Kalcytonina jest hormonem peptydowym produkowanym przez komórki C-komórkowe tarczycy. Jest ona zaangażowana głównie w regulację metabolizmu wapnia i fosforu w organizmie. Jakie są normy tego hormonu w naszym organizmie i jak wygląda badanie poziomu kalcytoniny?
Kalcytonina – działanie. Co robi?
Wiodącym zadaniem kalcytoniny jest zahamowanie uwalniania wapnia z kości. Hormon ten ma wpływ na osteoklasty, które są komórkami odpowiedzialnymi za rozkładanie kości i uwalnianie wapnia do krwi. Kalcytonina hamuje aktywność osteoklastów, co ogranicza uwalnianie wapnia z kości, dzięki czemu pozostają one zdrowe i mocne.
Dodatkowo, kalcytonina zwiększa wydalanie wapnia przez nerki. Działa na kanaliki nerkowe, które odpowiadają za reabsorbcję wapnia z moczu z powrotem do krwi.
W rezultacie działania kalcytoniny, poziom wapnia we krwi jest utrzymywany na odpowiednim poziomie, a nadmiar wapnia usuwany z organizmu. Omawiany hormon działa przeciwnie do parathormonu (PTH), który zwiększa poziom wapnia we krwi poprzez stymulację uwalniania wapnia z kości i zwiększanie reabsorpcji wapnia przez nerki.
Kalcytonina – norma i wskazania do badania
Poprawne wartości dla kalcytoniny zawartej w organizmie są niskie i wynoszą zazwyczaj mniej niż 10 pg/mL (pikogramy na mililitr). Badanie tego hormonu zleca się w następujących przypadkach:
- Badanie kalcytoniny jest podstawowym testem stosowanym do wykrywania i potwierdzania obecności raka rdzeniastego tarczycy. Podwyższony poziom kalcytoniny może wskazywać na obecność nowotworu.
- Badanie kalcytoniny może być wykonywane u pacjentów z guzami tarczycy.
- Badanie poziomu hormonu jest konieczne po usunięciu tarczycy. Wykorzystuje się je do monitorowania skuteczności leczenia, oceny nawrotu choroby lub wczesnego wykrywania przerzutów.
Kalcytonina w Hashimoto
Kalcytonina w Hashimoto nie odgrywa większego znaczenia. Wysoki poziom kalcytoniny w przypadku choroby Hashimoto może wskazywać na inne współistniejące problemy. Podobnie w czasie gdy występuje niedobór kalcytoniny skutki są niezauważalne.
W jaki sposób sprawdzany jest poziom tego hormonu?
Poziom hormonu odpowiedzialnego za nasze kości sprawdzany jest przez badanie próbki krwi pobranej z żyły. Próbka krwi pacjenta jest inkubowana z przeciwciałami, które wiążą się z kalcytoniną. Następnie mierzy się ilość kompleksu antygen-przeciwciało, co pozwala na określenie poziomu kalcytoniny w próbce.
Druga metoda immunochromatograficzna jest szybką metodą, często stosowaną jako test przesiewowy. Polega na aplikacji kropli krwi na pasek testowy zawierający przeciwciała specyficzne dla kalcytoniny. Jeśli w próbce występuje kalcytonina, następuje reakcja immunologiczna, która jest widoczna jako linia na pasku testowym.
Hormon kalcytoniny pozyskiwany od zwierząt ma dla ludzi działanie terapeutyczne i jest on podawany m.in. pacjentom, którzy cierpią na przewlekłe choroby, w wyniku których dochodzi do utraty kośćca. Leczenie hormonalne jest wskazane np. w przypadku osteoporozy.
Najważniejsze informacje:
- Kalcytonina to hormon peptydowy produkowany przez komórki tarczycy, zwane komórkami C. Odpowiada za regulację poziomu wapnia we krwi poprzez działanie przeciwstawne do parathormonu (PTH), który jest produkowany przez przytarczyce.
- W rezultacie działania kalcytoniny, stężenie wapnia we krwi jest utrzymywany na odpowiednim poziomie, a nadmiar wapnia jest usuwany z organizmu.
- Wysoki poziom kalcytoniny niekoniecznie wiąże się z objawami klinicznymi, ale może być wykrywany podczas badań diagnostycznych lub badań przesiewowych.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Za co odpowiada kalcytonina?
- Główne funkcje kalcytoniny to hamowanie uwalniania wapnia z kości, zwiększanie wydalania wapnia przez nerki. Kalcytonina wpływa na nerki, pobudzając wydalanie wapnia z organizmu przez mocz. Działa głównie na kanaliki nerkowe, które są odpowiedzialne za reabsorpcję wapnia z moczu z powrotem do krwi.
- Co oznacza wysoki poziom kalcytoniny?
- Wysoki poziom kalcytoniny we krwi może wskazywać na różne stany patologiczne organizmu w tym raka rdzeniastego traczycy lub hiperkalcytonemię rodzinną. czyli rzadkie dziedziczne zaburzenie, w którym występuje mutacja w genach odpowiedzialnych za receptor kalcytoniny lub białko transportujące wapń w nerkach.
- Po co robi się badanie kalcytoniny?
- Badanie poziomu kalcytoniny jest wykorzystywane w celu oceny funkcji tarczycy oraz diagnozowania niektórych stanów zdrowotnych.
- Co powoduje niedobór kalcytoniny?
- W rzadkich przypadkach, w których występuje niedobór kalcytoniny, może to wynikać z usunięcia lub uszkodzenia tarczycy chirurgicznie lub poprzez napromieniowanie. Niedobór kalcytoniny sam w sobie nie powoduje wyraźnych objawów lub powikłań.