Szczawian wapnia w moczu
Badania

Szczawian wapnia w moczu – co oznacza?

Szczawian wapnia w moczu jest najczęstszą przyczyną kamieni nerkowych. Liczne szczawiany wapnia w moczu mogą powodować jego krystalizację i sklejanie się w kamienie. Kamienie nerkowe są niezwykle bolesne i mogą powodować powikłania, takie jak infekcje dróg moczowych.  Szczawian wapnia w moczu można ograniczyć wprowadzając kilka zmian w diecie.

Wysoki poziom szczawianu w moczu jest jednym z najczęstszych zaburzeń przy kamicy moczowej. Co trzeci kamień moczowy powstaje w wyniku podwyższonego poziomu szczawianów w moczu. 

Szczawiany wapnia w moczu – dieta

Dieta bogata w szczawiany powoduje wzrost poziomu szczawianów w moczu. Nasz organizm absorbuje największe ilości szczawianu z codziennej diety. Pasma śluzu i szczawiany wapnia w moczu pochodzą z wielu pokarmów.

Głównymi źródłami szczawianu w naszym menu są:

  • Szpinak i inne zielone, liściaste warzywa
  • Otręby pszenne, migdały, orzechy, soja
  • Buraki i fasola
  • Czekolada
  • Herbata
  • Truskawki i maliny.

Po spożyciu tych pokarmów przewód pokarmowy rozkłada je i wchłania składniki odżywcze. Produkt finalny szczawianu nazywa się kwasem szczawiowym. Szczawian wapnia w moczu może łączyć się z wapniem, tworząc kryształy.

Szczawian wapnia w moczu – objawy

Kamienie nerkowe mogą nie powodować objawów, dopóki nie przemieszczą się przez drogi moczowe. Kiedy kamienie się poruszają, ból może być intensywny.

Główne objawy kryształów szczawianu wapnia w moczu:

  • Ból w boku i plecach, który może być silny i pojawiać się falami
  • Krew w moczu
  • Pienisty mocz
  • Nieprzyjemny zapach moczu
  • Nagła i uporczywa potrzeba oddania moczu
  • Nudności i wymioty
  • Gorączka i dreszcze, jeśli występuje infekcja.

Mocz zawiera substancje chemiczne, które zwykle zapobiegają łączeniu się szczawianu i tworzeniu kryształów. Jeśli jednak pacjent ma za mało moczu lub za dużo szczawianu, może on krystalizować i tworzyć kamienie.

Szczawian wapnia w moczu – przyczyny

Główne powody:

  • Niewystarczające spożycie płynów, czyli odwodnienie
  • Dieta zbyt bogata w szczawiany, białko lub sól

W innych przypadkach podstawowe schorzenia mogą powodować tworzenie się kryształów:

Jak diagnozuje się szczawian wapnia w moczu?

Aby zidentyfikować kamienie szczawian wapnia w moczu, pacjentowi przypisuje się następującą diagnostykę:

  • Analiza moczu. Normalne poziomy szczawianu w moczu są mniejsze niż 45 mg na dzień. Urolog może również zbadać krew pod kątem mutacji w niektórych genach.
  • Badania obrazowe. Urografia rentgenem lub komputerowa.

Kryształy szczawianu wapnia w moczu podczas ciąży

Podczas ciąży zwiększa się przepływ krwi, w rezultacie więcej krwi jest filtrowane przez nerki, co powoduje usuwanie większej ilości szczawianu z moczem. Ryzyko wystąpienia kamieni nerkowych w czasie ciąży jest takie samo jak w innych okresach życia. Kamienie nerkowe mogą powodować komplikacje podczas ciąży. Kamienie zwiększają ryzyko poronienia, stanu przedrzucawkowego, cukrzycy i często przyczyniają się do cesarskiego cięcia. Kryształy szczawianu wapnia norma w ciąży jest taka sama jak dla niebrzemiennej.

W czasie ciąży tomografia komputerowa czy zdjęcia rentgenowskie mogą być niebezpieczne dla zdrowia płodu, dlatego ze względu na bezpieczeństwo i skuteczność, u pacjentek w ciąży zleca się wykonanie USG nerek i pęcherza moczowego.

Do 84% kamieni przechodzi samoistnie w czasie ciąży. Niewielki odsetek znika natychmiast po porodzie. Jeśli wystąpią poważne objawy kamicy nerkowej lub ciąża jest zagrożona, można zlecić zabiegi ułatwiające usunięcie kamienia.

Liczne szczawiany wapnia w moczu – jak leczyć?

Małe kamienie mogą zniknąć same w ciągu około 4 do 6 tygodni. Pacjentowi, u którego występuje szczawian wapnia w moczu w podniesionym stanie, zaleca się zwiększenie dziennego spożycia wody.

Lekarz może również przepisać blokery. Leki te rozluźniają ściany moczowodu, co może pomóc w szybszym usunięciu kamienia z nerki.Środki przeciwbólowe, mogą pomóc złagodzić dyskomfort, dopóki kamień nie minie. 

Jeśli kamień jest bardzo duży lub nie ustępuje samoistnie, pacjent może poddać się specjalistycznym zabiegom usunięcia kamienia:

  • Pozaustrojowa litotrypsja falą uderzeniową. Podczas zabiegu wykorzystuje się fale dźwiękowe, które rozbijają kamień na drobne fragmenty. W ciągu kilku tygodni po zabiegu szczawian wapnia w moczu zostaje wydalany z płynem biologicznym.
  • Uretroskopia. Podczas zabiegu wprowadza się cewnik przez pęcherz do nerki. Kamień jest następnie usuwany lub najpierw rozbijany za pomocą lasera lub innych instrumentów i usuwany. 
  • Nefrolitotomia skórna. Ten zabieg jest wykonywany w znieczuleniu ogólnym. Chirurg wykonuje małe nacięcie w plecach i mechanicznie usuwa kamień za pomocą narzędzi.

Najważniejsze informacje:

  • Szczawiany wapnia są to substancje chemiczne organiczne, które znajdują się rabarbarze, szczawiu. burakach, herbacie.
  • Odkładającym się szczawianem wapnia częściej mają problem osoby obciążone genetycznie infekcjami dróg moczowych lub chorobami jelitowymi.
  • Złogi szczawianów wapnia nie dają początkowych objawów. Dopiero po dłuższym czasie pojawiają się bolesne kolki, gorączka, wymioty. Ciemniejący mocz oznacza, że chory może przechodzić zapalenie nerek.

FAQ - Najczęsciej zadawane pytania

Dlaczego szczawiany w moczu są niebezpieczne?
Szczawiany łączą się z wapniem i mogą tworzyć tzw. piasek, a nawet kamienie nerkowe. W rezultacie rozwija się kamica moczowa.
Jak często występuje kamica moczanowa u dzieci?
U dzieci powikłanie w postaci kamicy moczowej występuje rzadziej niż u dorosłych, ale nadal występuje.
Co usuwa szczawiany z organizmu?
Należy mieć świadomość, że rozpuszczanie kamieni szczawianowych jest trudne. Elementy o małych rozmiarach, do 4 mm, mogą być wydalane z organizmu z moczem. Lekarze zalecają picie dużej ilości płynów, nawet do 2,5-3 litrów dziennie, a także trzymanie się diety, spożywanie pokarmów alkalizujących mocz.
Jak pozbyć się szczawianów w moczu? Jak obniżyć poziom szczawiany wapnia w moczu?
W celu zmniejszenia stężenia szczawianów w moczu, można podjąć kroki takie jak: zmiana diety, czyli zmniejszenie spożycia pokarmów bogatych w puryny, takich jak czerwone mięso, wątróbka, sardynki, makrele, fasola, soczewica, szpinak, kalafior i szparag. Oprócz tego należy zwiększyć przyjmowanie wody, soku z cytryny lub herbaty ziołowej może pomóc w rozpuszczeniu i wydalaniu szczawianów z organizmu i ograniczyć alkohol. W skrajnych przypadkach niezbędne jest wsparcie farmakologiczne.