Częstoskurcz nadkomorowy to nieprawidłowy rytm serca. Wywołują go mechanizmy pobudzenia zwrotnego. Jego objawami są duszności, zmęczenie i kołatanie serca. Jak wygląda leczenie tego schorzenia?
Częstoskurcz nadkomorowy – krótka charakterystyka
Częstoskurcz nadkomorowy to nieprawidłowy rytm serca Jego częstość wynosi więcej niż 100/min. Zaburzenia powstają powyżej pęczka Hisa. Jest kilka rodzajów częstoskurczu nadkomorowego:
- częstoskurcz nawrotny w węźle przedsionkowo-komorowym AVNRT,
- częstoskurcz nawrotny przedsionkowo-komorowy AVRT,
- częstoskurcz przedsionkowy.
Bardzo szerokim pojęciem jest arytmia nadkomorowa. Obejmuje ona m.in. migotanie i trzepotanie przedsionków.
Przy częstoskurczu nadkomorowym nieprawidłowości są generowane w strukturach, które znajdują się nad komorami serca. Mowa tutaj jest o pęczku Hisa. Częstoskurcz nadkomorowy pojawia się w różnym wieku, także u osób młodych. Jego przebieg zależy od stopnia nasilenia arytmii czy chorób współistniejących.
W przypadku częstoskurczu AVNRT i AVRT odpowiadających za 90% przypadków częstoskurczu nadkomorowego generowanie nieprawidłowych bodźców ma związek z mechanizmem pobudzenia zwrotnego.
Częstoskurcz nadkomorowy – przyczyny
Do zaburzeń rytmu w częstoskurczu przedsionkowym prowadzi zjawisko wewnętrznego automatyzmu komórek serca. Przy niedotlenieniu błona komórkowa ulega uszkodzeniu. Komórka może wtedy ulegać samoistnemu poudzeniu. Przy dużej częstotliwości pobudzeń ognisko komórek staje się źródłem bodźców elektrycznych, które pobudzają serce do skurczu.
Częstoskurcz przedsionkowy towarzyszy chorobom serca, płuc czy tarczycy. Pojawiać się może przy nadużywaniu alkoholu i podczas stosowania niektórych leków. Przyspieszona praca serca sprawia, że coraz mniej efektywnie odbywa się proces pompowania krwi. Skraca się czas napełniania komórek. Mniej krwi dociera do naczyń i narządów, które ulegają niedokrwieniu.
Częstoskurcz nadkomorowy – objawy
Częstoskurcz nadkomorowy objawia się
- kołataniem serca,
- dusznościami,
- zmęczeniem,
- omdleniami,
- zawrotami głowy,
- wielomoczem.
Obraz kliniczny może się od siebie różnić. Osoby z częstoskurczem AVRT i AVRNT są na ogół młode, zdrowe i dość dobrze tolerują arytmię. Napady przebiegają u nich niekiedy bezobjawowo. U osób starszych i schorowanych przebieg schorzenia jest cięższy. Może dojść do zaostrzenia się choroby podstawowej.
Częstoskurcz nadkomorowy – profilaktyka i diagnostyka
Częstoskurcz nadkomorowy na ogół pojawia się samoistnie. Z drugiej strony wyróżnić można pewne czynniki ryzyka, które powodować mogą napady arytmii. Są to palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, spożywanie mocnej kawy, nadczynność tarczycy czy przyjmowanie niektórych leków. Warto więc zadbać o zdrowy styl życia – aktywność fizyczną i odpowiednią dietę.
Osoby z częstoskurczem nadkomorowym muszą pozostawać pod opieką kardiologa. Podstawowym badaniem diagnostycznym jest w tym przypadku EKG. Może mieć ono dwie formy:
- EKG spoczynkowe, które wykonuje się przy napadzie arytmii,
- EKG rejestrowane metodą Holtera, które trwa aż 24 godziny.
Dodatkowo wykonuje się:
- elektrograficzną próbę wysiłkową,
- badanie elektrofizjologiczne EPS,
- badanie echokardiograficzne.
Diagnostyka powinna pozwolić na określenie rodzaju arytmii, jej przyczyn i chorób współistniejących.
Częstoskurcz nadkomorowy – leczenie
Częstoskurcz nadkomorowy ma głównie charakter napadowy. Stosuje się w tym przypadku różne metody leczenia.
- Zabiegi, które zwiększają napięcie nerwu błędnego – przykładem jest próba Valsalvy czy zanurzenie twarzy w zimnej wodzie.
- Stosowanie leków zwalniających pracę serca – są to adenozyna, werapamil i beta-bloker.
- Metody wykorzystujące impulsy elektryczne.
Napady niekiedy są częste i długotrwałe. Wtedy trzeba rozważyć przewlekłe metody leczenia. Farmakoterapia obejmuje stosowanie digoksyny, beta-blokerów lub blokerów kanałów wapniowych. Niestety leki arytmiczne oznaczać też mogą pewne skutki uboczne, w tym pogłębienie arytmii.
Leczenie inwazyjne oparte jest na ablacji, a więc zniszczeniu arytmogennego ogniska przy pomocy prądu elektrycznego. Przed zabiegiem trzeba na około 4-6 tygodni odstawić leki antyarytmiczne. Ablacja nie wymaga znieczulenia. Pacjentowi podać można natomiast leki uspokajające i przeciwbólowe. Skuteczność zabiegu jest wysoka. Powikłania są bardzo rzadkie. Przeciwwskazaniami do ablacji są ciąża i skrzeplina w sercu.
Niektórzy chorzy dość dobrze tolerują nadkomorowe zaburzenia rytmu serca i nawet nie muszą ograniczać swojej aktywności fizycznej. Nie należy jednak rezygnować z leczenia. Schorzenie, które nie jest kontrolowane może prowadzić do zaburzenia funkcji serca.
Najważniejsze informacje:
- Częstoskurcz nadkomorowy to nieprawidłowy rytm serca. Wywołują go mechanizmy pobudzenia zwrotnego.
- Częstoskurcz nadkomorowy pojawia się w różnym wieku, także u osób młodych.
- Podstawowe objawy częstoskurczu nadkomorowego to kołatanie serca, duszności i omdlenia.
- W diagnostyce częstoskurczu nadkomorowego wykorzystuje się przede wszystkim badanie EKG.
- W leczeniu częstoskurczu nadkomorowego wykorzystuje się przede wszystkim farmakoterapię.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Co to jest częstoskurcz nadkomorowy?
- Częstoskurcz nadkomorowy jest nieprawidłowym rytmem serca wywoływanym przez mechanizmy pobudzenia zwrotnego. Jego objawami są duszności, zmęczenie i kołatanie serca.
- Jakie są objawy częstoskurczu nadkomorowego?
- Podstawowe objawy tego schorzenia to omdlenia, kołatanie serca, wielomocz, osłabienie i duszności.
- Czy częstoskurcz nadkomorowy jest niebezpieczny?
- Sporo zależy od jego rodzaju i stopnia nasilenia. Choroby na pewno nie należy lekceważyć, bo prowadzić może do poważnych zaburzeń pracy serca. Na szczęście u wielu osób, zwłaszcza młodych, nie utrudnia codziennego funkcjonowania.
