Badanie amylazy w moczu i surowicy
Badania

Badanie amylazy w moczu i surowicy

Amylaza w moczu i surowicy to enzym wytwarzany w organizmie człowieka, który można oznaczać zarówno we krwi, jak i w moczu. Wysokość amylazy stanowi informację na temat stanu wątroby i trzustki, a także ślinianek, mięśni, leukocytów oraz innych istotnych dla funkcjonowania organizmu narządów i tkanek. Nieprawidłowy wynik amylazy może świadczyć o rozwijających się chorobach, takich jak nowotwór trzustki, jajników lub tarczycy. Wyniki przeprowadzonego badania ułatwiają lekarzom postawienie trafnej diagnozy oraz wdrożenie skutecznego leczenia. Zobacz czym jest badanie amylazy w moczu i surowicy!

Co to jest amylaza?

Amylaza należy do najważniejszych enzymów wytwarzanych przez ludzki organizm. Produkowana jest przede wszystkim w trzustce, ale także w wątrobie, śliniankach, mięśniach oraz leukocytach. Głównym zadaniem amylazy jest rozkładanie cukrów złożonych, takich jak skrobia i glikogen, do cukrów prostych. Amylaza wytwarzana jest w procesie trawienia, a jej produkcja rozpoczyna się od momentu włożenia pokarmu do ust.

Badanie amylazy wykonywane jest w przypadku podejrzewania nieprawidłowej pracy wątroby, trzustki oraz nerek, co może się objawiać między innymi bólami w nadbrzuszu. Amylaza w surowicy wzrasta tak samo, jak amylaza w moczu, dlatego możliwe jest wykonanie jednego z tych badań. Jednak uważa się, że pobranie próbki moczu, jest łatwiejsze. Amylaza w moczu podwyższona a we krwi w normie to sytuacja, w której wymagana jest dodatkowa diagnostyka.

Badanie amylazy

Oznaczenie amylazy wykonuje się w celu sprawdzenia funkcjonowania poszczególnych narządów oraz komórek, które wytwarzają ten enzym. Badanie amylazy zalecane jest również pacjentom, u których podejrzewa się problemy z wątrobą. Mogą się one objawiać wzdęciami oraz uczuciem ciężkości w nadbrzuszu, a także problemami z trawieniem oraz krwotokami z nosa. Poziom amylazy powinno się sprawdzić także u pacjentów, u których podejrzewa się nieprawidłową pracę ślinianek. Taki stan rzeczy może się objawiać między innymi obrzękiem lub suchością w ustach.

Określenie poziomu amylazy jest przydatne w leczeniu osób zmagających się ze schorzeniami trzustki, takimi jak ostre lub przewlekłe zapalenie trzustki. Mogą się one objawiać silnymi dolegliwościami bólowymi w nadbrzuszu, a także przyspieszeniem pracy serca, wymiotami oraz gorączką.

Badanie amylazy w moczu

Oznaczenie poziomu amylazy możliwe jest zarówno z próbki krwi, jak i próbki moczu. Do pobrania próbki moczu w celu badania amylazy nie trzeba się w żaden sposób wcześniej przygotowywać. Jednak najlepiej pobrać mocz poranny, bezpośrednio po nocnym odpoczynku. Warto przed pobraniem próbki zadbać o dokładne umycie organów płciowych, a sama próbka powinna trafić do sterylnego pojemnika. Należy zachować szczególną ostrożność podczas pobierania moczu, aby nie zanieczyścić próbki. Próbkę moczu powinno się jak najszybciej dostarczyć do laboratorium, najlepiej w ciągu godziny.

Badanie amylazy w moczu – cena. Ile kosztuje?

W niektórych przypadkach przed badaniem może być konieczne odstawienie stosowanych leków, jednak powinno to wynikać z zalecenia lekarza. Zalecenie to dotyczy na przykład leków moczopędnych oraz środków antykoncepcyjnych. Wielu pacjentów zastanawia się, jaki jest koszt wykonania badania amylazy. Badanie jest wykonywane za darmo, jeśli pacjent otrzyma od lekarza stosowne skierowanie. Natomiast koszt wykonania badania prywatnie wynosi od 7 do 10 zł, w zależności od wybranego laboratorium.

Badanie amylazy w surowicy

Poziom amylazy można sprawdzić również w badaniu krwi, które można wykonać w dowolnie wybranym punkcie pobrań. Pacjent powinien wykonywać badanie na czczo, a więc musi powstrzymać się od jedzenia przez co najmniej osiem godzin poprzedzających badanie. Może jednak pić niewielkie ilości wody. Do wykonania badania najczęściej pobierana jest krew żylna w niewielkiej ilości.

Badanie amylazy w surowicy – cena. Ile kosztuje?

Oznaczenie poziomu amylazy w surowicy kosztuje ok. 10 zł. Możliwe jest wykonanie badania za darmo w ramach NFZ, po uprzednim otrzymaniu skierowania od lekarza. W przypadku występowania dolegliwości bólowych diagnostyka może być rozszerzona również o inne badania, jednak każdorazowo decyduje o nich lekarz. Może to być na przykład USG jamy brzusznej.

Normy amylazy w moczu i surowicy

Norma amylazy w moczu to <650 U/l. Natomiast norma amylazy w surowicy kształtuje się od 25 do 125 U/l. Wyniki amylazy w moczu oraz surowicy nie zawsze są prawidłowe, mogą być zarówno podwyższone, jak i obniżone. Podwyższona amylaza przyczyny mogą być dość zróżnicowane, jednak najczęściej wyższy poziom tego enzymu spowodowany jest niektórymi stanami zdrowotnymi oraz schorzeniami. Nawet lekko podwyższona amylaza we krwi może być objawem niektórych schorzeń. Wśród nich można wskazać następujące:

  • kamica żółciowa,
  • zapalenie pęcherzyka żółciowego,
  • zapalenie otrzewnej,
  • zapalenie trzustki,
  • niedrożność jelit,
  • kwasica ketonowa,
  • pęknięcie wrzodów,
  • ciąża pozamaciczna,
  • choroba nowotworowa.

Zbyt niski poziom amylazy również może wynikać z występowania pewnych problemów zdrowotnych. Wśród nich wymienia się między innymi schorzenia wątroby i nerek, a także stosowanie niektórych leków.

Najważniejsze informacje:

  • Amylaza jest enzymem odpowiedzialnym za rozkład skrobi i niektórych innych węglowodanów w organizmach. Występuje zarówno u ludzi, jak i w wielu innych organizmach, takich jak rośliny, bakterie czy zwierzęta.
  • Badanie poziomu amylazy we krwi może pomóc w diagnozowaniu i monitorowaniu chorób trzustki, takich jak zapalenie trzustki. W przypadku zapalenia trzustki, amylaza zostaje uwolniona z uszkodzonej trzustki do krwiobiegu, co powoduje wzrost jej poziomu we krwi.
  • Badanie poziomu amylazy w moczu również może być stosowane w diagnostyce chorób trzustki, zwłaszcza w przypadku podejrzenia kamicy trzustkowej. Kamica trzustkowa może prowadzić do zablokowania przewodu trzustkowego, co powoduje wzrost poziomu amylazy we krwi i jednocześnie jej wydalanie z moczem.
  • Wysoka amylaza w moczu - forum może więc wskazywać na problemy z trzustką.

FAQ - Najczęsciej zadawane pytania

Jaki wynik amylazy jest niepokojący?
Jeśli chodzi o amylazę w surowicy, wyraźne przekroczenie normy referencyjnej (które zwykle wynosi około 25-125 U/L) może sugerować występowanie stanów zapalnych trzustki, takich jak ostre zapalenie trzustki lub przewlekłe zapalenie trzustki.
O czym świadczy podwyższony poziom amylazy w moczu?
Podwyższony poziom amylazy w moczu może wskazywać na różne schorzenia i problemy zdrowotne, zwłaszcza związane z trzustką.
Co powoduje wzrost amylazy?
Najczęstszą przyczyną wzrostu amylazy jest choroba trzustki, takie jak ostre lub przewlekłe zapalenie trzustki, nowotwory trzustki, torbiele trzustki czy kamica trzustkowa. Uszkodzenie lub blokowanie przewodów trzustkowych może prowadzić do uwolnienia amylazy z trzustki do krwiobiegu.
Ile powinna wynosić amylaza?
Amylaza w surowicy u osób dorosłych 25-125 U/L, w moczu: 250 U/dobę.