PLT morfologia

PLT morfologia to jeden z elementów ogólnego badania krwi, w którym analizowany jest poziom trombocytów odpowiedzialnych za procesy krzepnięcia krwi. Morfologię z oznaczeniem PLT powinno się wykonywać profilaktycznie, najlepiej raz w roku.

PLT morfologia – co to jest?

PLT morfologia to badanie polegające na oznaczeniu wskaźnika ilości płytek krwi. Wraz z oznaczeniem białych i czerwonych krwinek stanowi podstawowy element morfologii krwi. Płytki krwi, inaczej nazywane trombocytami, są produkowane w szpiku kostnym i w dużej mierze odpowiadają za procesy krzepnięcia krwi w organizmie człowieka. Zmniejszony poziom płytek krwi nazywany jest małopłytkowością, czyli trombocytopenią.

PLT morfologia obniżone może skutkować na przykład pojawieniem się krwotoku. Natomiast zwiększony poziom płytek krwi to nadpłytkowość, czyli trombocytoza. PLT morfologia podwyższone może powodować między innymi zwiększone ryzyko zakrzepicy żył głębokich. U niektórych grup pacjentów może wystąpić również trombastenia, czyli upośledzenie funkcjonowania płytek krwi o charakterze wrodzonym.

PLT morfologia – wskazania do badania

Oznaczenie poziomu płytek krwi we krwi najczęściej realizowane jest w ramach wykonywania standardowej morfologii. Takie badanie powinno być wykonywane u pacjentów profilaktycznie, na przykład raz w roku. Oprócz poziomu PLT we krwi oznacza się inne, podstawowe parametry. Jest to między innymi PCT morfologia, czyli poziom prokalcytoniny. PLT morfologia może być także zlecona pacjentowi w przypadku podejrzewania u niego zaburzeń w procesie krzepnięcia krwi. O takim stanie rzeczy mogą świadczyć następujące objawy:

• nadmierna krzepliwość krwi,
• trudne gojenie się ran i występowanie krwawień,
• częste krwotoki z nosa,
• zwiększenie liczby siniaków i pojawianie się wybroczyn,
• krew w stolcu,
• przedłużające się krwawienia miesiączkowe,
• występowanie krwawień z przewodu pokarmowego.

PLT morfologia powinna zostać zlecona pacjentowi również w przypadku podejrzewania przez lekarza takich stanów chorobowych jak: nadpłytkowość samoistna, zespół wykrzepiania śródnaczyniowego, a także przy nieprawidłowym funkcjonowaniu wątroby.

Jak przebiega PLT morfologia?

PLT morfologia to badanie wykonywane z krwi, a więc niezbędne jest pobranie próbki od pacjenta. Pacjent powinien stawić się na badanie na czczo, dlatego ostatni posiłek powinien spożyć najpóźniej poprzedniego dnia ok. godziny 19. Bezpośrednio przed badaniem zalecane jest wypicie szklanki wody. Dodatkowo pacjent powinien unikać intensywnego wysiłku fizycznego przed wizytą w laboratorium.

PLT morfologia – normy badania

Wartości referencyjne dla badania PLT morfologia mogą być zróżnicowane i różnić się w zależności od laboratorium, w którym badanie jest wykonywane. Dlatego podczas analizowania wyniku warto zwrócić uwagę na podane wartości referencyjne. Warto powierzyć interpretację wyników badania PLT morfologia lekarzowi, który będzie w stanie rzetelnie je ocenić. Standardowo PLT norma wynosi od 150 do 400 tys. płytek krwi na mikrolitr. Minimalny poziom trombocytów we krwi określany jest na 50 tys. na mikrolitr. Warto zwrócić uwagę na fakt, iż u mężczyzn PLT morfologia zazwyczaj jest wyższa niż u kobiet.

Podwyższone PLT morfologia

Zwiększenie liczby płytek krwi w morfologii może świadczyć o występowaniu nadpłytkowości, czyli trombocytozy. W tym przypadku u pacjentów mogą się pojawić takie dolegliwości jak: bóle głowy, problemy z widzeniem i słyszeniem oraz zaczerwienienie stóp i dłoni. Podwyższony poziom płytek krwi może wynikać z dość zróżnicowanych problemów zdrowotnych u pacjentów. Wśród nich można wymienić następujące:

• anemia,
• niedobór żelaza,
• nadpłytkowość samoistna,
• czerwienica prawdziwa,
• białaczka,
• choroby nowotworowe lite,
• uszkodzenia tkanek,
• stany zapalne i infekcje,
• nadużywanie sterydów.

Obniżone PLT morfologia

Płytki krwi poniżej normy to stan nazywany trombocytopenią. W tej sytuacji poziom trombocytów jest mniejszy niż 150 tys./µl. Obniżona PLT morfologia u pacjentów objawia się przede wszystkim pojawianiem się siniaków, nasilonym krwawieniem dziąseł, a także częstszym występowaniem krwotoków z nosa.

U kobiet mogą występować nasilone i przedłużające się krwawienia miesiączkowe. Przyczyny trombocytopenii mogą być dość zróżnicowane. Wśród nich można wymienić zbyt małą produkcję płytek krwi przez szpik, zbyt szybkie niszczenie trombocytów w krwiobiegu, a także zbyt szybki rozkład płytek krwi w wątrobie. Dlatego PLT morfologia powinna być wykonywana profilaktycznie.

Niska PLT morfologia – przyczyny

Obniżony poziom PLT może mieć różne przyczyny. PLT morfologia może być obniżona w przypadku następujących problemów zdrowotnych:

• anemia,
• niedobór witaminy B12,
• niedobór kwasu foliowego,
• białaczka,
• marskość wątroby.

Obniżona PLT morfologia może być także skutkiem stosowania niektórych leków. W bardzo zaawansowanej fazie choroby może okazać się konieczne przeprowadzenie transfuzji krwi lub samych płytek krwi.