Fosfataza alkaliczna (zasadowa) jest jednym z enzymów wytwarzanych przez organizm człowieka. Nieprawidłowy poziom fosfatazy może wiązać się z występowaniem licznych problemów zdrowotnych, takich jak schorzenia wątroby oraz układu kostnego.
Czym jest fosfataza alkaliczna?
Fosfataza alkaliczna, nazywana inaczej zasadową, jest jednym z enzymów produkowanych w ciele człowieka. Wytwarzana jest przede wszystkim w kościach, wspomagając proces ich mineralizacji, ale także w jelitach oraz wątrobie. Dlatego poziom fosfatazy oznaczany jest w przypadku podejrzewania schorzeń wątroby i dróg żółciowych, a także kości.
Badanie fosfatazy alkalicznej wykonuje się z krwi. Nie wymaga ono żadnego specjalnego przygotowania od pacjenta, jednak wymagane jest stawienie się do laboratorium na czczo, najlepiej w godzinach porannych.
Wskazania do badania
Fosfataza alkaliczna badana jest u pacjentów z podejrzeniem występowania różnych schorzeń, a głównie problemów zdrowotnych związanych z funkcjonowaniem wątroby i nerek, takich jak żółtaczka lub choroby wątroby. Mogą się one objawiać zażółceniem powłok skórnych, świądem, a także występowaniem obrzęków. Badanie wykonywane jest również u osób zmagających się ze zmianami skórnymi oraz dolegliwościami bólowymi w obrębie kości i stawów. Fosfataza alkaliczna rutynowo powinna być stosowana u pacjentów przyjmujących na stałe leki obciążające wątrobę, takie jak na przykład środki antykoncepcyjne.
Fosfataza alkaliczna – norma
Fosfataza alkaliczna alp norma zależna jest od kilku istotnych czynników. Wśród nich wymienia się przede wszystkim wiek oraz płeć pacjenta. Norma fosfatazy alkalicznej u osób dorosłych kształtuje się od 30 do 120 U/l. Natomiast u dzieci poziom fosfatazy się różni i zazwyczaj jest wyższy niż u osób dorosłych, jednak także zależny jest od wieku oraz płci dziecka.
Wysoka fosfataza zasadowa
Podwyższenie poziomu fosfatazy alkalicznej może występować w przebiegu różnych schorzeń. Wśród nich wymienia się przede wszystkim zaburzenia pracy wątroby, a w tym:
- wirusowe zapalenie wątroby,
- toksyczne uszkodzenie wątroby,
- marskość wątroby,
- nowotwór wątroby.
Podwyższona fosfataza może wiązać się także z problemami w obrębie układu kostnego. Są to między innymi:
- osteoporoza,
- złamanie kości,
- nowotwory kości.
Fosfataza alkaliczna za wysoka forum to fraza, która często jest poszukiwana w sieci. Wzrost poziomu fosfatazy może występować również w przebiegu innych problemów zdrowotnych. Może być związany z chorobami nerek, dróg żółciowych, serca oraz tarczycy.
Niska fosfataza zasadowa
Fosfataza alkaliczna obniżona również może wiązać się z występowaniem pewnych problemów zdrowotnych, dlatego wymaga konsultacji ze specjalistą. Obniżenie poziomu fosfatazy zasadowej może mieć miejsce przy następujących problemach zdrowotnych:
- choroby tarczycy,
- niedobory witamin i minerałów,
- niedożywienie,
- celiakia,
- osteoporoza.
Fosfataza w ciąży
Fizjologiczny wzrost fosfatazy alkalicznej może nastąpić podczas trwania ciąży, jednak po porodzie poziom enzymu powinien wrócić do swoich pierwotnych wartości. Jednak podwyższenie poziomu fosfatazy wraz z występowaniem nieprawidłowych wyników innych badań diagnostycznych oraz pojawieniem się typowych objawów może wiązać się z cholestazą ciężarnych. Schorzenie to może stanowić spore zagrożenie, dlatego nie warto go bagatelizować.
Fosfataza alkaliczna u dzieci
Stężenie fosfatazy alkalicznej u dzieci jest wyższe niż u osób dorosłych, co wiąże się z intensywnym rozwojem organizmu. Jest to naturalny proces, który nie wymaga podejmowania leczenia, jeśli oczywiście u dziecka nie występują żadne niepożądane objawy. Jednak nieprawidłowy poziom fosfatazy alkalicznej może wiązać się z pojawieniem się u dzieci pewnych problemów zdrowotnych. Wśród nich można wymienić na przykład krzywicę i niedobór witaminy D.
Fosfataza alkaliczna (zasadowa) – Cena badania
Fosfataza alkaliczna może być badana za darmo w ramach NFZ po uzyskaniu skierowania od lekarza. Możliwa jest również realizacja tego badania prywatnie. W tym przypadku koszt najczęściej wynosi kilkanaście złotych, w zależności od oferty wybranego laboratorium. Fosfataza alkaliczna – forum to miejsce, w którym pacjenci mogą wymienić się doświadczeniami po przebytym badaniu.
Najważniejsze informacje:
- Fosfataza alkaliczna (ALP) to enzym obecny w różnych tkankach organizmu, takich jak kości, wątroba, jelita i nerki.
- Jego główną funkcją jest katalizowanie reakcji chemicznych, w których grupy fosforanowe są usuwane z różnych cząsteczek.
- ALP występuje w dwóch głównych formach: osoczu (związane z wątrobą) i tkankach (związane z kośćmi i innymi narządami).
- Badanie poziomu fosfatazy alkalicznej jest wykorzystywane w diagnostyce medycznej do oceny funkcji wątroby, układu kostnego oraz układu pokarmowego.
- Zmiany w poziomie ALP mogą wskazywać na problemy zdrowotne, takie jak choroby wątroby, choroby kości, czy schorzenia dróg żółciowych.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Co oznacza wysoki poziom fosfatazy alkalicznej?
- Wysoki poziom fosfatazy alkalicznej (ALP) może wskazywać na różne problemy zdrowotne, takie jak choroby wątroby, choroby kości, niedrożność dróg żółciowych czy niektóre stany nowotworowe.
- Za co odpowiada fosfataza alkaliczna?
- Fosfataza alkaliczna jest enzymem występującym w różnych tkankach, takich jak kości, wątroba, jelita czy nerki. W organizmie pełni rolę w procesach metabolicznych i jest związana z funkcją kości, wątroby i dróg żółciowych.
- Jaki wynik ALP jest niepokojący?
- Zazwyczaj wynik ALP jest oceniany w kontekście innych badań oraz objawów klinicznych. Wysoki wynik ALP poza normą może sugerować problemy zdrowotne i wymaga dalszej diagnostyki.
- O czym świadczy niski poziom fosfatazy alkalicznej?
- Niski poziom fosfatazy alkalicznej jest mniej powszechny i może wskazywać na niedobory mineralne, niedoczynność przytarczyc, choroby genetyczne czy niedobory witamin.