Gwałtownie postępujące zapalenie nerek to choroba bardzo niebezpieczna, która spowodowana jest chorobami układowymi, zakażeniami czy stosowaniem niektórych leków. Jej objawami są gorączka, obrzęki, bóle stawów czy zatrzymanie moczu. Trzeba w tym przypadku szybko wdrożyć odpowiednie leczenie.
Gwałtownie postępujące zapalenie nerek – czym jest? Przyczyny choroby
Nerki to parzysty narząd znajdujący się w jamie brzusznej i niezwykle istotny element ludzkiego układu moczowego. To one produkują mocz i usuwają z organizmu szkodliwe substancje. Nerki buduje nefron, który składa się z cewki i kłębuszka nerkowego. W naczyniach, które budują kłębuszek nerkowy ma miejsce filtrowanie krwi i to tam zaczyna się tworzenie moczu. Każda nerka składa się z ponad miliona nefronów.
Ludzki układ odpornościowy chroni organizm przed bakteriami, wirusami czy grzybami. Zajmuje się ich wykrywaniem i niszczeniem. Są jednak pewne choroby autoimmunologiczne w przypadku których dochodzi do nieprawidłowego działania tego układu. Nie są znane przyczyny tego zjawiska. Układ odpornościowy zaczyna atakować prawidłowo działające komórki i narządy.
Nie do końca znany jest mechanizm, który wywołuje gwałtownie postępujące zapalenie nerek. Na pewno duże znaczenie ma tutaj nieprawidłowe działanie układu odpornościowego. Zaczyna on niszczyć struktury kłębuszka i nerki. Przyczynami schorzenia są:
- choroby układowe np. toczeń układowy czy nowotwory,
- zakażenia np. wirusowe zapalenie wątroby typu B czy zakażenie HIV,
- niektóre leki.
Gwałtownie postępujące zapalenie nerek – objawy
Gwałtownie postępujące zapalenie nerek jest chorobą, która bardzo szybko powoduje poważne upośledzenie funkcji nerek. W obrazie mikroskopowym fragmentu pobranego w trakcie biopsji zauważyć można pewne charakterystyczne zmiany.
Czasem objawy choroby są mało charakterystyczne – gorączka, zmęczenie, bóle stawów, nocne poty czy bladość skóry. Z czasem rozwija się zespół nefrytyczny:
- zmniejszenie objętości wydalanego moczu,
- obrzęki na podudziach i stopach,
- zmiany w badaniu ogólnym moczu,
- pogorszenie funkcji nerek.
Wyróżnia się dwa typy gwałtownie postępującego zapalenia nerek:
- pierwotny, gdy choroba dotyczy kłębuszków nerkowych i wynika z uszkodzenia ich funkcji,
- wtórny, gdy choroba jest skutkiem wielu innych chorób.
Gwałtownie postępujące zapalenie nerek – diagnostyka
Na ogół u pacjenta leczonego z powodu chorób ogólnoustrojowych dochodzi do pogorszenia ogólnego stanu zdrowia. W badaniu moczu można stwierdzić pewne nieprawidłowości. Konieczna jest więc konsultacja nefrologiczna.
Trudno jest w tym przypadku wskazać główne czynniki ryzyka. Uszkodzenie kłębuszków powodować może wiele chorób.
Jakie badania należy wykonać w diagnostyce gwałtownie postępującego zapalenia nerek?
- Badanie moczu – ocena jego cech fizycznych, morfologicznych i biochemicznych.
- Badanie krwi z oznaczeniem współczynnika przesączania kłębuszkowego GFR.
- Biopsja nerki – wykonywana w znieczuleniu miejscowym.
W praktyce wiele chorób kłębuszków nerwowych daje podobne objawy, dlatego postawienie odpowiedniej diagnozy wcale nie jest sprawą prostą. Tymczasem trzeba szybko rozpocząć leczenie. Z pomocą przychodzi przede wszystkim biopsja nerki. Są niestety pewne przeciwwskazania do jej wykonania:
- obecność tylko jednej nerki,
- zaburzenia krzepnięcia,
- znaczne nadciśnienie tętnicze,
- zmiany ropne nerek,
- nowotwory nerek,
- wielotorbielowatość nerek.
Biopsja nerki wiązać się też może z pewnymi powikłaniami, ale występują one dość rzadko. Są to m.in. krwiomocz czy przetoka tętniczo-żylna.
Gwałtownie postępujące zapalenie nerek – leczenie
W przypadku tego schorzenia kluczowe znaczenie ma szybkie rozpoczęcie leczenia. Z czasem pewne zmiany w nerkach stają się bowiem nieodwracalne. Stosuje się tutaj różne leki np. w celu zahamowanie szkodliwego działania układu odpornościowego na kłębuszki. Są to m,.in. glikokortykosteroidy, cyklofosfamid czy metotreksat. Mają one za zadanie doprowadzić do remisji choroby.
U pacjentów z zaawansowaną chorobą stosuje się metody oczyszczania osocza krwi. Usuwają one związki, które są odpowiedzialne za uszkodzenie nerek. Niekiedy, gdy uszkodzenie jest duże, konieczne jest rozpoczęcie leczenia nerkozastępczego. Mowa tu o dializoterapii.
Gwałtownie postępujące zapalenie nerek jest chorobą nieuleczalną. Składa się z faz zaostrzeń i remisji. Zanik objawów nie oznacza jednak wyleczenia. Trzeba więc pozostawać pod kontrolą lekarza i regularnie wykonywać badania. Nawroty niestety zdarzają się często.
Najważniejsze informacje:
- Gwałtownie postępujące kłębuszkowe zapalenie nerek to choroba bardzo niebezpieczna, która spowodowana jest chorobami układowymi, zakażeniami czy stosowaniem niektórych leków.
- Gwałtownie postępujące zapalenie nerek jest chorobą, która bardzo szybko powoduje poważne upośledzenie funkcji nerek.
- W praktyce wiele chorób kłębuszków nerwowych daje podobne objawy, dlatego postawienie odpowiedniej diagnozy wcale nie jest sprawą prostą.
- U pacjentów z zaawansowaną chorobą stosuje się metody oczyszczania osocza krwi. GGdy uszkodzenie jest duże konieczne jest rozpoczęcie leczenia nerkozastępczego.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Czym jest gwałtownie postępujące zapalenie nerek?
- To choroba bardzo niebezpieczna, która spowodowana jest chorobami układowymi, zakażeniami czy stosowaniem niektórych leków. Niestety bardzo szybko powoduje poważne upośledzenie funkcji nerek.
- Jak wygląda leczenie gwałtownie postępującego zapalenia nerek?
- Przede wszystkim należy je rozpocząć jak najwcześniej. Stosuje się w tym przypadku leki, które mają zahamować szkodliwy wpływ układu odpornościowego na kłębuszki np. glikokortykosteroidy. W skrajnych przypadkach konieczne bywa dializowanie pacjenta. Dotyczy to sytuacji, gdy nerki są bardzo zniszczone.
- Jakie są rokowania w przypadku gwałtownie postępującego zapalenia nerek?
- Spore znaczenie ma to, jak szybko zostanie postawiona diagnoza i rozpoczęte odpowiednie leczenie. Choroba ta składa się z okresów zaostrzeń i remisji. Nie można jej w pełni wyleczyć. Przy mocno zniszczonych nerkach rokowania są niestety kiepskie.
