Płytki krwi trombocyty – co to za badanie?

Płytki krwi trombocyty odgrywają ważną rolę w procesie krzepnięcia krwi i zapobiegają krwawieniom. Płytki krwi powstają w szpiku kostnym, a następnie krążą w krwiobiegu przez około 7-10 dni. Gdy dochodzi do uszkodzenia naczynia krwionośnego, trombocyty natychmiast przylegają do uszkodzonego miejsca i tworzą na nim płytę zakrzepową, która zapobiega dalszemu krwawieniu.

Płytki krwi – rola i funkcje w organizmie

Płytki krwi, nazywane trombocytami, to małe, nienuklearne komórki krwi krążące we krwiobiegu, których główną funkcją jest tworzenie skrzepów krwi w przypadku uszkodzeń naczyń krwionośnych. Płytki krwi powstają w szpiku kostnym, a ich produkcja jest regulowana przez hormony i czynniki wzrostowe.

Płytki krwi biorą udział w procesie krzepnięcia krwi poprzez agregację, czyli łączenie się ze sobą w celu utworzenia bariery w postaci skrzepu. W przypadku uszkodzenia naczynia krwionośnego, erytrocyty przyłączają się do jego ściany i uwalniają substancje, które aktywują kaskadę reakcji biochemicznych, prowadzących do powstania skrzepu, który zatyka uszkodzone naczynie krwionośne.

Płytki krwi pełnią także inne ważne funkcje, takie jak udział w procesie gojenia ran, regulacja ciśnienia krwi oraz udział w procesach zapalnych i immunologicznych.

Płytki krwi – norma trombocytów

Ogólnie przyjmuje się, że prawidłowa liczba płytek krwi wynosi między 150 a 450 tysięcy na mikrolitr krwi. Płytki krwi powyżej 450 są już poważnym sygnałem do zbadania krwi pod kątem zbyt wysokiej krzepliwości.

Warto jednak zauważyć, że nie tylko liczba płytek krwi jest ważna, ale również ich funkcjonalność, czyli zdolność do tworzenia skrzepów krwi. Z tego powodu, w przypadku podejrzenia zaburzeń krzepnięcia krwi, lekarz może zlecić dodatkowe badania, takie jak określenie czasu krwawienia, czas protrombinowy (PT) lub czas aktywacji cząsteczek krzepnięcia (APTT).

Płytki krwi – co oznaczają za niskie trombocyty?

Niskie poziomy płytek krwi nazywane są trombocytopenią. Trombocytopenia jest definiowana jako liczba płytek krwi mniejsza niż 150 tysięcy na mikrolitr krwi.

Niskie poziomy płytek krwi mogą wynikać z wielu przyczyn, w tym:

• choroby autoimmunologiczne, takie jak toczeń rumieniowaty układowy lub małopłytkowość immunologiczna
• choroby krwi, takie jak białaczka czy chłoniak
• choroby wątroby
• infekcje wirusowe, w tym wirus zapalenia wątroby typu C
• chemioterapia lub radioterapia
• leki typu heparyna, aspiryna, czy niektóre antybiotyki i leki przeciwzapalne
• ciąża

Objawy trombocytopenii mogą być łagodne lub poważne, w zależności od liczby płytek krwi. Objawy łagodne obejmują np. siniaki, wybroczyny, krwawienia z nosa lub dziąseł. W przypadku ciężkiej trombocytopenii, pacjent może doświadczać krwotoków wewnętrznych, co jest stanem zagrożenia życia.

Leczenie trombocytopenii zależy od przyczyny i stopnia nasilenia choroby. W przypadku łagodnej trombocytopenii, może być wystarczające monitorowanie stanu pacjenta, natomiast w przypadku ciężkiego przebiegu choroby, konieczne jest leczenie farmakologiczne, a nawet transfuzja płytek krwi.

Niski poziom płytek krwi jak podnieść?

Płytki krwi – co oznaczają za wysokie trombocyty?

Zbyt wysokie poziomy płytek krwi nazywane są trombocytozą. Trombocytoza jest definiowana jako liczba płytek krwi większa niż 450 tysięcy na mikrolitr krwi.

Przyczynami trombocytozy mogą być:

• choroby krwi, takie jak szpiczak mnogi, ostre białaczki, czy mielofibroza
• choroby wątroby i nerek
• choroby zapalne, takie jak choroba reumatyczna lub choroba Leśniowskiego-Crohna
• infekcje bakteryjne lub wirusowe
• niedokrwistość sierpowatokrwinkowa,
• zespół antyfosfolipidowy
• brak żelaza
• naużywanie sterydów

Objawy trombocytozy są zazwyczaj niewidoczne, ale mogą wystąpić powikłania związane ze zwiększoną skłonnością do tworzenia skrzepów krwi, takie jak zatorowość płucna, zawał serca, czy udar mózgu. Podwyższone płytki krwi – forum medyczne stoi na stanowisku, że leczenie trombocytozy zależy od przyczyny i stopnia nasilenia choroby.

Anizocytoza płytek krwi

Anizocytoza płytek krwi oznacza nierównomierność rozmiarów płytek krwi. W normalnej populacji płytki krwi mają podobny rozmiar, ale w przypadku anizocytozy płytki krwi różnią się między sobą wielkością.

Anizocytoza płytek krwi może być spowodowana różnymi czynnikami, takimi jak:

• choroby krwi, takie jak niedokrwistość, białaczka, czy chłoniak
• choroby autoimmunologiczne, takie jak toczeń rumieniowaty układowy
• leki, takie jak chemioterapia lub leki przeciwzapalne
• niedobory witaminowe, takie jak niedobór witaminy B12 i kwasu foliowego
• choroby wątroby
• choroby nerek
• infekcje wirusowe, takie jak wirus zapalenia wątroby typu C

Anizocytoza płytek krwi zwykle wykrywana jest podczas badania morfologicznego krwi. W przypadku, gdy anizocytoza płytek krwi jest wynikiem choroby podstawowej, leczenie skupia się na leczeniu tej choroby. W przypadku, gdy przyczyna anizocytozy płytek krwi nie jest znana, konieczne może być dalsze badanie i diagnostyka w celu ustalenia przyczyny oraz ewentualne leczenie objawowe.

Płytki krwi w czasie ciąży

W czasie ciąży liczba płytek krwi może ulegać zmianom. W pierwszym trymestrze ciąży stężenie płytek krwi zazwyczaj maleje, aby następnie wzrosnąć do wartości wyjściowych w drugim i trzecim trymestrze.

Niektóre kobiety ciężarne mogą doświadczać niskiego poziomu płytek krwi (trombocytopenii), co zwykle wynika z rozwoju stanu zwanej ciążową małopłytkowością. W ciążowej małopłytkowości poziom płytek zwykle wynosi poniżej 150 tysięcy na mikrolitr krwi. Przyczyny ciążowej małopłytkowości nie są do końca znane, ale uważa się, że związane są z przeciwciałami matki skierowanymi przeciwko płytkom krwi dziecka, a także ze zmianami hormonalnymi zachodzącymi w trakcie ciąży.

Ciężka trombocytopenia w ciąży może zwiększyć ryzyko krwawienia u matki i dziecka, zwłaszcza podczas porodu. W przypadku ciężkiej trombocytopenii, lekarz może zdecydować o zastosowaniu terapii farmakologicznej, takiej jak immunoglobuliny, kortykosteroidy lub transfuzja płytek krwi, aby zwiększyć poziom płytek krwi u matki. W przypadku ciężkiej trombocytopenii, cięcia cesarskie mogą być bardziej wskazane niż poród naturalny, ponieważ minimalizują ryzyko krwawienia u matki i dziecka.

Domowe sposoby, które mogą pomóc w naturalnym podwyższeniu poziomu płytek krwi. Niektóre z nich to:

1. Spożywanie pokarmów bogatych w witaminę K, takich jak zielona sałata, szpinak, brokuły i kapusta, które pomagają w syntezie czynników krzepnięcia krwi i utrzymaniu prawidłowej liczby płytek krwi.
2. Spożywanie pokarmów bogatych w witaminę C, takich jak pomarańcze, kiwi, truskawki, papryka i brukselka, ponieważ witamina C zwiększa wchłanianie żelaza i pomaga w produkcji płytek krwi.
3. Spożywanie pokarmów bogatych w żelazo, takich jak czerwone mięso, wątróbka, fasola, jarmuż i szpinak, ponieważ żelazo jest ważnym składnikiem płytek krwi.
4. Unikanie alkoholu i palenia papierosów, ponieważ oba te czynniki mogą zmniejszać liczbę płytek krwi.
5. Regularne wykonywanie ćwiczeń fizycznych, takich jak chodzenie, jogging lub pływanie, ponieważ aktywność fizyczna stymuluje produkcję płytek krwi i poprawia krążenie.
6. Unikanie stresu, ponieważ stres może wpływać na poziom hormonów, które kontrolują produkcję płytek krwi.

Warto jednak pamiętać, że poważne przypadki niskiej liczby płytek krwi wymagają leczenia farmakologicznego i nadzoru medycznego.