17-OH progesteron wyróżnia się wśród hormonów, które pełnią istotne funkcje w ciele człowieka. Jest on odpowiedzialny między innymi za właściwe funkcjonowanie organizmu podczas stresu, a jego poziom bardzo często oznacza się przy występowaniu problemów zdrowotnych związanych z prawidłowym działaniem hormonów. Wśród nich można wskazać między innymi zaburzenia miesiączkowania, a także trudności z zajściem w ciążę.
Co to jest 17-OH progesteron?
17-OH progesteron jest hormonem wytwarzanym w dużej mierze przez korę nadnerczy, ale także jajniki oraz jądra. U kobiet ciężarnych za produkcję tego hormonu odpowiada łożysko, ponieważ ma on szczególne znaczenie podczas ciąży. 17 OH progesteron to steroid pełniący w organizmie człowieka niezwykle istotne funkcje. Bezpośrednio jest związany z produkcją hormonu stresu, czyli kortyzolu.
Kortyzol umożliwia prawidłowe reagowanie na sytuacje stresowe, jednak jego zbyt wysoki poziom nie jest w organizmie pożądany. Dlatego uznaje się, że nieprawidłowy poziom progesteronu odpowiada za niewłaściwe funkcjonowanie całego ustroju. 17-OH progesteron za wysoki może świadczyć o występowaniu w organizmie człowieka pewnych schorzeń.
Wśród nich znajdują się zarówno mniej, jak i bardziej zaawansowane problemy zdrowotne, takie jak na przykład przerost kory nadnerczy, rak jajników oraz choroba nowotworowa nerek. Nieprawidłowości związane z wytwarzaniem progesteronu mogą występować zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn.
Badanie progesteronu
Badanie progesteronu może wykonać każda osoba, jednak szczególnie zalecane jest ono w przypadku podejrzewania przerostu kory nadnerczy oraz innych schorzeń. 17 OH progesteron powinien być zbadany u kobiet, które mają zaburzenia miesiączkowania, a także u pań, które z różnych przyczyn przez dłuższy czas nie mogą zajść w ciążę. Badanie zalecane jest do wykonania również u chłopców, którzy mają zaburzenia związane z funkcjonowaniem układu hormonalnego. Mogą się one objawiać między innymi przedwczesnym dojrzewaniem. Progesteron bada się także u noworodków, u których stwierdza się niewłaściwy rozwój genitaliów.
Przygotowanie do badania progesteronu
Badanie 17-OH progesteronu wykonywane jest z krwi pacjenta, najczęściej pobieranej ze zgięcia łokciowego. Nie musi być ono realizowane na czczo, jednak takie rozwiązanie jest zalecane w wielu laboratoriach. Dlatego pacjent powinien powstrzymać się od jedzenia co najmniej kilka godzin przed udaniem się na badania. Progesteron powinien być badany w godzinach porannych, ponieważ jego stężenie może się zmieniać w zależności od pory dnia.
Pobranie krwi o dowolnej porze może więc zafałszować wynik. Poziom progesteronu w dużej mierze zależny jest od poziomów innych hormonów, takich jak na przykład ACTH, który także charakteryzuje się sporą zmiennością w ciągu dnia. Wiele osób zastanawia się, czy istnieją różnice pomiędzy takimi hormonami jak 17-OH progesteron a progesteron. 17-OH progesteron to związek, który jest metabolitem progesteronu. Szczególną uwagę na datę badania powinny zwrócić także miesiączkujące panie, ponieważ poziom progesteronu może być zróżnicowany względem dnia cyklu.
Badanie progesteronu zalecane jest bezpośrednio po miesiączce, czyli w fazie folikularnej (od 1 do 6 dni po miesiączce). Na wyniki progesteronu czeka się dość długo, ponieważ jest to od 7 do nawet 10 dni.
Cena badania progesteronu – ile kosztuje?
Kolejną kwestią nurtującą wielu pacjentów jest cena badania progesteronu. Koszt wykonania tego badania to ok. 40 zł. Jednak ostateczna cena za zrealizowanie badania zależna jest od oferty wybranego laboratorium, a także jego lokalizacji. Badanie progesteronu może być wykonane bezpłatnie w ramach kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia. W tym przypadku konieczne jest uzyskanie skierowania od lekarza specjalisty, na przykład endokrynologa lub ginekologa.
17-OH progesteron – normy badania
17-OH progesteron normy to 6 nmol/l u osoby dorosłej. Wynik pomiędzy 6 a 24 nmol/l bardzo często uznaje się za niezbyt precyzyjny i w tym przypadku badanie może wymagać powtórzenia. Natomiast wartość progesteronu powyżej 24 nmol/l może świadczyć o podwyższonym poziomie tego hormonu. 17-OH progesteron interpretacja wyników zawsze powinna być prowadzona przez lekarza specjalistę, który zlecił wykonanie badania.
Podwyższona wartość progesteronu powinna także uwzględniać wykluczenie okoliczności, które mogą wpływać na taki stan rzeczy. Pacjent powinien przypomnieć sobie, czy badanie było wykonane w godzinach porannych. Kobiety dodatkowo powinny zwrócić uwagę na dzień cyklu miesiączkowego, w którym badanie było realizowane. Możliwe jest również ponowne wykonanie badania, które wyszło nieprawidłowo, i sprawdzenie czy wynik w obu przypadkach będzie taki sam.
Podwyższony progesteron – co oznacza za wysoki?
17-OH progesteron podwyższony objawy mogą być dość zróżnicowane, ponieważ mogą wynikać z występowania schorzeń o różnej specyfice. Badanie poziomu progesteronu powinno się wykonać przy podejrzewaniu u kobiety zespołu policystycznych jajników, a także przy wirylizacji oraz pojawieniu się owłosienia typu męskiego. Nieznacznie podwyższony progesteron może wynikać także z przerostu kory nadnerczy oraz innych schorzeń nadnerczy.
Zbyt wysoki poziom progesteronu może być sporym problemem dla kobiet, ponieważ może powodować zaburzenia miesiączkowania, a nawet sprawić trudności w zajściu w ciążę. Podwyższony wynik poziomu progesteronu zawsze wymaga konsultacji z lekarzem, który oceni go rzetelnie i weźmie pod uwagę także inne wyniki. Dzięki temu możliwe będzie wdrożenie skutecznego leczenia. W trakcie leczenia warto oznaczać poziom progesteronu, aby kontrolować jego ewentualne postępy. Jeśli stężenie hormonu spada to prowadzona terapia jest właściwa.
Najważniejsze informacje:
- Progesteron to naturalny hormon steroidowy, który jest syntetyzowany głównie w jajnikach u kobiet oraz w mniejszym stopniu w nadnerczach.
- Jest on ważnym hormonem w regulacji cyklu menstruacyjnego i ciąży. Progesteron odgrywa istotną rolę w utrzymaniu błony śluzowej macicy (endometrium), przygotowując ją na implantację zapłodnionego jaja.
- Progesteron jest również niezbędny do utrzymania ciąży.
- 17-OH progesteron, znany także jako 17-hydroksyprogesteron, to prekursor dla syntezy progesteronu.
- Jest on produkowany głównie w korze nadnerczy. Następnie 17-OH progesteron jest przekształcany w progesteron za pośrednictwem szeregu reakcji enzymatycznych.
FAQ - Najczęsciej zadawane pytania
- Co oznacza 17-OH progesteron?
- 17-OH progesteron jest syntetyzowany w korze nadnerczy w wyniku szeregu reakcji chemicznych z udziałem enzymów. Wpływ na jego produkcję mają przede wszystkim hormony przysadki mózgowej, takie jak ACTH (hormon adrenokortykotropowy).
- Czy progesteron to to samo co 17-OH progesteron?
- Progesteron i 17-OH progesteron to dwa różne hormony steroidowe.17-OH progesteron jest substancją pośrednią w procesie syntezy progesteronu. Progesteron jest gotowym hormonem, który odgrywa kluczową rolę w regulacji cyklu menstruacyjnego i ciąży.
- Ile kosztuje badanie krwi na poziom progesteronu?
- Badanie na zlecenie endokrynologa jest bezpłatne w ramach NFZ. W chwili, kiedy decydujemy się na prywatne laboratorium koszt badania wynosi 40-60 złotych.