Guzy stromalne przewodu pokarmowego

Guzy stromalne przewodu pokarmowego są nowotworami, które na ogół pojawiają się w żołądku. Ich objawy są mało charakterystyczne i wskazywać mogą na inne schorzenia., Dlatego nudności, wymioty czy ból brzucha, które utrzymują się przez dłuższy czas, należy skonsultować z lekarzem. Szybka diagnoza daje szansę wyleczenia.

Guzy stromalne przewodu pokarmowego – czym są?

Guzy stromalne przewodu pokarmowego GIST to nowotwory podścieliskowe przewodu pokarmowego. Są one dość rzadkie. Dotyczą zazwyczaj osób, starszych, ale rozwinąć się też mogą u dzieci. 

Guzy tego typu na ogół zlokalizowane są w żołądku – 70% przypadków. Rzadziej znajdują się w innych częściach przewodu pokarmowego. GIST stanowią 2% wszystkich guzów jeśli mowa o nowotworach żołądka. W Polsce zdiagnozowano do tej pory około 1500 takich przypadków. Około 20-30% zmian ma charakter złośliwy.

Guzy stromalne przewodu pokarmowego – objawy

Guzy stromalne przewodu pokarmowego mogą mieć różne objawy – sporo zależy od wielkości guza. Małe zmiany bywają bezobjawowe, a duże dają objawy podobne do choroby wrzodowej. Są to bóle brzucha, wymioty, nudności, brak apetytu czy zmniejszenie masy ciała. 

Czasem objawem GIST są krwawienia z przewodu pokarmowego. Mają one postać fusowatych wymiotów czy wymiotów z domieszką krwi. Pojawić się mogą objawy niedrożności przewodu pokarmowego. 

Komórki nowotworowe niekiedy dają przerzuty. Im guz jest większy, tym większa jest jego inwazyjność. Na złośliwość guza wpływ ma również indeks mitotyczny, a więc stosunek liczby komórek dzielących się do całej reszty komórek. Im więcej komórek się dzieli, tym bardziej nowotwór jest złośliwy. 

Guzy stromalne przewodu pokarmowego – diagnostyka

W czasie badania fizykalnego lekarz powinien określić ogólny stan chorego. Przy krwawieniach z przewodu pokarmowego wykonuje się badanie per rectum, a więc badanie przez odbyt zwane badaniem kiszki stolcowej.

GIST to nowotwory rzadkie, które dają mało charakterystyczne objawy. Dlatego diagnostyka jest wykonywana w zależności od objawów.  Podstawą jest endoskopia, która pozwala na ocenę wyglądu i wielkości zmiany. Umożliwia także pobranie wycinków do badania mikroskopowego. Dodatkowo wykonuje się badanie USG, tomografię komputerową i ultrasonografię endoskopową. 

Nie można poza tym zapominać o gastroskopii. To badanie mało przyjemne, za którym pacjenci nie przepadają. Jednak jest niezwykle cenne z punktu widzenia diagnostyki. Pozwala na obejrzenie górnego odcinka przewodu pokarmowego. Gastroskopia wykonywana jest na czczo w pozycji leżącej. Rzadko konieczne jest podanie pacjentowi znieczulenia ogólnego. Badanie trwa maksymalnie kilkanaście minut. Są jednak pewne przeciwwskazania do jego wykonania np. świeży zawał serca, perforacje przewodu pokarmowego, ostra niewydolność oddechowa, zaburzenia ciśnienia tętniczego czy masywne krwawienie z przewodu pokarmowego. 

Do rozpoznania GIST konieczne jest wykazanie obecności receptora c-kit. Wykryć go można poprzez badanie immunohistochemiczne. 

Jeszcze jakiś czas temu diagnoza GIST nie wiązała się ze zbyt dobrymi rokowaniami. To guzy odporne na chemioterapię i radioterapię.

Guzy stromalne przewodu pokarmowego – leczenie

Obecnie guzy stromalne przewodu pokarmowego leczy się poprzez terapię celowaną. Kluczem do sukcesu jest wybór leków, które uderzają w daną mutację. Przy GIST są to imatinib i sunitinib. 

Imatinib uderza w kinazę tyrozynową, hamując ją. Czasem zdarza się niestety, że lek ten nie działa, bo nie jest w stanie połączyć się z kinazą tyrozynową. Wtedy stosuje się sunitinib, który działa wielomórkowo, niszcząc guz. 

Pacjent musi pozostawać pod opieką lekarza. Regularne badania mają na celu wykrycie ewentualnych nawrotów choroby i przerzutów. Terapia celowana wydłuża czas życia i poprawia jego komfort.