Badanie ogólne moczu jest jednym z podstawowych badań laboratoryjnych wykonywanych w diagnostyce medycznej. Polega ono na ocenie fizycznego i chemicznego składu moczu. Każdy z nas powinien je wykonać przynajmniej raz na rok.
Badanie ogólne moczu to proste badanie, podczas którego ocenia się kolor, klarowność, zapach, gęstość, pH oraz obecność białek, glukozy, ketonów, bilirubiny, urobilinogenu, krwi, a także leukocyty w moczu i erytrocyty w moczu. Badanie ogólne moczu jest przydatne w diagnostyce chorób nerek, dróg moczowych, wątroby, trzustki, cukrzycy i chorób metabolicznych. Może również pomóc w wykryciu chorób zakaźnych układu moczowego i ogólnoustrojowych.
Badanie ogólne moczu – wskazania
Badanie moczu jest powszechnie i może być wykonywane u pacjentów w różnym wieku i z różnymi dolegliwościami.
Wskazania do badania moczu obejmują między innymi:
- Objawy chorób układu moczowego, takie jak częste oddawanie moczu, pieczenie podczas oddawania moczu, bóle brzucha lub pleców, krew w moczu czy zaburzenia mikcji.
- Wyznaczone przez lekarza badania kontrolne, np. w celu monitorowania stanu pacjenta z chorobami nerek, cukrzycą, chorobami układu moczowego lub innych chorób metabolicznych.
- Przygotowanie do operacji, w celu wykluczenia infekcji układu moczowego, która może wpłynąć na bezpieczeństwo pacjenta podczas zabiegu.
- Badanie ogólne moczu może być zalecone jako kontrolne po leczeniu chorób układu moczowego lub metabolicznego oraz profilaktyczne.
Badanie ogólne moczu – przygotowanie
Przygotowanie do badania moczu jest ważne dla uzyskania dokładnych i wiarygodnych wyników. Oto kilka wskazówek, jak prawidłowo przygotować się do badania moczu:
- Przed pobraniem próbki moczu, należy dokładnie umyć ręce i genitalia.
- Należy unikać stosowania środków myjących, dezodorantów i perfum w okolicach intymnych, ponieważ mogą one wpłynąć na wyniki badania.
- Przed badaniem zaleca się powstrzymanie się od jedzenia i picia przez około 2 godziny, ponieważ jedzenie i picie może wpłynąć na skład moczu.
- Należy poinformować lekarza lub personel laboratoryjny o stosowanych lekach, ponieważ niektóre z nich mogą wpłynąć na wyniki badania moczu.
Badanie ogólne moczu – jak przebiega?
Pobieranie próbki moczu jest prostą czynnością, a samo badanie ogólne moczu jest bezbolesne. Przebieg pobierania próbki moczu:
- Abadanie analiza moczu wyniki były rzetelne należy pobierać środkowy strumień moczu – czyli oddać na początku nieco moczu do toalety, a następnie zebrać środkową część strumienia do pojemnika.
- W przypadku kobiet należy dokładnie umyć okolice cewki moczowej i odchylić wargi sromowe, aby uniknąć zanieczyszczenia próbki krwi lub wydzieliny.
- Do pobrania próbki moczu należy użyć czystego i suchego pojemnika laboratoryjnego. Można go zakupić w aptece lub otrzymać od lekarza bądź personelu medycznego.
- Pojemnik powinien zostać dokładnie oznakowany, w tym imieniem i nazwiskiem pacjenta, datą i godziną pobrania próbki.
- Próbka moczu powinna zostać dostarczona do laboratorium jak najszybciej po pobraniu, najlepiej w ciągu jednej godziny. Jeśli to niemożliwe, można przechowywać próbkę w lodówce przez krótki czas, zawsze z zachowaniem zasad higieny.
Badanie ogólne moczu – cena. Ile kosztuje?
Badanie ogólne moczu cena zależy od miejsca wykonania badania i waha się od 40-60 złotych. Badanie moczu wyniki są dostępne nawet w ciągu kilku godzin.
Badanie ogólne moczu – norma a wynik
Wyniki badania moczu są oceniane w odniesieniu do norm, które zależą od wieku, płci i stanu zdrowia pacjenta. Wymieńmy kilka kluczowych wskaźników oceny wyników badania moczu:
- Norma koloru moczu to żółty lub słomkowy, ale czasem może on mieć bardziej intensywny kolor, np. po spożyciu dużych ilości płynów lub leków. Klarowny wygląd moczu jest pożądany, a mętny może wskazywać na obecność zanieczyszczeń.
- Norma pH moczu wynosi między 5 a 7. Zmiany pH mogą wskazywać na problemy metaboliczne lub choroby układu moczowego.
- Gęstości moczu w normie wynosi między 1,010 a 1,025 g/ml. Zmiany w gęstości mogą wskazywać na problemy z funkcjonowaniem nerek.
- W normie białko w moczu jest obecne w ilości mniejszej niż 150 mg/dl. Wykrycie większej ilości białka może wskazywać na choroby nerek lub stan zapalny układu moczowego.
- Badanie ogólne moczu nie powinno wykazać cukru. Wykrycie cukru w moczu może wskazywać na cukrzycę, alkoholizm lub inne problemy metaboliczne.
- Obecność leukocytów, erytrocytów i bakterii oznacza odchylenie od normy. Wykazanie ich obecności przez badanie ogólne moczu może wskazywać na stan zapalny, infekcję układu moczowego lub inne problemy.
Badanie ogólne moczu zawsze powinno być interpretowane przez lekarza lub personel medyczny, który bierze pod uwagę całość wyników badań i historię pacjenta. W przypadku nieprawidłowych wyników badania, pacjent powinien skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia dalszych działań diagnostycznych i leczniczych.
Najważniejsze informacje:
- Badanie ogólne moczu to powszechne i proste badanie wykonywane w każdym laboratorium.
- Badanie jest zalecane przy wykrywaniu i diagnozowaniu chorób układu moczowego.
- Próbkę zdaje się w sterylnym pojemniku.
- Analiza moczu to sprawdzenie właściwości moczu fizycznych i chemicznych na podstawie barwy, składu, przejrzystości i ciężaru właściwego.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Badanie ogólne moczu – co to jest?
- Badanie składa się z oceny cech fizycznych takich jak barwa, przejrzystość, zapach, odczyn, ciężar właściwy, cechy chemicznych tj. glukoza, białko, bilirubina, urobilinogen, ciała ketonowe, hemoglobina, mioglobina, związki azotowe oraz oceny mikroskopowej osadu.
- Czego nie robić przed badaniem moczu?
- Przed badaniem konieczne jest unikanie nadmiernego wysiłku fizycznego, najlepiej zachowanie abstynencji seksualnej na dobę poprzedzającej badanie, umycie okolicy ujścia cewki moczowej bez środków myjących.