprawidłowej diety, brak ruchu, nadmiar stresu, a także przyjmowanie niektórych leków oraz palenie papierosów. Wysoki poziom cholesterolu całkowitego może występować również w przebiegu licznych schorzeń. Są to:
- choroby wątroby,
- schorzenia nerek,
- zaburzenia pracy tarczycy,
- zespół nerczycowy,
- cholestaza.
Za niski cholesterol całkowity również może świadczyć o występowaniu pewnych problemów zdrowotnych. Wśród nich można wskazać następujące:
- schorzenia wątroby,
- nadczynność tarczycy,
- posocznica,
- anemia.
Dieta obniżająca cholesterol
Wiele osób zastanawia się, jak podwyższyć cholesterol całkowity. Cholesterol może być podwyższany jedynie w przypadku jego zbyt niskiego poziomu. Jednak u większości osób pojawia się zbyt wysoki poziom cholesterolu całkowitego, który powinien być skutecznie obniżany, co jest możliwe dzięki zastosowaniu odpowiedniej diety.
Dieta powinna wykluczać produkty powodujące podwyższenie poziomu złego cholesterolu, a także zawierać wyroby podwyższające poziom dobrego cholesterolu. Zalecane jest ograniczenie produktów pochodzenia zwierzęcego w diecie, a także unikanie spożywania potraw smażonych oraz fast foodów i słodyczy.
Aktywność fizyczna a cholesterol
Obniżenie poziomu cholesterolu całkowitego można również uzyskać poprzez regularną aktywność fizyczną, dlatego warto ją wdrożyć. Zalecane są ćwiczenia aerobowe o umiarkowanej intensywności. Warto natomiast unikać ćwiczeń siłowych.
Aktywność fizyczna powinna być dostosowana do możliwości oraz stanu zdrowia pacjenta i nie być nadmiernie obciążająca. Lekkie ćwiczenia powinny trwać ok. 60 minut. Zalecane są spacery i marszobiegi oraz inna aktywność na świeżym powietrzu, taka jak jazda na rowerze lub rolkach.
Obniżanie poziomu cholesterolu
Oprócz zastosowania odpowiedniej diety i aktywności fizycznej istnieją również inne sposoby na obniżenie poziomu cholesterolu całkowitego. W przypadku nadmiernie podwyższonego poziomu cholesterolu lekarz może zdecydować się na wdrożenie terapii statynami, które są niezwykle skuteczne w działaniu.
Dzięki nim zmniejszone jest również ryzyko wystąpienia zawału oraz innych schorzeń układu sercowo-naczyniowego. Statyny mogą jednak powodować skutki uboczne, które warto wziąć pod uwagę podczas planowania leczenia.
Najważniejsze informacje:
- Cholesterol całkowity to ogólna ilość cholesterolu obecna we krwi. Obejmuje on zarówno lipoproteiny o niskiej gęstości (LDL), nazywane "złym cholesterolem", które mogą prowadzić do odkładania się blaszek miażdżycowych w naczyniach krwionośnych, jak i lipoproteiny o dużej gęstości (HDL), nazywane "dobrym cholesterolem".
- Wartość cholesterolu całkowitego jest ważnym wskaźnikiem zdrowia sercowo-naczyniowego. Wysoki poziom cholesterolu całkowitego może zwiększać ryzyko chorób serca i miażdżycy, co może prowadzić do zawału serca lub udaru mózgu.
- Kontrolowanie poziomu cholesterolu całkowitego poprzez zdrową dietę, aktywność fizyczną i, w niektórych przypadkach, leki, może pomóc w utrzymaniu zdrowia serca i zmniejszeniu ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Jaki wynik cholesterolu jest niepokojący?
- Wysoki poziom cholesterolu zależy od jego frakcji (LDL, HDL) i ogólnego kontekstu zdrowia. Ogólnie rzecz biorąc, wynik LDL cholesterolu powyżej 130 mg/dL (3.36 mmol/L) lub ogólnego cholesterolu powyżej 200 mg/dL (5.18 mmol/L) może być uważany za niepokojący.
- Co to jest cholesterol całkowity podwyższony?
- Cholesterol całkowity podwyższony oznacza, że ogólna ilość cholesterolu we krwi jest powyżej normy. Obejmuje on zarówno LDL cholesterol, który jest uważany za zły cholesterol, jak i HDL cholesterol, który jest uważany za dobry cholesterol.
- Jaki powinien być wynik cholesterolu całkowitego?
- Zalecane poziomy cholesterolu mogą się różnić w zależności od źródeł i indywidualnego ryzyka zdrowotnego. W ogólności, poziom cholesterolu całkowitego poniżej 200 mg/dL (5.18 mmol/L) jest pożądany.
- Czy cholesterol 215 to dużo?
- Poziom cholesterolu 215 mg/dL (5.56 mmol/L) jest wyższy niż pożądane wartości. Wartości pomiędzy 200 a 239 mg/dL (5.18-6.18 mmol/L) są uważane za graniczne podwyższone, co może zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
