Hemoglobina glikowana (HbA1C) jest wskaźnikiem ułatwiającym diagnozowanie cukrzycy, a także kontrolowanie jej przebiegu oraz postępów leczenia. Dlatego u wielu pacjentów jest to dość istotne badanie diagnostyczne.
Czym jest hemoglobina glikowana (HbA1C)?
Hemoglobina glikowana (HbA1C) co to jest? Jest to parametr wskazujący poziom zmienionej hemoglobiny w stosunku do jej normalnego poziomu. Dlatego bywa tak przydatny w diagnostyce cukrzycy oraz leczeniu tego schorzenia. Hemoglobinę glikowaną inaczej określa się również jako HbA1c.
Badanie to powinno być regularnie wykonywane u cukrzyków, co najmniej raz w roku, jednak może być realizowane nawet częściej, zgodnie z zaleceniami lekarskimi.
Wzrost stężenia hemoglobiny glikowanej odnotowuje się w przypadku podwyższonego poziomu glukozy we krwi. Diagnostyka jest możliwa z uwagi na fakt, iż resztki cukrowe kumulują się w czerwonych krwinkach, co jest widoczne w wynikach badań.
Badanie hemoglobiny glikowanej
Hemoglobina glikowana (HbA1C) badanie ma dość duże znaczenie diagnostyczne przede wszystkim u cukrzyków oraz osób, u których podejrzewa się to schorzenie. W celu oznaczenia poziomu HbA1c pacjentowi pobierana jest krew ze zgięcia łokciowego.
Pacjent powinien stawić się na badanie na czczo, czyli powstrzymać się od spożywania posiłków co najmniej osiem godzin przed wizytą w laboratorium. Najlepiej wykonywać je w godzinach porannych. Na wynik badania nie czeka się długo, najczęściej dostępny jest już następnego dnia.
Hemoglobina glikowana wyniki umożliwiają lekarzowi analizę gospodarki węglowodanowej pacjenta w ciągu kilku, kilkunastu ostatnich tygodni. Szacuje się, iż jest to od 6 do 10 tygodni. Stosunkowo długi okres analizy sprawia, że lekarz może stwierdzić, czy leczenie cukrzycy przebiega prawidłowo, a pacjent stosuje się do wszystkich zaleceń.
Hemoglobina glikowana (HbA1C) – norma
Hemoglobina glikowana (HbA1C) u zdrowego człowieka powinna wynosić mniej niż 6,5% całkowitego poziomu hemoglobiny u danej osoby i nie powinien przekraczać poziomu 7%. Jednak podczas analizowania wyników hemoglobiny glikowanej należy kierować się wartościami referencyjnymi wskazanymi przez laboratorium, w którym wykonuje się badanie.
Podwyższony poziom hemoglobiny glikowanej najczęściej świadczy o zaburzeniach gospodarki węglowodanowej u pacjenta, które miały miejsce w ciągu ostatnich kilku lub kilkunastu tygodni.
Wysoki poziom HbA1c może świadczyć o występowaniu nieleczonej cukrzycy oraz wiązać się z pojawieniem się szeregu powikłań. Hemoglobina glikowana jak obniżyć? Przede wszystkim istotne jest wdrożenie skutecznego leczenia przez lekarza.
Zmiana poziomu hemoglobiny glikowanej może wynikać z występowania u pacjenta innych schorzeń oraz problemów zdrowotnych. Może występować także w ciąży oraz podczas połogu, dlatego tak istotne jest wykonywanie regularnych badań, jeśli zostały zlecone przez lekarza. Badanie można zrealizować bezpłatnie po uzyskaniu skierowania. Natomiast prywatnie koszt jego wykonania wynosi ok. 30 zł.
Cel badania hemoglobiny glikowanej
Badanie hemoglobiny glikowanej ma szczególne znaczenie diagnostyczne przede wszystkim w grupie pacjentów narażonych na cukrzycę oraz zmagających się z tym schorzeniem. Im szybciej zdiagnozowana będzie cukrzyca, tym szybciej można będzie wdrożyć odpowiednie leczenie oraz zmniejszyć ryzyko powikłań. Cukrzyca jest poważną chorobą, która może powodować poważne problemy zdrowotne, włączając trwałą niepełnosprawność, a nawet przedwczesny zgon. Wśród jej powikłań można wskazać między innymi następujące:
- choroby naczyń obwodowych,
- uszkodzenie nerek,
- udar,
- zawał serca,
- retinopatia cukrzycowa,
- zaćma.
Zaburzony wynik hemoglobiny glikowanej
Wynik hemoglobiny glikowanej może być z różnych powodów zaburzony, co wiąże się między innymi z występowaniem pewnych stanów fizjologicznych. Hemoglobina glikowana (HbA1C) poniżej normy może występować w pierwszej połowie ciąży. Natomiast w drugiej połowie ciąży jej stężenie może być podwyższone.
Nieprawidłowy poziom hemoglobiny glikowanej u pacjenta może wiązać się także z występowaniem innych problemów zdrowotnych. Wśród nich można wskazać między innymi niewydolność nerek, a także chorobę alkoholową. Taki stan rzeczy może wynikać również ze stosowania niektórych leków, na przykład salicylanów. Poziom HbA1c może ulec zmianie po krwotokach oraz przetoczeniach krwi.
Najważniejsze informacje:
- Hemoglobina glikowana (HbA1C) to wskaźnik poziomu cukru we krwi w ciągu ostatnich 2-3 miesięcy. Jest mierzone w celu monitorowania kontroli glikemii u osób z cukrzycą, odzwierciedlając średni poziom glukozy we krwi w tym okresie.
- Prawidłowy poziom hemoglobiny glikowanej u pacjenta powinien wynosić mniej niż 6,5% całkowitego poziomu hemoglobiny u danej osoby i nie powinien przekraczać poziomu 7%.
- Podwyższony poziom hemoglobiny glikowanej najczęściej świadczy o zaburzeniach gospodarki węglowodanowej u pacjenta, które miały miejsce w ciągu ostatnich kilku lub kilkunastu tygodni.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- O czym świadczy podwyższony poziom hemoglobiny glikowanej?
- Podwyższony poziom hemoglobiny glikowanej wskazuje na niewłaściwą kontrolę poziomu glukozy we krwi przez dłuższy czas. Jest to szczególnie istotne w przypadku osób z cukrzycą, ponieważ oznacza, że poziom cukru krwi był zbyt wysoki przez długi okres czasu.
- Jaki poziom hemoglobiny glikowanej jest niebezpieczny?
- Poziom hemoglobiny glikowanej powyżej 6,5% może sugerować cukrzycę. Wartości między 5,7% a 6,4% są uważane za stan przedcukrzycowy (prediabetes).
- Co wskazuje hemoglobina glikowana?
- Hemoglobina glikowana wskazuje na kontrolę glikemii w ciągu ostatnich 2-3 miesięcy. Wyższa wartość oznacza, że poziom glukozy we krwi był podwyższony przez ten okres, co może zwiększać ryzyko powikłań cukrzycowych.
- Jaki powinien być poziom hemoglobiny glikowanej?
- W przypadku osób z cukrzycą, poziom hemoglobiny glikowanej (HbA1C) poniżej 7% jest często docelowym celem, choć indywidualne cele mogą się różnić w zależności od wieku, stanu zdrowia i innych czynników. Dla osób bez cukrzycy, zdrowy poziom HbA1C mieści się zwykle w przedziale 4-5,6%.
