Badanie CEA po części umożliwia wykrywanie we krwi markerów nowotworowych, co odgrywa istotną rolę w diagnostyce nowotworów, na przykład takich narządów, jak wątroba lub trzustka. Badanych markerów antygenu CEA, umożliwia analizowanie postępów w leczeniu.
Badanie CEA – co to jest?
Badanie CEA umożliwia sprawdzenie występowania we krwi antygenu CEA oraz jego poziomu. Jest to marker nowotworowy, który wchodzi w skład białek błon komórkowych. Antygen CEA nazywany jest również antygenem rakowo-płodowym, ponieważ pojawia się u człowieka w życiu płodowym, a następnie zanika. Jego dokładna rola w organizmie człowieka jest trudna do określenia.
Uważa się, że może pełnić pewne funkcje ochronne, a śladowe jego ilości pozostają w ciele człowieka przez całe jego życie. Niebezpieczną sytuacją jest bardzo wysoki marker CEA, który może świadczyć o rozwoju choroby nowotworowej, dlatego po otrzymaniu podwyższonego wyniku niezbędne jest skonsultowanie się z lekarzem, który zlecał badania.
Badanie CEA z próbki krwi
Badanie CEA oraz innych markerów nowotworowych wykonywane jest z próbki krwi i zalecane jest przez lekarza przede wszystkim w przypadku podejrzewania choroby nowotworowej. Jednak tego typu badania wykonuje się również po zdiagnozowaniu nowotworu, na przykład do kontrolowania procesu leczenia oraz sprawdzania, czy nie występują przerzuty do innych organów i tkanek.
Warto zwrócić uwagę na fakt, iż podwyższenie antygenu CEA nie oznacza od razu choroby nowotworowej, a zdecydowanie wymaga rozszerzonej diagnostyki. Bardzo istotne w tym przypadku jest wykonanie badań obrazowych, na których możliwe będzie zlokalizowanie nowotworu. Diagnoza choroby nowotworowej może być postawiona przez lekarza wyłącznie po przeanalizowaniu kompletu wyników, a w tym wyników badań obrazowych oraz wyników markerów nowotworowych z krwi.
Badanie CEA – wskazania do wykonania
Marker CEA bezpośrednio związany jest z występowaniem chorób nowotworowych, a więc jego badanie wykonuje się w przypadku podejrzenia takiego problemu zdrowotnego u pacjenta. Badanie CEA będzie pomocne podczas diagnostyki oraz w procesie leczenia nowotworu. Przydatne jest także do kontrolowania stanu zdrowia po wyleczeniu się. CEA objawy będą więc wskazaniem do wykonania tego badania.
Badanie CEA najbardziej pomocne jest podczas diagnozowania nowotworów układu pokarmowego, a głównie raka jelita grubego. Jednak podwyższone stężenie tego markera może również występować w przypadku pojawienia się choroby nowotworowej innych narządów, takich jak wątroba, trzustka, żołądek, a nawet tarczyca, piersi, czy też płuca.
Badanie CEA odgrywa niezwykle dużą rolę w leczeniu pacjentów onkologicznych, ponieważ świadczy o jego skuteczności lub braku efektów. Leczenie onkologiczne uważa się za skuteczne, jeśli podczas niego poziom markera CEA spada lub co najmniej pozostaje na tym samym poziomie. Marker CEA powinien być regularnie oznaczany u wszystkich pacjentów, którzy pokonali chorobę nowotworową. Jego niski poziom będzie świadczył o pełnym wyzdrowieniu, a przyczyną podwyższenia poziomu CEA może być wznowa choroby lub przerzuty do innych narządów.
Przebieg badania CEA
Badanie CEA jak się przygotować? To pytanie zadaje sobie wielu pacjentów, u których lekarz podejrzewa chorobę nowotworową. Badanie CEA wykonywane jest z krwi, a więc pacjent powinien udać się do laboratorium diagnostycznego w celu pobrania próbki do badań. Badanie markerów nowotworowych nie wymaga żadnego specjalnego przygotowania.
Zaleca się, aby badanie było wykonywane w godzinach porannych. Pacjent nie musi być przed nim na czczo, jednak nie poleca się spożywania zbyt obfitego posiłku. Warto natomiast zadbać o nawodnienie oraz wypić szklankę wody przed udaniem się do laboratorium. Sprawdzenie poziomu markera CEA możliwe jest również dzięki badaniu płynu z jam ciała. Nie istnieją żadne przeciwskazania do wykonania badania markerów nowotworowych, a wyniki badania przekazywane są pacjentowi dość szybko, najczęściej następnego dnia.
Norma badania CEA
Poziom markera CEA u zdrowego człowieka nie powinien być podwyższony. CEA badanie norma wynosi maksymalnie do 2,5 ng/ml. Warto zwrócić uwagę na fakt, iż marker CEA może być podwyższony u palaczy i wynosić do 5 ng/ml. Niepokój powinien wzbudzić poziom markera CEA wynoszący powyżej 10 ng/ml. Taki wynik badania może bowiem świadczyć o toczącej się w organizmie chorobie nowotworowej lub innym, poważnym schorzeniu.
Krytyczny jest poziom antygenu CEA rzędu 20 ng/ml i powyżej. Tak wysoki wynik może być związany z występowaniem zaawansowanej choroby nowotworowej oraz zmian złośliwych. Wykonując badanie CEA, należy mieć na uwadze, że każde laboratorium diagnostyczne może mieć inne wartości referencyjne. Dlatego wynik badania każdorazowo powinien być przeanalizowany przez lekarza, który je zlecał.
Nawet w przypadku podwyższonego markera CEA należy zachować spokój, ponieważ nie zawsze wynik świadczy o rozwoju choroby nowotworowej. Co więcej, tocząca się choroba nowotworowa może nie mieć odzwierciedlenia w wynikach badań, które mogą być prawidłowe.
Wysokie stężenie antygenu CEA
Znacząco podwyższony marker CEA zazwyczaj świadczy o rozwoju choroby nowotworowej w obrębie układu pokarmowego, lecz nie tylko. Badanie CEA ma największą wykrywalność właśnie nowotworów układu pokarmowego, jednak inne rodzaje również mogą być wykryte dzięki temu badaniu. Dotyczy to między innymi nowotworów wątroby i trzustki, a także tarczycy, żołądka lub piersi. Wynik badania może wskazywać zarówno początkowe stadium choroby nowotworowej, jak i bardziej zaawansowany stan.
Poziom markera CEA przewyższający 25 ng/ml aż w 95% świadczy o rozwoju choroby nowotworowej, która może być już w zaawansowanym stadium lub przebiegać ze zmianami złośliwymi. Natomiast niższe stężenie markera CEA, określane jako poziom pomiędzy 5 a 20 ng/ml, może wiązać się z występowaniem innych niż nowotwory problemów zdrowotnych.
Wśród nich można wskazać między innymi następujące:
- zapalenie trzustki,
- zapalenie wątroby,
- marskość wątroby,
- choroby nerek,
- choroba Leśniowskiego-Crohna,
- choroby płuc.
Marker CEA może być podwyższony również u kobiet w trakcie ciąży.
Cena badania CEA. Ile kosztuje?
Wielu pacjentów zastanawia się, jaki jest koszt wykonania badania CEA. CEA badanie cena wynosi od 25 do 65 złotych i zależy od oferty wybranego laboratorium oraz miasta. W przypadku posiadania skierowania od lekarza na badanie CEA możliwe jest wykonanie go bezpłatnie w ramach NFZ.
Najważniejsze informacje:
- Badanie CEA jest stosowane głównie w diagnostyce raka jelita grubego oraz do monitorowania postępu terapii u pacjentów z tym typem nowotworu. Jest to jeden z wielu markerów nowotworowych, które mogą być badane we krwi pacjenta.
- W celu przeprowadzenia badania CEA, pacjentowi pobiera się próbkę krwi, która jest następnie analizowana w laboratorium. Wynik badania wskazuje poziom antygenu CEA w krwi pacjenta. Wartości odniesienia dla CEA w normie wynoszą poniżej 5 ng/ml.
- Wzrost poziomu CEA we krwi nie jest specyficznym wskaźnikiem raka jelita grubego i może występować również w innych stanach chorobowych, takich jak choroby zapalne jelit, choroby wątroby, trzustki czy płuca.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Co to jest za badanie CEA?
- Badanie CEA odnosi się do pomiaru poziomu antygenu rakowego jelita grubego (CEA - Carcinoembryonic Antigen). Antygen CEA jest białkiem obecnym w organizmach zdrowych, ale jego poziom może wzrosnąć w przypadku niektórych chorób, w szczególności raka jelita grubego.
- Czy podwyższone CEA świadczy o nowotworze?
- Podwyższone stężenie CEA (Carcinoembryonic Antigen) we krwi nie jest specyficznym wskaźnikiem raka jelita grubego ani żadnego innego nowotworu. Chociaż podwyższony poziom CEA może sugerować obecność nowotworu, może również wystąpić w innych stanach chorobowych oraz u osób zdrowych.
- Co wykrywa badanie CEA?
- Wzrost poziomu CEA może występować w przypadku różnych typów nowotworów, takich jak rak jelita grubego, rak trzustki, rak płuca, rak sutka oraz inne. Ponadto, stany zapalne jelit, choroby wątroby, palenie tytoniu i niektóre inne czynniki mogą również wpływać na poziom CEA.
- Jakie CEA przy nowotworze?
- Poziom CEA (Carcinoembryonic Antigen) w przypadku nowotworów może się różnić w zależności od typu nowotworu, stadium choroby oraz indywidualnych czynników pacjenta. Nie ma jednoznacznie ustalonego jednostkowego poziomu CEA, który jednoznacznie potwierdza obecność nowotworu.