Ferrytyna

Ferrytyna wskazuje wysokość zapasów żelaza w organizmie człowieka, dlatego odgrywa dość istotną rolę w diagnostyce. Dzięki oznaczeniu poziomu ferrytyny możliwe jest stwierdzenie anemii.

Co to jest ferrytyna?

Jest to białko, które pełni funkcję magazynów żelaza w organizmie człowieka. Dzięki oznaczeniu poziomu tego białka możliwe jest określenie zapasów żelaza, które jest tak istotne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Żelazo wspiera odporność organizmu, a także wspomaga pracę wielu narządów i układów.

Wspiera proces tworzenia się czerwonych krwinek, a także wpływa na pracę mięśni i wielu enzymów. Białko magazynujące żelazo znajduje się głównie w wątrobie, ale także w szpiku kostnym i śledzionie. Oznaczenie poziomu ferrytyny jest dużo bardziej miarodajne niż badanie samego żelaza.

Kiedy badać poziom białka?

Ferrytyna najczęściej badana jest po uzyskaniu nieprawidłowych wyników morfologii, które mogą sugerować niedokrwistość. Poziom tego białka oznacza się w następujących sytuacjach:

• obniżona hemoglobina,
• obniżony hematokryt,
• mikrocytoza.

Badanie ferrytyny warto wykonywać wraz z badaniem transferyny, a także badaniem zdolności organizmu do wiązania żelaza. Jest ono przydatne także w przypadku podejrzewania u pacjenta nadmiaru żelaza, czyli hemochromatozy.

Przebieg badania ferrytyny

Badanie ferrytyny wykonywane jest z próbki krwi. Pacjent powinien stawić się na nie na czczo w godzinach porannych. Warto przed badaniem skonsultować z lekarzem przyjmowane leki, ponieważ niektóre z nich mogą fałszować wyniki. Na nieprawidłowy wynik badania może mieć wpływ także nieprzespana noc, intensywny wysiłek fizyczny oraz infekcja. Na wynik ferrytyny nie czeka się długo, najczęściej dostępny jest już następnego dnia po wizycie w laboratorium.

Ferrytyna: normy

Poziom ferrytyny we krwi zależny może być od płci oraz wieku pacjenta. Normy dla tego badania w zależności od płci kształtują się następująco:

• 10-200 μg/l dla kobiet,
• 15-400 μg/l dla mężczyzn.

Wynik ferrytyny powinien być analizowany przez lekarza, który zlecał badanie, ponieważ wartości referencyjne dla tego badania mogą się różnić pomiędzy poszczególnymi laboratoriami.

Niska ferrytyna

Ferrytyna poniżej normy oznacza niedobór żelaza i może sugerować występowanie niedokrwistości. Niedokrwistość z niedoboru żelaza może mieć różne przyczyny. Wśród nich można wskazać stosowanie nieprawidłowej diety, krwawienia z przewodu pokarmowego, a także występowanie długich i obfitych miesiączek. Niedokrwistość może być także jednym z objawów chorób nowotworowych.

Obniżony poziom ferrytyny może wynikać również z niedoboru witaminy B12 oraz kwasu foliowego, a także stosowania diety ubogobiałkowej lub diety z dużą zawartością substancji utrudniających wchłanianie żelaza. Niska ferrytyna może być skutkiem anoreksji i bulimii oraz upośledzonego wchłaniania żelaza z przewodu pokarmowego.

Ferrytyna ma duży wpływ na funkcjonowanie organizmu człowieka, a także dobre samopoczucie, dlatego obniżenie jej poziomu może być związane z pojawieniem się pewnych problemów zdrowotnych. Wśród głównych objawów niedoboru żelaza można wskazać następujące:

• obniżenie odporności,
• bóle głowy,
• zaburzenia pamięci i koncentracji,
• szumy uszne,
• zadyszka i ból w klatce piersiowej,
• przyspieszona praca serca,
• bladość powłok skórnych,
• wypadanie włosów.

Wysoka ferrytyna

Ferrytyna podwyższona również może sugerować występowanie pewnych nieprawidłowości. Podwyższone stężenie tego białka może pojawić się w następujących sytuacjach:

• infekcje ze stanem zapalnym,
• intensywne treningi.

Podwyższony poziom ferrytyny może również świadczyć o występowaniu następujących problemów zdrowotnych:

• uszkodzenie wątroby,
• uszkodzenie śledziony,
• choroba nowotworowa,
• reumatoidalne zapalenie stawów,
• nadmiar żelaza i wynikające z niego schorzenia,
• choroby autoimmunologiczne,
• przewlekłe zakażenia.

Nadmiar żelaza we krwi może mieć niekorzystny wpływ na funkcjonowanie organizmu człowieka, dlatego wymaga rozszerzonej diagnostyki. Podwyższona ferrytyna może się charakteryzować występowaniem takich objawów jak:

• zaburzenia pracy serca,
• osłabienie,
• wzdęcia i zaparcia,
• bóle stawów.

Koszt badania ferrytyny

Koszt wykonania badania ferrytyny zazwyczaj wynosi od 20 do 40 zł i zależny jest od oferty wybranego laboratorium. Badanie ferrytyny można wykonać również za darmo w ramach kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia. Jednak wcześniej należy uzyskać stosowne skierowanie.