Badanie APTT – co to jest? Jaka jest norma?

Badanie APTT znajduje się w grupie istotnych badań diagnostycznych. Jego wykonanie zalecane jest u konkretnych grup pacjentów: osób z częstymi krwotokami, a także z podejrzeniem zakrzepicy. Badanie APTT powinno być również zlecone pacjentom przed zabiegami chirurgicznymi, które mogą się wiązać z ryzykiem wystąpienia powikłań.

Istota krzepliwości krwi

Objętość krwi w organizmie człowieka wynosi od 5 do 6 litrów. Krew pełni w ciele wiele zadań, a dość istotną jej funkcją jest krzepnięcie. Krzepnięcie krwi umożliwia ochronę organizmu przed utratą krwi oraz zapobiega jej nadmiernej utracie podczas występowania otwartych ran i urazów. Dzięki powstającym skrzepom możliwe jest zahamowanie krwawienia, a tym samym zatrzymanie utraty krwi.

Prawidłowość procesu krzepnięcia zależna jest przede wszystkim od stanu naczyń krwionośnych, ale także zawartości we krwi poszczególnych jej składników, takich jak płytki krwi oraz czynniki układu krzepnięcia, które wytwarzane są w wątrobie. Aby proces krzepnięcia krwi zachodził prawidłowo, wszystkie czynniki układu krzepnięcia powinny spełniać swoje funkcje. Jednak z różnych przyczyn nie zawsze możliwe jest uzyskanie takiego stanu.

W organizmie ludzkim mogą pojawiać się pewne zaburzenia krzepnięcia krwi, których przyczyn upatruje się najczęściej w występujących schorzeniach oraz problemach zdrowotnych. Problemy z krzepnięciem krwi mogą mieć różną specyfikę, a krzepliwość krwi może być z różnych powodów zaburzona. Taki stan rzeczy występuje między innymi w przebiegu skaz krwotocznych.

Sytuacja może być również przeciwna i we krwi może występować nadkrzepliwość. Jest to bardzo niebezpieczny dla człowieka stan, ponieważ może wiązać się z występowaniem zwiększonego ryzyka wystąpienia zatorowości. W przypadku osób zagrożonych problemami z krzepnięciem krwi niezwykle istotna jest profilaktyka, realizowana między innymi poprzez wykonywanie badań diagnostycznych.

Badanie APTT – co to jest?

Ocena poszczególnych parametrów krwi możliwa jest dzięki pobraniu próbki krwi oraz jej przeanalizowaniu w laboratorium. Wśród różnych badań umożliwiających ocenę procesu krzepnięcia krwi można wyszczególnić badanie APTT, które najczęściej wykonuje się u pacjentów z podejrzeniem problemów z krzepnięciem, u których można zauważyć pewne objawy zaburzeń krzepnięcia lub nasilone występowanie krwotoków.

Badanie APTT należy do grupy badań laboratoryjnych, które są wykonywane z krwi żylnej. Inaczej nazywane jest czasem kaolinowo-kefalinowym. Przeprowadzenie tego badania nie wymaga od pacjenta żadnego specjalnego przygotowania. Nie musi być on również na czczo. Zalecane przed badaniem jest odpowiednie nawodnienie, a więc dobrze, aby pacjent wypił szklankę wody przed udaniem się do laboratorium. Po pobraniu próbki krwi sprawdzane są jej zdolności krzepnięcia.

Cały proces odbywa się oczywiście w warunkach laboratoryjnych, aby możliwe było uzyskanie w pełni rzetelnych wyników. Próbkę krwi przygotowuje się do badania, a następnie umieszcza w niej aktywator, którego dodanie powinno skutkować rozpoczęciem procesu krzepnięcia. Podczas badania mierzony jest czas pomiędzy dodaniem aktywatora, a konkretnym momentem krzepnięcia. Czas kaolinowo-kefalinowy, który jest badany w całym procesie, nie powinien być dłuższy niż 25-35 sekund.

Kogo dotyczy badanie APTT?

Zgodnie z aktualnie obowiązującymi normami uważa się go za optymalny, jednak podczas analizowania wyników warto zwrócić uwagę na fakt, iż pomiędzy laboratoriami wykonującymi badania możliwe jest występowanie różnic w stosowanych odczynnikach, a także jednostkach miar. Dlatego APTT norma może wynosić również od 42 do 65 sekund i taki wynik będzie wciąż uznawany za prawidłowy.

Inne wartości uznaje się za istotne odchylenia od prawidłowych wyników i mogą świadczyć o występujących problemach zdrowotnych lub skłaniać pacjenta do dalszej diagnostyki. Występowanie różnych zakresów referencyjnych, a co za tym idzie możliwość uzyskania różnych wyników, wymaga konsultacji z lekarzem. Specjalista, który zlecał badanie, będzie w stanie rzetelnie ocenić jego wynik.

Badanie APTT wykonywane jest u dość szerokiej grupy pacjentów. Wśród nich wyszczególnia się nie tylko osoby zmagające się z różnymi problemami z krzepnięciem, ale także osoby oczekujące na wykonanie inwazyjnych zabiegów. Prawidłowe krzepnięcie krwi jest niezbędne do powodzenia każdego zabiegu chirurgicznego. Dzięki niemu zmniejsza się ilość ewentualnych powikłań, na przykład występujących w formie krwotoków. Oprócz osób przed zabiegami, badanie APTT zaleca się wykonywać u następujących grup pacjentów:

• leczonych heparyną,
• chorych na hemofilię,
• z podejrzeniem skaz krwotocznych,
• z podejrzeniem zakrzepicy żylnej,
• z podejrzeniem niedoboru czynników krzepnięcia,
• z podejrzeniem zespołu wykrzepiania naczyniowego,
• z niektórymi schorzeniami wątroby.

Kiedy powinno być wykonane badanie na krzepliwość?

Badanie APTT powinno być również wykonane w przypadku występowania u pacjenta pewnych niepokojących objawów. Wśród nich można wskazać między innymi pojawianie się wylewów podskórnych, a także nasilonych krwawień. Taki stan rzeczy może wymagać pogłębionej diagnostyki oraz wykonania również innych badań, które bezpośrednio lub pośrednio związane są z prawidłowością procesu krzepnięcia krwi oraz pozostałymi jej parametrami. Pacjentom zaleca się badanie płytek krwi, fibrynogenu, a także INR badanie. PT badanie jest niezwykle przydatne w diagnostyce zaburzeń krzepnięcia krwi.

Badanie APTT cena to kwestia, która zastanawia pacjentów z zaleceniem wykonania tego badania. Badanie wykonywane jest bezpłatnie w ramach NFZ, jeśli pacjent uzyskał uprzednio skierowanie od lekarza. Prywatnie koszt jego wykonania to ok. 15 zł.

Podwyższone APTT. Co oznacza za wysoki wynik badania?

Wynik badania APTT może być podwyższony, co będzie się objawiało poprzez wydłużenie czasu krzepnięcia krwi. Przyczyny takiego stanu rzeczy są dość zróżnicowane i mogą wynikać zarówno z czynników genetycznych, jak i nabytych. Dziedziczne przyczyny wydłużenie czasu krzepnięcia to między innymi:

• choroba Willebranda,
• hemofilia,
• niedobory czynników krzepnięcia.

Natomiast wśród nabytych przyczyn podwyższonego wyniku badania APTT można wskazać następujące:

• niedobór witaminy K,
• schorzenia wątroby,
• białaczka,
• występujące poronienia,
• nasilone krwotoki.

Badanie APTT może skutkować podwyższonym wynikiem również w przypadku stosowania niektórych leków.

Obniżone APTT. Co oznacza za niski wynik badania?

Badanie APTT wykonane u pacjenta może wskazywać także na obniżony poziom, co objawia się poprzez nadkrzepliwość krwi. Przyczyną nadkrzepliwości może być występowanie pewnych czynników wrodzonych. Jednak może ona występować również jako skutek innych schorzeń, takich jak na przykład niedoczynność tarczycy lub zespół antyfosfolipidowy. Problemy z nadmiernym krzepnięciem krwi mogą pojawiać się również w efekcie przeprowadzonych zabiegów chirurgicznych, u osób, które są przez dłuższy czas unieruchomione. Istnieje wiele czynników, które mogą powodować nadmierne krzepnięcie krwi. Wśród nich można wskazać między innymi palenie papierosów oraz stosowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych.