Kolana koślawe

Kolana koślawe są wadą kończyn dolnych, która cechuje się ułożeniem nóg w kształcie litery X. Wada ta objawia się już w wieku 4-5 lat. Można ją leczyć za pomocą ćwiczeń korekcyjnych. W zaawansowanych przypadkach stosuje się szyny i aparaty prostujące.

Kolana koślawe – przyczyny powstawania

Zniekształcenia kolan są popularną przyczyną patologii kończyn dolnych. W okresie noworodkowym zaobserwować można nieznaczną szpotawość kolan i zgięciowe ustawienie stawów kolanowych oraz biodrowych. To prawidłowy stan fizjologiczny. Pozostaje po życiu płodowym. Tak jest do trzeciego roku życia dziecka. 

Z czasem jednak fizjologiczna szpotawość przechodzi w fizjologiczną koślawość, która na ogół zanika w wieku 6 lat. Pojawienie się koślawości lub szpotawości później może mieć już charakter trwały. 

W przypadku tej wady oś podudzia tworzy z osią uda kąt otwarty na zewnątrz. Nogi układają się w kształt litery X. Koślawość mierzona jest w stopniach. Mierzy się też odległość między kostkami przy wyprostowanych kolanach. Odstęp powyżej 4-5 cm oznacza koślawe kolana. 

Przyczyny koślawości kolan to:

• wrodzona koślawość kolan u dzieci,
• reumatoidalne zapalenie stawów,]
• choroba zwyrodnieniowa stawów,
• nierównomierny wzrost części kości udowej lub goleniowej,
• porażenie mięśni,
• krzywica,
• przeciążenia kończyn,
• choroba Pageta. 

Koślawe kolana sprawiają, że dzieci mają tendencję do stawiania w rozkroku. Dochodzi do nadmiernego obciążenia wewnętrznych brzegów stóp. Rozwija się płaskostopie. W diagnostyce wykorzystuje się w tym przypadku zdjęcia RTG kolan. Rzadko trzeba wykonać inne badania obrazowe. 

Leczenie koślawości kolan u dzieci i osób dorosłych

Zachowawcze leczenie koślawych kolan oznacza:

• unikanie długiego chodzenia,
• siedzenie w siadzie skrzyżnym, 
• naukę poprawnego stania i chodzenia,
• redukcję nadwagi,
• leczenie płaskostopia,
• stosowanie wkładek lub obuwia z podwyższonym obcasem po stronie wewnętrznej.

Zalecane w tym przypadku sporty to pływanie kraulem, piłka nożna, jazda na rowerze, jazda konna i gimnastyka korekcyjna. 

Przy niewielkiej wadzie wymienione wyżej sposoby walki z koślawymi kolanami dają dobre efekty. Warto na pewno skonsultować się z terapeutą. 

W zaawansowanych przypadkach stosuje się specjalne szyny na noc lub aparaty ortopedyczne, które odciążają zewnętrzne nasady stawów kolanowych. U dzieci do lat 6, gdy nie zdaje do rezultatu, wykonywana jest operacja. Jest to głównie osteotomia poprawcza nadkłykciowa. Polega ona na przecięciu kości i ustawieniu jej w odpowiedni sposób.