Urobilinogen w moczu to barwnik żółciowy, który jest produktem przemiany materii bilirubiny. Urobilinogen w moczu jest przyczyną charakterystycznego koloru tego płynu organicznego. Bezbarwny urobilinogen zamienia się w ciemną urobilinę w czasie kontaktu z tlenem i jest wydalany z moczem.
Aby ustalić stężenie tego pigmentu, przeprowadzane są ogólne badania moczu. Zazwyczaj jest on zawarty w bardzo małych stężeniach i nie jest wykrywany w badaniu. Niestety, każde podwyższony urobilinogen w moczu może być sygnałem, że organizm toczy choroba narządów wewnętrznych.
Dlaczego wzrasta poziom urobilinogenu w moczu?
Tworzenie D-urobilinogenu zachodzi w jelicie podczas rozpadu barwnika żółciowego (bilirubiny). Wzrost urobiliny w moczu jest ważnym wskaźnikiem wysokiego stężenia bilirubiny we krwi i wskazuje potencjalnie na:
- choroby jelit – zapalenie jelit, zapalenie jelita grubego, zaparcia
- choroby wątroby
- żółtaczkę hemolityczna, która rozwija się w wyniku hemolizy czyli zniszczenia czerwonych krwinek wewnątrz naczyń.
Urobilinogen w moczu 3.2 umol/l to wartość zwykle uznawana za wartość prawidłową. Niemniej jednak, wynik badania należy interpretować w kontekście innych wyników badań laboratoryjnych oraz informacji o stanie zdrowia pacjenta, ponieważ urobilinogen w moczu może być zmieniony w przypadku różnych chorób lub stanów patologicznych.
Urobilinogen w moczu – normy
Podczas podstawowej, ogólnej analizy moczu określa się ilość urobilinogenu oraz bilirubiny w stanie przechodzenia jednej substancji w drugą. Pod wpływem enzymów trawiennych urobilinogen jest utleniany i ponownie wchłaniany, który wraz z krwią dostaje się do nerek, po czym jest wydalany z moczem. Urobilinogen w moczu — co oznacza? Urobilinogen w moczu w dużych stężeniach może wskazywać na obecność poważnych chorób.
Urobilinogen w moczu w normie oznacza jego obecność od 0 do 4 mg na dl, czyli na decylitr, stanowiący jedną dziesiątą litra – 100 ml. Standardowe paskowe testy wykrywają urobilinogen od poziomu urobilinogen w moczu 0.2 e.u. dl (czasami spotyka się oznaczenie urobilinogen w moczu 2 mg/dl). Prawidłowy pozom oscyluje w granicach urobilinogen w moczu 1.0 eu/dl. Wyższe stężenia urobilinogenu są powodem do kontaktu z lekarzem.
Podwyższony urobilinogen w moczu
Najczęściej znaczny wzrost zawartości UBG związany jest z ostrymi i przewlekłymi chorobami wątroby. Ten:
- zapalenie wątroby
- marskość
- zakrzepica żył wątrobowych
- nowotwór złośliwy wątroby
Zwiększona zawartość urobilinogenu w moczu wskazuje również na:
- zablokowanie dróg żółciowych
- choroby przewodu pokarmowego, zapalenie jelit, zmiany w jelitach
- zatrucie chemikaliami, truciznami, narkotykami, alkoholem, metalami ciężkimi
- niewydolność serca
- zawał mięśnia sercowego
- zniszczenie czerwonych krwinek przy obecności niedokrwistości hemolitycznej
- niedrożność jelit
Czasami wzrost stężenia tego pigmentu jest reakcją organizmu na wprowadzenie ciał obcych do organizmu takich jak protezy, zastawki a nawet kolczyki. Niewielki wzrost UBG, jak również innych ogólnych parametrów klinicznych, jest możliwy u kobiet po menopauzie.
Poziom urobilinogenu dla dzieci i kobiety w ciąży
U kobiet w ciąży wahania poziomu urobilinogenu można zaobserwować przez cały okres brzemienności. Należy jednak dokładnie monitorować stężenie innych składników moczu.
U dzieci w pierwszych dniach życia obserwuje się wzrost poziomu tego pigmentu równolegle z żółtaczką fizjologiczną. Wskaźniki wracają do normy po ustąpieniu objawów żółtaczki u noworodka.
Wskazania do badania UBG
Badanie zawartości urobilinogenu przeprowadza się w ramach ogólnego badania moczu. Szczególną uwagę zwraca się na ten wskaźnik, jeśli pacjent ma takie objawy, jak:
- zaburzenia oddawania moczu, uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza, częste parcia, które mogą być fałszywymi sygnałami, nietrzymanie moczu
- ból, pieczenie, swędzenie podczas oddawania moczu
- ciemnienie kału
- kłujące i opasające bóle brzucha i dolnej części pleców
- zmiany koloru, zapachu, i konsystencji w moczu
- zażółcenie skóry i błon śluzowych
- wzdęcia
- uporczywy świąd skóry
- gorycz w ustach
- wyraźne, długotrwałe uczucie słabości
Przygotowanie do analizy i pobrania moczu
Po to, aby uzyskać wiarygodne wyniki analizy, należy odpowiednio się do niej przygotować i zebrać materiał. Kluczowe zalecenia:
- 24 godziny przed planowanym badaniem zaprzestać spożywania pokarmów, które mają właściwości barwiące takie, jak buraki, marchew, rabarbar, szparagi, jeżyny
- na jeden dzień wykluczyć z diety tłuste i pikantne potrawy, przyprawy, marynaty, napoje zawierające alkohol
- ograniczyć aktywność fizyczną
- na kilka dni przed przyjęciem biomateriału należy odstawić leki
Do analizy potrzebny jest mocz zebrany rano, po przebudzeniu, przed jedzeniem. Przed oddaniem moczu należy przeprowadzić czynności higieniczne w czasie, których nie zaleca się stosowania detergentów.
Aby zapobiec przedostawaniu się do moczu fragmentów śluzu nagromadzonego przez noc w cewce moczowej, należy rozpocząć oddawanie moczu, kierując strumień do toalety. Następnie należy wziąć sterylny pojemnik i kontynuować proces opróżniania pęcherza. Konieczne jest jak najszybsze dostarczenie moczu do analizy, optymalnie w ciągu godziny po pobraniu.
Jak obniżyć urobilinogen w moczu?
W przypadku, gdy urobilinogen w moczu występuje w podwyższonym stężeniu pacjentom przepisuje się dodatkowe środki diagnostyczne w celu ustalenia dokładnej przyczyny zaburzenia, w tym:
- badanie krwi w celu określenia stosunku komórek krwi
- chemia krwi
- USG nerek i wątroby
- badania wątroby i dróg żółciowych
- biopsja wątroby z podejrzeniem nowotworów złośliwych w tkankach narządu.
Na podstawie uzyskanych wyników zalecany jest przebieg terapii, który może obejmować:
- Korekta diety, która zawsze jest niezbędna przy poważnych chorobach wątroby i przewodu pokarmowego. Przewiduje ona odrzucenie alkoholu, tłustych i smażonych potraw, wędzonych mięs, słonych dań, ciastek. Zaleca się picie większej ilości czystej wody w ciągu dnia. Dozwolone pokarmy to chudy drób, produkty mleczne, owoce i zielone warzywa.
- Przyjmowanie leków na wątrobę. Jeśli narząd ten uległ zmianom patologicznym, przepisuje się hepatoprotektory w celu ochrony wątroby przed działaniem substancji toksycznych. W chorobach o charakterze wirusowym takich, jak zapalenie wątroby konieczne jest przyjmowanie leków przeciwwirusowych.
- Przyjmowanie środków żółciopędnych w celu stymulacji produkcji żółci.
- Stosowanie środków antyseptycznych, a także środków do uzupełniania ubytków płynów ustrojowych. Leki te są niezbędne w przypadku zatrucia.
- Przyjmowanie leków przeciwbakteryjnych, co oznacza normalizację mikroflory jelitowej i stymulację funkcji trawiennych. Leki te są zazwyczaj przepisywane na problemy z przewodem pokarmowym.
Jeśli pacjent ma kamienie, które blokują drogi żółciowe, przeprowadza się interwencję chirurgiczną w celu usunięcia takich formacji.
Najważniejsze informacje:
- Urobilinogen to związek, który jest wynikiem przekształcenia bilirubiny.
- Prawidłowa ilość urobilinogenu w moczu to 0-4 mg/dl.
Podwyższony poziom może być sygnałem świadczącym o wirusowym zapaleniu wątroby, marskości, zatruciach lub żółtaczce. - Poziom urobilinogenu oznacza się podczas ogólnego badania moczu, ze środkowego strumienia.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Jaka jest norma urobilinogenu w moczu?
- Normalnie w moczu osoby zdrowej urobilinogen występuje w śladowych ilościach - jego wydalanie z moczem na dobę nie przekracza 10 μmol (6 mg).
- Co to jest urobilinogen normalny?
- Substancja ta jest pochodną bilirubiny, która normalnie jest wydalana z moczem i kałem. Jeśli więcej urobilinogenu jest wydalane z moczem, ten stan nazywa się urobilinogenuria.
- Co oznacza podwyższony urobilinogen w moczu?
- Podwyższony poziom urobilinogenu w moczu może wskazywać na problemy związane z układem żółciowym lub związanymi z wątrobą chorobami. Przyczyny podwyższonego urobilinogenu w moczu mogą obejmować choroby wątroby, Choroby dróg żółciowych, takie jak zapalenie dróg żółciowych, kamica żółciowa, rak dróg żółciowych, zwężenie dróg żółciowych.
- Kiedy urobilinogen w moczu?
- Urobilinogen w moczu może się pojawić w wyniku różnych przyczyn, takich jak choroby wątroby, choroby dróg żółciowych, zakażenia bakteryjne w układzie moczowym, hemoliza (rozpad erytrocytów) lub stosowanie niektórych leków.
- Za co odpowiada urobilinogen?
- Urobilinogen pełni ważną rolę w procesie usuwania bilirubiny, czyli substancji powstającej w wyniku rozpadu hemoglobiny. Bilirubina jest przetwarzana w wątrobie i wydalana z organizmu z żółcią. Jeśli proces ten jest zaburzony, np. w przypadku chorób wątroby lub chorób dróg żółciowych, poziom urobilinogenu w moczu może ulec zmianie.